De wereld in 2075 | En de impact voor beleggers
Ten eerste zetten overheden in op de vergroening van de economie. De Europese Commissie presenteerde begin dit jaar nog de Green Deal. Het doel daarvan is dat bedrijven tegen 2050 hun emissie van koolstof neutraliseren, rechtstreeks of door consumptie indirect. Want als het klimaatprobleem niet wordt aangepakt, warmt de aarde verder op. De stijgende zeespiegel, hitte, droogte en extreme neerslag leiden tot mislukte oogsten, overstromingen, vluchtelingenstromen en uitbraken van ziektes.
Demografische ontwikkelingen
Hoe de wereld over dertig, vijftig of honderd jaar uitziet, wordt echter slechts deels bepaald door het klimaat. Rapporten van denktanks en zakenbanken die beleggers een blik in de verre toekomst gunnen, vragen vooral aandacht voor duurzame ontwikkelingen.
De rode draad is dat de aarde in 2050 naar verwachting 9,7 miljard mensen telt, tegenover acht miljard nu. Begin twintigste eeuw was dat nog geen 1,5 miljard. Voor mensen die in 2050 worden geboren, is de levensverwachting nu 77,2 jaar. Mensen uit 2019 worden naar verwachting 72,8 jaar oud. Dat is negen jaar meer dan in 1990. In combinatie met de dalende geboortecijfers betekent dit ook dat er meer ouderen zijn. Nu is wereldwijd 10% ouder dan 65 jaar, in 2050 zal dat 16% zijn.
Technologie en adaptatie
Deze ontwikkelingen worden ondersteund door technologische doorbraken. De facto bepalen twee factoren (demografie en technologie) hoe de wereld er in 2050 uitziet.
Het verschuiven van het economische zwaartepunt en de toegenomen vraag naar grondstoffen zijn het gevolg van demografische ontwikkelingen zoals regionaal verschillend verlopende bevolkingsgroei, langere levensverwachting en verstedelijking, maar ook technologische innovaties in microbiologie en de digitale revolutie drukken hun stempel op de wereld van morgen.
Daarbij komt wat technologie betreft, dat de adaptatietijd van innovatie tot gemeengoed steeds korter wordt. Omdat de digitale revolutie, waaronder artificiële intelligentie valt, zich progressief in de maatschappij vertakt en de productiviteit in een brede waaier van sectoren stimuleert, zal over twintig jaar de gemiddelde aandelenportefeuille er anders uitzien dan nu.
Wellicht bestaat de sector energie louter nog uit bedrijven die duurzame energie produceren en zelfvoorzienende bedrijven die te veel energie opwekken. Conventionele energiebedrijven moeten, net als olie- en gasmaatschappijen, hun profiel aanpassen of ze krijgen een bestaan in de marge. In de toekomst krijgen duurzame energie, gezondheidszorg en digitale technologie in beleggingsportefeuilles een hoger gewicht toebedeeld en laten beleggers oubollige distributeurs en traditionele energiebedrijven eerder links liggen.
Bank of America verwacht dat gezondheidszorg en informatietechnologie in 2050 de grootste sectoren zullen zijn. Wellicht samen goed voor een gewicht van 60% in wereldwijde benchmarks, zoals de MSCI World. De sector gezondheidszorg krijgt als industrie immers een enorme boost van de technologische en demografische ontwikkelingen.
Langetermijnvisie
Pensioenfondsen houden de blik op de lange termijn, dat is algemeen bekend. Minder bekend is dat ze voor elke 20-jarige deelnemer een verplichting aangaan van tachtig jaar. De eerste 47 jaar staan in het teken van vermogensopbouw. Zodra de pensioenleeftijd bereikt is, volgen jarenlange onttrekkingen.
Dankzij medische vooruitgang, gezondere voeding en betere arbeidsvoorwaarden is dat op basis van de huidige prognose van de gemiddelde leeftijd ongeveer twintig jaar. Voor 100-jarigen is dat te zijner tijd zelfs 34 jaar. Pensioenfondsen moeten ook rekening houden met uitschieters. Al eeuwen tracht de mens om de absolute leeftijdsgrens te verhogen en de medische vooruitgang staat niet stil.
Goldman Sachs eiste in 2003 met haar kijk op de wereld in 2050 alle aandacht op. De gerenommeerde zakenbank voorspelde de komst van vier nieuwe economische giganten, samen genoemd in het beklijfde letterwoord BRIC. Brazilië, Rusland, India en China zouden tegen 2050 een groter economisch blok vormen dan de G6, de zes rijkste economieën ter wereld.
Nu, twintig jaar later, trekken zij bestaande demografische trends door en wagen zij zich aan een voorspelling voor de wereld in 2075. Over vijftig jaar zal de mondiale economie ruim vier keer zo goot zijn als nu en zal het economische belang van westerse landen gehalveerd zijn tot 23%.
Dollar als reservemunt
Met de voorspoed van Aziatische landen verschuift ook het centrum van de mondiale economie richting het oosten. Hierdoor komt de economische macht van de VS verder onder druk te staan. Langzaam maar zeker verliest Amerika de status van grootmacht. Dat heeft ook consequenties voor de dominante rol van de dollar als reservemunt.
