Als beleggers aan landen met hoge rendementen en groei denken, komen ze waarschijnlijk niet direct uit bij Griekenland of Spanje. Toch zijn het dit jaar juist de zogenoemde PIIGS die het best presteren.
In Zuid-Europese landen werden traditioneel speciale varkens gebruikt om naar waardevolle truffels te zoeken. Toen tijdens de eurocrisis een aantal van deze landen er zo slecht voorstonden dat ze gered moesten worden, kregen ze een plagende bijnaam: Portugal, Italië, Ierland, Griekenland en Spanje werden samen de PIIGS genoemd. Hoewel veel beleggers nog altijd neerbuigend naar deze ‘varkens’ kijken, presteren ze dit jaar erg goed. Hebben deze varkentjes nu hun truffels gevonden?
De aandelenmarkten van de PIIGS landen zijn dit jaar stuk voor stuk met dubbele cijfers gestegen. Griekenland en Spanje zelfs met respectievelijk ruim 45% en 30%. In een jaar waar de brede Europese Stoxx 600 index op een rendement van ongeveer 10% staat, lijkt het er op dat de PIIGS nu de voorkeur krijgen.
Ook hun economische groei behoort tot de beste van Europa. Vooral in Ierland, Spanje en Portugal groeide de economie vorig jaar hard, terwijl de groei in Frankrijk en Nederland maar magertjes was en traditionele sterkhouder Duitsland zelfs licht kromp. Hoe kan het dat een groep die 15 jaar geleden als varkens werd weggezet nu ineens zelf de truffel voor beleggers is geworden?
Drijfveren van groei
1. Het toerisme draait weer op volle toeren en het aantal geboekte overnachtingen ligt nu boven de niveaus van voor corona. En vooral Zuid-Europa profiteert daarvan. De vraagimpuls werkt door in horeca, retail, transport en bouw en vloeit zo door de hele economie. Tegelijkertijd hebben landen als Spanje, Portugal en Ierland relatief hoge immigratie – een bron van arbeidsaanbod en consumptie in een vergrijzend Europa. Daarbij zetten vooral Portugal en Ierland volop in op kennismigranten of ‘digital nomads’ die extra waarde toevoegen. De combinatie van toerisme-vraag en arbeidsaanbod stimuleert de groei van de PIIGS.
2. Daarnaast is er de zogeheten Recovery and Resilience Facility (RRF). Een gigantisch pakket van subsidies en leningen dat door de EU werd ingezet om de impact van Covid-19 te beperken is een onderschatte motor van de outperformance. En dat kan om serieuze bedragen gaan. Op Ierland na hebben de PIIGS-landen gretig gebruik gemaakt van deze regeling en sinds 2021 tot wel 16% van het BBP ontvangen aan subsidies en leningen. Die worden ingezet voor digitalisering, energietransitie en productiviteit. Let wel op! Het pakket loopt eind 2026 af en dan zullen landen dus weer meer op eigen benen moeten gaan staan.
3. Tot slot geldt voor alle PIIGS dat na de financiële crisis en daaropvolgende Eurocrisis stevige hervormingen moesten worden doorgevoerd in ruil voor steun van de EU. Deze hervormingen waren veelal gericht op het op orde brengen van de staatsschuld en op verbetering van het bedrijfsklimaat. Ierland is het beste voorbeeld van snel herstel na de eurocrisis en de staatsschuld als percentage van het BBP is zelfs gedaald tot onder dat van Nederland.
Hoewel de andere PIIGS, met Griekenland aan kop, nog altijd een erg hoge staatschuld hebben zien we ook daar positieve effecten van hervormingen. Het investeringsklimaat is er verbeterd en begrotingstekorten worden flink teruggebracht. Griekenland, Portugal en Ierland hadden afgelopen jaar zelfs begrotingsoverschotten.
Beleggen in de PIIGS
De combinatie van relatief sterke economische groei, een verbeterd bedrijfsklimaat en verbeterende begrotingen heeft ervoor gezorgd dat deze landen met een inhaalslag bezig zijn. De PIIGS krijgen de zaakjes beter op orde terwijl andere landen verzwakken. Politieke crises in het VK en Frankrijk rondom de begrotingen zorgden ervoor dat de lange rentes uit die landen flink onder druk stonden. De rente op Franse staatsobligaties is inmiddels zelfs hoger dan op Griekse. Een paar jaar terug was dat nog ondenkbaar. En ook de lange rentes op Duitse staatsobligaties stegen door aangekondigde investeringen in infrastructuur en defensie die met nieuwe schulden moeten worden gefinancierd.
Daardoor doen staatsobligaties van de PIIGS het tot nu toe relatief goed dit jaar. De aandelenmarkten uit de PIIGS profiteren mee van de economische groei en een verbeterd ondernemingsklimaat. Na jarenlang achter te blijven, maken ze nu een inhaalslag, met mooie rendementen als gevolg. Waarderingen in deze landen liggen bovendien nog wat lager dan in de rest van Europa dus als ze de economische groei en een behoudend fiscaal beleid doorzetten zit er wellicht nog meer in het vat.
Het wordt daarvoor interessant om te zien hoe de PIIGS het wegvallen van de RRF eind volgend jaar gaan opvangen. Toch lijkt het er écht op dat de Europese varkentjes wat meer respect verdienen van beleggers. En misschien zelfs als de truffel gezien moeten worden.
