Als de rente stijgt, dan dalen de koersen van obligaties, maar wat doet de stijgende rente met aandelen? Meestal weinig goeds, vaak is de rentestijging het gevolg van oplopende inflatie of er moet sprake zijn van voortgaand economisch herstel. Wel zo jammer dat de Amerikaanse economie met Donald Trump als president in 2017 extra onvoorspelbaar wordt.
Binnenkort wemelt het weer van de prognoses over de wereldeconomie. Niet alleen moeten zelfs de meest geavanceerde modellen buigen voor het onvoorspelbare, ze zijn op de koop toe gevoelig voor schattingsfouten. Kleine afwijkingen met betrekking tot de verwachte inflatie of economische groei hebben grootse gevolgen voor het monetaire beleid van centrale bankiers, de begroting van overheden en het beleggingsrendement van beleggers.
De rente op de kapitaalmarkten staat bij de economische voorspellingen centraal en die lijken zich op te maken voor de langverwachte draai. In de voorbije dertig jaar zijn de koersen van obligaties fors gedaald, mede door het huidige beleid van centrale banken. Maar zij kunnen niet eeuwig doorgaan met het opkopen van goudgerande bedrijfsobligaties, hypotheekleningen en staatspapieren. De Amerikaanse Federal Reserve heeft de bocht van 180 graden al gemaakt, nu is het wachten op de obligatiemarkt.
Als de forse rentestijging van woensdag doorzet, dan zou het zowaar kunnen dat op de internationale kapitaalmarkten het startschot voor de hausse gegeven is. Maar wat doet de stijgende rente met aandelen? Als de rente stijgt, komt de winst van het bedrijfsleven onder druk omdat voortaan de financieringslasten hoger uitvallen en particulieren geconfronteerd worden met hogere leenkosten. Hogere lasten en lagere omzetten, betekent lagere bedrijfswinsten en meestal dus ook lagere beurskoersen. Daarbij komt dat dankzij de hogere rentevoeten obligaties aantrekkelijker worden als volwaardig alternatief voor (dividend)aandelen. Rentestijgingen doen ook de koersen van bestaande schuldpapieren dalen, omdat zij een lagere coupon betalen dan de nieuw uit te geven obligaties. De hogere rente maakt daarnaast dat valutabeleggingen door de appreciatie van de munt aantrekkelijker worden en dat fondsbeheerders hun scheefgelopen assetallocatie versneld bijsturen, ten koste van hun aandelenposities.
Moeten we bang zijn voor de renteklim? In tegenstelling tot wat de beleggingstheorie doet vermoeden, bestaat er geen vaste relatie tussen aandelen en de rente. Sterker nog het raderwerk van de obligatiemarkten wordt als de stijging van de rente gepaard gaat met verbeterende economische vooruitzichten tijdelijk buiten werking gesteld. De hoop op hogere bedrijfswinsten doet dan de koersen van aandelen stijgen, zoals daags na de verrassende uitkomst van de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten. Donald Trump toonde zich van zijn beste kant: geheel in traditie van de gebruikelijke overwinningsrede riep hij op tot eenheid en beloofde de president te zijn van alle Amerikanen, de toekomstige president sprak ook de ambitie uit om de economische groei in de Verenigde Staten te verdubbelen. Voorlopig lijken beleggers te geloven in dit scenario.
Lees ook: Snurer blikt vooruit: de economische stoomwals
Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.