De dollar wordt al sinds de jaren twintig van de vorige eeuw gezien als reservemunt, maar aan die heerschappij komt een einde. De vorige machtsperiode, die van de Britse pond, duurde 105 jaar. Groot-Brittannië heerste toen over de wereldzeeën.
De macht van dollar brokkelt al sinds de jaren zeventig af. De euro lag in 1999 goed in positie om de hegemonie te doorbreken. Maar de Europese eenheidsmunt profiteerde te weinig van zijn schaalvoordelen om een monetaire aardverschuiving tot stand te brengen, de Britse pond bleef buiten de euro.
De hegemonie van de dollar is nog niet ten einde. De yuan is wel op weg een leidende valuta te worden. In de afgelopen tien jaar is de rol van de Chinese munt in het wereldwijde financiële systeem verdrievoudigd. De yuan wint geleidelijk aan economische betekenis, maar het zal nog lang duren voor de Chinese munt de hoofdrol zal overnemen. De Chinese economie geniet nog niet het vertrouwen dat Amerika wel heeft.
Megatrends
De jaren twintig van deze eeuw staan in het teken van transformatie. Hoe vertaal je krachtige, structurele ontwikkelingen in de economie en maatschappij naar een beleggingsportefeuille?
Als je belegt met het oog op 2075, moet je hypes negeren en investeren met een langetermijnvisie. Innovaties en duurzame ontwikkelingen die van invloed zijn op de maatschappij en de samenleving bezighouden, wordt beleggen in megatrends genoemd.
Megatrends helpen je bij het kiezen en vasthouden van een duidelijke richting voor de lange termijn. Je kunt hierop inspelen als je weet welke sectoren en bedrijven daarvan profiteren. De makkelijkste manier om dat te doen is met themafondsen. Dat zijn kant-en-klare beleggingsproducten waarmee je in je aandelenportefeuille klemtomen kunt leggen.
Met aandelen kan het natuurlijk ook. Als je niet beschikt over themarapporten van zakenbanken of geen tijd hebt voor diepgaande fundamentele analyses, kun je altijd nog de aandelenposities van bestaande themafondsen uitpluizen.
Vermogensbeheerders over megatrends
Vermogensbeheerders zijn allemaal op hun eigen manier bezig met krachtige, structurele trends. Hoe kijken zij vanuit megatrends naar de jaren die voor ons liggen?
APG is een van de grootste pensioenbeleggers ter wereld en de vermogensbeheerder van ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland. Volgens Patrick Kanters, hoofd vermogensbeheer bij de afdeling infrastructuur en vastgoed van APG, beleggen zij nadrukkelijk in megatrends. Specifieke thema’s die naar voren komen zijn demografie, klimaat en duurzaamheid. Kanters belegt niet in de economie van vandaag, maar in de economie van morgen.
De Zwitserse vermogensbeheerder Pictet is een van de belangrijkste aanbieders van thematische beleggingsstrategieën. Naar de mening van Barbara Kos, senior sales manager Nederland, helpen megatrends beleggers bij het kiezen en vasthouden van een duidelijke richting voor de lange termijn. Megatrends zijn de belangrijkste ontwikkelingen in de wereld die hele markten ontwrichten en de toekomst hervormen. Die veranderingen gaan het snelste op punten waar megatrends elkaar kruisen. Een kenmerk van themafondsen is dat er nauwelijks overlap is met traditionele beursindices, zoals de AEX.
In het investeringsbeleid van de Belgische vermogensbeheerder Leo Stevens staan megatrends centraal. Het nadeel van megatrends is dat ze redelijk breed en tegelijk vaag gedefinieerd zijn, aldus algemeen directeur en strateeg Ive Mertens. De twee belangrijkste megatrends die onze maatschappij ingrijpend zullen beïnvloeden zijn demografie en technologie. Op het kruispunt daarvan ontstaan interessante kansen.
Omdat megatrends krachtige ontwikkelingen zijn die de wereld ingrijpend veranderen, kan je aandelenportefeuille maar beter mee veranderen, vinden ze bij Fintessa Vermogensbeheer. Klimaatverandering, (de)globalisering, tekort aan grondstoffen, technologische innovatie, vergrijzing en verstedelijking zijn de belangrijkste beleggingsthema’s. Hoewel megatrends krachtig zijn, waarschuwt relatiebeheerder Krist Plaizier dat de aandelen van bedrijven die hierop inspelen niet alleen maar omhoog kunnen. Ook megatrends zijn gevoelig voor de grillen van de markt.
Bij vermogensbeheerder Indexus hebben ze weinig op met individuele aandelen. Beleggingsadviseur Jochem Baalmann geeft de voorkeur aan trackers en licht toe waarom. De megatrends die op dit moment het meest in het oog springen zijn gezondheidszorg, de vergrijzing, digitalisering en robotica. Welke bedrijven de absolute winnaars worden binnen deze trends is vaak moeilijk te voorspellen. De oplossing die zich opdringt is om het thema breed te bespelen en dat is iets wat automatisch met trackers of beleggingsfondsen bereikt wordt. Punt van aandacht is wel dat aanbieders van beleggingsfondsen en trackers pas inhaken op thema’s nadat de trend media-breed werd uitgesmeerd.