Via ETF’s kunnen beleggers met één transactie het rendement van een
hele index van effecten kopen. Het gemak, de spreiding en de kosten zijn
de grootste voordelen van beleggen met deze instrumenten. Beleggen
met ETF’s groeit sterk in populariteit.
ETF’s worden steeds populairder onder beleggers. Sinds dit jaar is er wereldwijd meer dan $3 bln in deze beleggingsinstrumenten geïnvesteerd. Daarmee is het beheerd vermogen voor het eerst ook groter dan dat van hedgefunds. Wat zijn ETF’s precies, en wat kunt u ermee? We beginnen deze week een serie educatie-artikelen over ETF’s. Om te beginnen: een simpele introductie.
Stap 1
Wat is een ETF?
ETF staat voor ‘Exchange Traded Fund’, wat in het Nederlands neerkomt op ‘beursgenoteerd beleggingsfonds’. Met een ETF – ook wel ‘tracker’ of ‘indextracker’ genoemd – beleg je als het ware in een hele index. Dat kan bijvoorbeeld de AEX zijn, een graadmeter die de gemiddelde koersbeweging van de belangrijkste aandelen in Amsterdam aangeeft. Je zou natuurlijk ook alle aandelen in die index los kunnen kopen. In de praktijk kost dat echter niet alleen meer geld maar ook veel meer moeite, omdat je een lange boodschappenlijst moet aflopen voor je ze allemaal hebt. Een ETF neemt je zo veel werk uit handen.
In de praktijk werkt dat als volgt. Een financiële instelling creëert een AEX-portefeuille door het kopen van AEX-aandelen (Shell, Philips et cetera) in de juiste hoeveelheden. Vervolgens geeft deze instelling ETF’s uit. Als je deze ETF aanschaft, koop je eigenlijk kleine stukjes, of ‘aandelen’, van de opgezette AEX-portefeuille. Op die manier kun je door middel van één belegging indirect in de hele AEX-index beleggen. Als de financiële instelling de AEX-portefeuille goed heeft opgezet, is het rendement van de ETF vrijwel gelijk aan dat van de AEX-index.
De eerste ETF
Het beheerd vermogen van de grootste ETF ter wereld, de SPDR S&P500 Trust, bedraagt 0 mrd. Ter vergelijking: de beurswaarde van Exxon Mobil is ongeveer even groot. Deze tracker is niet geheel toevallig ook de eerste echte ETF die naar de beurs ging. Dat gebeurde in januari 1993. Het product heeft daardoor altijd al een voorsprong gehad op de concurrentie. De tracker heeft als onderliggende waarde de leidende Amerikaanse aandelenindex, de S&P500.
Stap 2
Wat zijn de voor en nadelen?
Beleggen in ETF’s is om meerdere redenen aantrekkelijk. De eerste reden is al genoemd: gemak. ETF’s besparen je de hoofdbrekens over het samenstellen van je portefeuille en ze kunnen op de beurs gekocht worden, net als een gewoon aandeel. Daarbij is de keuze gigantisch. Voor de meeste beleggers zal het kopen van een brede aandelentracker en een brede obligatietracker volstaan, maar er zijn nog enorm veel andere mogelijkheden. Er bestaan trackers waarmee belegd kan worden in indices van aandelen uit bepaalde landen of sectoren, obligaties, grondstoffen, vastgoed en ga zo maar door. Zo kan een Nederlandse particulier nu bijvoorbeeld via één enkele transactie beleggen in de aandelenbeurs van India. Normaliter is het veel moeilijker om beleggingen in dat soort aparte categorieën te kopen.
Aanbieders
De financiële partijen die ETF’s bouwen noemen we ETF-aanbieders. Ze verdienen een management fee in ruil voor het opzetten en onderhouden van de tracker. Eén grote speler, genaamd iShares, heeft een wereldwijd marktaandeel van bijna 37%. Think ETF’s is de enige aanbieder van Nederlandse bodem.
Een tweede reden dat ETF’s aantrekkelijk zijn, is dat ze breed gespreid zijn, bijvoorbeeld over verschillende sectoren of over zowel grote als kleinere bedrijven in de index. Hoe breder een portefeuille gespreid is, hoe kleiner over het algemeen de kans is dat je veel kwijtraakt.
Een derde reden dat ETF’s een aantrekkelijke belegging vormen, is dat ze goedkoop zijn. De aanbieder van de ETF moet het geld uiteraard beleggen in de onderliggende waarde (aandelen, obligaties, grondstoffen, enzovoort) en hij maakt administratieve kosten. De werkwijze is echter relatief simpel en de kosten kunnen worden verdeeld over een groot aantal beleggers. Daarom is het percentage dat je jaarlijks moet betalen aan de ETF-aanbieder relatief laag. Stel, je belegt €1000 in de AEX voor een jaar, dan kost dat bij de meest gebruikte AEX-ETF slechts €3. Dat is aanmerkelijk minder dan de kosten van een actief beleggingsfonds of een vermogensbeheerder. Ook als je zelf de aandelen zou kopen via een broker, zou je veel meer geld kwijt zijn. Daarbij is er slechts een beperkt vermogen nodig om met het beleggen in ETF’s te starten: het minimale bedrag om mee te beginnen is de prijs van één ETF, en die ligt meestal ergens tussen een paar tientjes en honderd euro.
