Koude onteigening spaarders
De laatste renteverlaging van de ECB is vooral een middel om de zombiebanken en zombie-economieën in Zuid-Europa overeind te houden. Sparen wordt eigenlijk ontmoedigd. Wat te doen?
Diverse bekende Duitse economen hebben de laatste renteverlaging van de ECB zwaar bekritiseerd. Ifo-president en een van de meest geraadpleegde Duitse economen Professor Hans-Werner Sinn zegt in Bild dat Draghi het eurosysteem misbruikt om de Zuid-Europese landen aan het infuus van goedkoop krediet te houden. Hij spreekt van een ‘redding van de crisislanden’, wat niet het mandaat en de taak van de ECB is.
Lage rente prikkelt te weinig tot hervormingen
Volgens Sinn zijn er nu vijf jaar verstreken zonder dat de concurrentiekracht van de zuidelijke landen noemenswaardig is verbeterd. Volgens hem hebben de crisislanden juist een hogere rente nodig, omdat die hoort bij de hogere ‘concurrentierisico’s’ van deze landen en om ze te prikkelen meer hervormingen door te voeren.
Professor Hans-Olaf Henkel, voormalig president bij Bundesverbandes der Deutschen Industrie (BDI), zegt in het Handelsblatt eveneens dat door de te lage rente de crisislanden hun noodzakelijke hervormingen eerder uitstellen dan doorvoeren. ‘Zonder hogere rente kunnen ze gemakkelijk nieuwe schulden toevoegen’. Henkel meent dat Draghi met zijn renteverlaging de oren heeft laten hangen naar Frankrijk cum suis.
Zo heeft de Franse president eerder gezegd dat de ECB-rente voor Frankrijk te hoog is. Hij sprak natuurlijk voor eigen parochie. Als de rente op de Franse staatsleningen onder controle blijft hoeft hij minder impopulaire bezuinigingen door te voeren.
Te lage rente zorgt voor meer problemen
De al jarenlange (te) lage rente is ook om andere redenen een probleem, niet alleen vanwege het feit dat de zuidelijke landen nu te weinig de tucht van de markt – in de vorm van een hogere, meer realistische rente – voelen. Spaarders teren in. Ze krijgen veel te weinig beloning op hun spaartegoeden.
Eerder heb ik betoogd dat een spaartegoed feitelijk een lening aan een bank is. En we weten hopelijk zo langzamerhand allemaal wel dat banken tegenwoordig risicovol zijn. Dus is een hogere rentevergoeding vereist. Een ‘gezonde’ rente zou in ieder geval zo hoog moeten zijn als de vermogensrendementsheffing plus de inflatie plus een risico-opslag die hoort bij de bank waar gespaard wordt.
Een ander nadeel van een te lage rente is dat pensioenen hier onder lijden. De rekenrente is door ons eurosysteem eigenlijk te laag. Kortom: gepensioneerden teren ook in, al is het maar door gekunsteld rekenwerk. Henkel spreekt terecht van ‘koude onteigening van spaarders en gepensioneerden’.
Vooral Duitsland wil hogere rente
Verder heeft een land als Duitsland een (veel) hogere rente nodig. Dit heeft Angela Merkel reeds meerdere malen erkend. Net als eerder een te lage rente in Spanje, Ierland en Nederland vastgoedzeepbellen veroorzaakte, is er nu sprake van oververhitting van de Duitse vastgoedmarkt, vooral in bepaalde vooraanstaande steden.
Ik wil u een stukje proza uit het Handelsblatt van de hand van Henkel niet onthouden:
- ‘Als Francois Hollande zegt dat de eenheidsrente ‘te hoog’ staat en Angela Merkel deze tegelijkertijd als ‘te laag’ verklaart, hebben beide de waarheid gezegd, zoals in het sprookje De nieuwe kleren van de keizer. Zonder het willen hebben ze bekend: ‘de euro is naakt’. Weliswaar bekritiseren de wakkere euroaanhangers de gevolgen van een eenheidsrente. Maar tegelijkertijd weigeren ze de oorzaak daarvan, namelijk de [one size fits all] euro, te erkennen. In plaats daarvan blijven ze steeds maar weer de prachtige kleren van de euro te prijzen’.
Wat te doen?
Hoe dan ook, spaarders worden nu door het eurobeleid met de ‘koude onteigening’ geconfronteerd. De slotvraag is dan: wat te doen? Lijdzaam toezien? Uitgeven, zoals Mark Rutte dat wil? Als u rationeel nadenkt is dat wellicht niet eens zo’n slecht idee, omdat u waarschijnlijk nu voor een euro meer koopt dan over enkele jaren. Een euro van nu is, met de huidige lage rente en een normale inflatie, over zo’n dertig jaar niets meer waard.
Of beleggen? Wellicht ook geen slecht idee. Een goed mandje hoogdividendaandelen levert al snel meer dan 4% per jaar op, waarmee – zij het met meer schommelingen in het kapitaal – in ieder geval koopkrachtbehoud wordt nagestreefd. En passant kan dan mogelijk via het zogeheten ‘wealth effect’ – hogere verdiensten op het vermogen - de economie weer in gang worden gezet.
Zie ook:
Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.
