Nog geen vijftien jaar na de kredietcrisis die onder meer het eind inluidde van Lehman Brothers, Bear Stearns, Merrill Lynch, Wachovia en Washington Mutual leek er opnieuw sprake van een wereldwijde bankencrisis.
De implosie van de Silicon Valley Bank en Signature Bank, de problemen van First Republic en de onverwacht snelle redding van Credit Suisse riepen vage herinneringen op aan de vorige crisis. De opmerkelijke koersval van Deutsche Bank van afgelopen vrijdag, al dan niet ‘geholpen’ door de dunne handel in zogeheten credit default swaps, was het voorlopig slot van enkele hectische weken in de banksector waar de rust enigszins is weer gekeerd.
Toegevoegde waarde van extreem beleid
Volgens ECB-hoofdeconoom Philip Lane is de turbulentie op de financiële markten dan ook van voorbijgaande aard en wijst niets op een ‘algemeen probleem in het banksysteem’, zo verklaarde hij deze week in een interview met de Duitse krant Die Zeit. Lane ontkende bovendien dat het extreem soepele monetaire beleid van de afgelopen jaren een directe relatie heeft met de recente onrust op de financiële markten.
Niettemin heeft dat beleid sinds de kredietcrisis wel een andere trend – helaas niet van voorbij gaande aard –mede gefaciliteerd. Wereldwijd zijn de schulden van overheden, bedrijven en gezinnen namelijk al maar verder opgelopen en liggen nu zowel absoluut als uitgedrukt in het bbp hoger dan ruim vijftien jaar geleden het geval was. Economen van Standard & Poor’s stelden begin dit jaar al terecht dat de toegevoegde waarde aan de wereldeconomie van iedere extra dollar aan schuld steeds kleiner wordt.
Schuldenproblematiek
Ook Deutsche Bank-strateeg Jim Reid kwam recent tot de conclusie dat de combinatie van afnemende economische groei en stijgende schulden onherroepelijk voor problemen zorgt. Hoge schulden maken economieën immers gevoeliger voor schokken, zoals een stijgende rente. De banksector is deze week dan misschien weer in rustiger vaarwater gekomen, de onderliggende schuldenproblematiek blijft en zal zich op verschillende terreinen vast nog manifesteren.