De index
Met de opkomst van indexbeleggen en trackers is de rol van indices in de financi¬ele sector ingrijpend veranderd. Eerst was een index slechts een graadmeter om de prestaties van aandelen of fondsen tegen af te zetten, nu is ‘de index’ een strategie op zichzelf. Indexaanbieders en dataleveranciers zoals MSCI en FTSE strijden dan ook om de gunst van ETF-aanbieders.
Tegenover deze voordelen staat het ‘nadeel’ dat je met ETF’s nooit meer krijgt dan het rendement op de index, minus de kosten. Dat is een belangrijk verschil met actieve beleggingsfondsen, die proberen door selectie van aandelen of obligaties de index te ‘verslaan’. De beheerders van actieve fondsen kiezen bijvoorbeeld de beste aandelen uit de AEX en laten de slechtste weg. Op die manier kunnen actieve beleggingsfondsen soms meer opleveren dan ETF’s. Het selectieproces kost echter tijd en geld, en daarom zijn de kosten van actieve fondsen doorgaans een stuk hoger dan die van ETF’s. In de praktijk blijkt het dan ook zeer moeilijk voor actieve fondsen om na aftrek van alle kosten een hoger rendement te halen dan de index en de index-ETF.
[su_accordion]
[su_spoiler title=”ETF of indexfonds?”]
Een andere methode om in een index te beleggen is via indexfondsen. Dit zijn gewone beleggingsfondsen die – net als een ETF – proberen zo goed mogelijk de index te kopiëren. Ze delen de voordelen van ETF’s, hoewel het aanbod qua landen en sectoren wat kleiner is. Het meest wezenlijke verschil is dat je bij indexfondsen alleen aan het begin en einde van de dag kan in- of uitstappen, want handel met beleggingsfondsen is niet mogelijk.[/su_spoiler]
[su_accordion]
[su_spoiler title=”Sectortrackers”]
Met een portefeuille van breed gespreide ETF’s hoef je je geen zorgen te maken over cijfers van individuele bedrijven of sectoren. Je pakt de bewegingen van de gehele markt mee. Toch kun je met trackers ook op wat kleiner niveau speculeren, bijvoorbeeld met ETF’s op een sector. Wie goede resultaten van de Europese bankensector verwacht, kan bijvoorbeeld een ETF op de banken- subindex van de Stoxx Europe 600 aanschaffen. [/su_spoiler]
[su_accordion]
[su_spoiler title=”Vooral aandelen”]
Hoewel je in theorie overal in zou kunnen beleggen met een ETF gebruiken de meeste beleggers ze vooral voor aandelen. Volgens data van vermogensbeheerder Blackrock is zo’n 85% van het beheerd vermogen van ETF’s in aandelentrackers geïnvesteerd, waarvan het merendeel in ontwikkelde markten. De volgende 10% is belegd in obligaties, en het restant in alternatieven als vastgoed, grondstoffen, valuta’s en andere effecten.[/su_spoiler]
[su_spoiler title=”Zijn ETF’s gevaarlijk?”]
Critici vinden de handelsmogelijkheden die ETF’s bieden gevaarlijk. Dat sommige markten die voorheen moeilijk belegbaar waren nu goed te bereiken zijn, is volgens hen helemaal geen goede ontwikkeling. Naar onze mening hoeven beleggers niet terughoudend te zijn met trackers, zolang maar wel duidelijk is waarin ze beleggen. Zou je normaliter niet in complexe producten investeren, doe dat dan ook niet via een ETF.[/su_spoiler]
[su_spoiler title=”Geen derivaat”]
ETF’s worden weleens derivaten genoemd – ten onrechte. Bij echte derivaten zoals opties en futures is de prijs slechts een afgeleide van de onderliggende waarde. Als je een derivaat koopt, bezit je de onderliggende waarde niet. De eigenaar van een ETF daarentegen is in alle opzichten de eigenaar van de onderliggende stukken. Een ETF is slechts een doorgeefluik voor het bezit van een index.[/su_spoiler]
Stap 3
En wat kan ik er mee?
Het gemak en de lage kosten maken ETF’s bij uitstek geschikt voor particulieren. Het bouwen van een wereldwijd gespreide portefeuille was nog nooit zo eenvoudig. Toch is succesvol beleggen ook met ETF’s nog zo simpel niet. Het maakt uit welke index een tracker volgt, hoe dat precies gebeurt is ook van belang, de kosten en de aanpak van het dividend zijn iets anders dan bij aandelen, en de stukken moeten worden gekocht op de beurs. Al deze onderwerpen komen in de komende weken aan bod.
Lees ook: Wat is het belang van ratings?
