Vorige week overleed Harry Markowitz op de, zoals het cliché luidt, respectabele leeftijd van 95 jaar. Markowitz was een gigant in de financiële economie.
Markowitz was de man die een ogenschijnlijk voor de hand liggend idee formaliseerde en daarmee aan de basis stond van nieuwe beleggingstheorieën. De Amerikaan dankte zijn faam aan een artikel dat hij in 1952 onder de naam ‘Portfolio Selection’ in het gezaghebbende The Journal of Finance publiceerde. Later bracht hij ook nog een boek onder dezelfde titel uit.
Geheel of afzonderlijk
Wat Markowitz duidelijk maakte, was dat met het samenstellen van een portefeuille van meerdere op zichzelf risicovolle (maar niet gecorreleerde) beleggingen het risico van de portefeuille als geheel lager wordt dan dat van die afzonderlijke beleggingen. Markowitz zelf was de eerste om toe te geven dat het idee van spreiding en onderlinge samenhang al eerder was beschreven. Veel eerder zelfs, zoals in William Shakespeare’s De koopman van Venetië door de koopman Antonio. ‘Shakespeare wist niet alleen van spreiding maar had ook al een intuïtief begrip van covariantie’, schreef Markowitz.
Uiteindelijk kwam het inzicht van Markowitz ook op de radar van de Zweedse Koninklijke Academie van Wetenschappen die de jaarlijkse Nobelprijs voor de economie toekent. Wel namen de Zweden hun tijd, Markowitz ontving in 1990 de Nobelprijs – samen met William Sharpe die zijn ideeën verder ontwikkelde, en Merton Miller – voor zijn inzichten uit de begin jaren vijftig.
Als beheerder van de Hoogdividendportefeuille pas ik de inzichten van Markowitz nog steeds toe én word ik ermee geconfronteerd. Zo waren nutsbedrijf Enel en chemieconcern BASF afgelopen jaar slachtoffer van de gestegen energieprijzen waar energieconcerns Chevron en TotalEnergies juist van profiteerden. Deze spreiding hielp de portefeuille door de energiecrisis heen.
Marktrisico
Waar de theorie van Markowitz beleggers niet helemaal tegen kan beschermen is het algemene marktrisico. Marktschommelingen zijn een risico voor alle aandelenbeleggers, maar een waarvoor we op lange termijn beloond (moeten) worden.