Diverse bekende Duitse economen hebben de laatste renteverlaging van de ECB zwaar bekritiseerd. Ifo-president en een van de meest geraadpleegde Duitse economen Professor Hans-Werner Sinn zegt in Bild dat Draghi het eurosysteem misbruikt om de Zuid-Europese landen aan het infuus van goedkoop krediet te houden. Hij spreekt van een ‘redding van de crisislanden’, wat niet het mandaat en de taak van de ECB is.
Lage rente prikkelt te weinig tot hervormingen
Volgens Sinn zijn er nu vijf jaar verstreken zonder dat de concurrentiekracht van de zuidelijke landen noemenswaardig is verbeterd. Volgens hem hebben de crisislanden juist een hogere rente nodig, omdat die hoort bij de hogere ‘concurrentierisico’s’ van deze landen en om ze te prikkelen meer hervormingen door te voeren.
Professor Hans-Olaf Henkel, voormalig president bij Bundesverbandes der Deutschen Industrie (BDI), zegt in het Handelsblatt eveneens dat door de te lage rente de crisislanden hun noodzakelijke hervormingen eerder uitstellen dan doorvoeren. ‘Zonder hogere rente kunnen ze gemakkelijk nieuwe schulden toevoegen’. Henkel meent dat Draghi met zijn renteverlaging de oren heeft laten hangen naar Frankrijk cum suis.
Zo heeft de Franse president eerder gezegd dat de ECB-rente voor Frankrijk te hoog is. Hij sprak natuurlijk voor eigen parochie. Als de rente op de Franse staatsleningen onder controle blijft hoeft hij minder impopulaire bezuinigingen door te voeren.
Te lage rente zorgt voor meer problemen
De al jarenlange (te) lage rente is ook om andere redenen een probleem, niet alleen vanwege het feit dat de zuidelijke landen nu te weinig de tucht van de markt – in de vorm van een hogere, meer realistische rente – voelen. Spaarders teren in. Ze krijgen veel te weinig beloning op hun spaartegoeden.
Eerder heb ik betoogd dat een spaartegoed feitelijk een lening aan een bank is. En we weten hopelijk zo langzamerhand allemaal wel dat banken tegenwoordig risicovol zijn. Dus is een hogere rentevergoeding vereist. Een ‘gezonde’ rente zou in ieder geval zo hoog moeten zijn als de vermogensrendementsheffing plus de inflatie plus een risico-opslag die hoort bij de bank waar gespaard wordt.
Een ander nadeel van een te lage rente is dat pensioenen hier onder lijden. De rekenrente is door ons eurosysteem eigenlijk te laag. Kortom: gepensioneerden teren ook in, al is het maar door gekunsteld rekenwerk. Henkel spreekt terecht van ‘koude onteigening van spaarders en gepensioneerden’.
Vooral Duitsland wil hogere rente
Verder heeft een land als Duitsland een (veel) hogere rente nodig. Dit heeft Angela Merkel reeds meerdere malen erkend. Net als eerder een te lage rente in Spanje, Ierland en Nederland vastgoedzeepbellen veroorzaakte, is er nu sprake van oververhitting van de Duitse vastgoedmarkt, vooral in bepaalde vooraanstaande steden.
Ik wil u een stukje proza uit het Handelsblatt van de hand van Henkel niet onthouden:
- ‘Als Francois Hollande zegt dat de eenheidsrente ‘te hoog’ staat en Angela Merkel deze tegelijkertijd als ‘te laag’ verklaart, hebben beide de waarheid gezegd, zoals in het sprookje De nieuwe kleren van de keizer. Zonder het willen hebben ze bekend: ‘de euro is naakt’. Weliswaar bekritiseren de wakkere euroaanhangers de gevolgen van een eenheidsrente. Maar tegelijkertijd weigeren ze de oorzaak daarvan, namelijk de [one size fits all] euro, te erkennen. In plaats daarvan blijven ze steeds maar weer de prachtige kleren van de euro te prijzen’.
Wat te doen?
Hoe dan ook, spaarders worden nu door het eurobeleid met de ‘koude onteigening’ geconfronteerd. De slotvraag is dan: wat te doen? Lijdzaam toezien? Uitgeven, zoals Mark Rutte dat wil? Als u rationeel nadenkt is dat wellicht niet eens zo’n slecht idee, omdat u waarschijnlijk nu voor een euro meer koopt dan over enkele jaren. Een euro van nu is, met de huidige lage rente en een normale inflatie, over zo’n dertig jaar niets meer waard.
Of beleggen? Wellicht ook geen slecht idee. Een goed mandje hoogdividendaandelen levert al snel meer dan 4% per jaar op, waarmee – zij het met meer schommelingen in het kapitaal – in ieder geval koopkrachtbehoud wordt nagestreefd. En passant kan dan mogelijk via het zogeheten ‘wealth effect’ – hogere verdiensten op het vermogen – de economie weer in gang worden gezet.
Zie ook:
Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.
Harry Geels
Harry Geels (1969) schrijft sinds 1998 voor Beleggers Belangen, waarvoor hij onder andere de rubriek Beleggingsfondsen verzorgt. Verder is hij gespecialiseerd in technische analyse kwantitatieve analyse en hedgefunds. Harry is Senior Investment Adviseur bij vermogensbeheerder Auréus. Hij is auteur van het handboek ‘Beleggen met Technische Analyse’.