Opnieuw is het jaar begonnen met een opvallend sterke stijging van de Amerikaanse lange rente. De hogere rente werkt uiteraard door op de aandelenmarkt, maar wel op een iets andere manier dan vorig jaar.
De ontwikkeling op de Amerikaanse obligatiemarkt in de eerste handelsdagen van 2022 lijkt verdacht veel op die van begin 2021. Het effectief rendement op tienjarige Amerikaanse staatsleningen – de tienjaarsrente – steeg dit jaar met maar liefst 25 basispunten. In de eerste tien dagen van vorig steeg de tienjaarsrente in de VS ook fors, met ruim twintig basispunten. En net als in begin vorig jaar reageerden laag gewaardeerde aandelen – ‘waarde-aandelen’ – positiever op de stijgende rente dan de aandelen van sneller groeiende bedrijven.
De lange rente speelt in verschillende waarderingsmodellen voor aandelen een belangrijke rol, als onderdeel van de disconteringsvoet waarmee de huidige waarde van toekomstige kasstromen wordt berekend. Een stijgende disconteringsvoet leidt tot een lagere huidige waarde van die toekomstige kasstromen en daarmee tot een lager koersdoel. Dit effect is sterker voor groei-aandelen, waarvan de kasstromen vaak verder in de toekomst liggen. Dat de waarde-aandelen dit jaar bij een wederom scherp stijgende rente sterker presteren dan de vaak populaire groei-aandelen is dus niet zo bijzonder. Dat was begin vorig jaar niet anders.
Geen kopie
Toch zijn de eerste handelsdagen van dit jaar geen exacte kopie van begin 2021. Want vorig jaar bleven groei-aandelen weliswaar ook achter bij waarde-aandelen, maar boekten ze per saldo wel koerswinst in de eerste dagen van januari. Dat is nu anders. De MSCI World Value Index boekte dit jaar (in dollars gemeten) een winst van 1,2%, terwijl de MSCI World Growth Index 4,6% in de min staat.
Die koersbewegingen zien we ook terug in onze eigen portefeuilles. Vorig jaar stonden zowel de Dividendportefeuille, die in vooral groei-aandelen belegt, als de Hoogdividendportefeuille, waar waarde-aandelen de toon zetten, na de eerste anderhalve week van januari zo’n 2% in de plus. Dit jaar wint de Hoogdividendportefeuille opnieuw 2%, maar staat de Dividendportefeuille 3,6% in de min. Snel groeiende, kwalitatief sterke, dure en vorig jaar hard opgelopen aandelen als Tecan (-17,1%) en Lifco (-17,5%) uit de Dividendportefeuille krijgen er dit jaar van langs. Daar tegenover staan winsten van maar liefst 7% voor de laag gewaardeerde aandelen Allianz en BASF uit de Hoogdividendportefeuille.
Gelijk op
Het verschil tussen begin 2021 en begin 2022 is terug te voeren op de oorzaak van de rentestijging. Begin 2021 steeg de lange rente als reactie op de (verwachte) heropening van de economie na de corona-lockdown. Dit jaar zijn echter de hoge inflatie en een verkrappend monetair beleid de aanleiding van de hogere rente. Daar reageert de aandelenmarkt dus heel anders op.
In het afgelopen jaar kwam het na een lastig eerste kwartaal uiteindelijk nog helemaal goed met de groei-aandelen, mede dankzij een weer wat dalende Amerikaanse tienjaarsrente in de rest van het jaar. Daardoor maakte het in het afgelopen jaar opmerkelijk genoeg niet zo veel uit of beleggers een grotere positie in waarde- of groei-aandelen hadden. Het jaarrendement van de MSCI World Growth Index lag met +21,4% slechts iets onder de +22,8% van de MSCI World Value Index.
De bijna gelijkwaardige prestatie van ‘groei’ en ‘waarde’ was in 2021 ook op sectorniveau zichtbaar. In 2021 was de banksector – een typische ‘waardesector’ – met een rendement van 39,7% namelijk de best presterende sector in Europa. De nummer twee was echter Technologie (+34,8%), een groeisector bij uitstek. Het zou mooi zijn als deze, voor beleggers, aangename geschiedenis zich dit jaar zou herhalen. Maar het lijkt me verstandig om de portefeuille daar niet helemaal op in te richten, en in het geval van een zeer geringe blootstelling de weging van waarde-aandelen geleidelijk toch wat te verhogen.
