Op zich begrijpelijk al de lof die ons eigen ASML uit Veldhoven ten deel valt inzake de deal die het met het Intel heeft gesloten. De Amerikanen investeren de komende jaren maar liefst €3,3 mrd in ASML. Hiervan heeft ruim €2,5 mrd betrekking op een investering in nieuw uit te geven aandelen ASML en €829 mln dat voor de komende vijf jaar direct gebruikt wordt voor research en ontwikkeling.
Dat laatste is een behoorlijk groot bedrag als bedacht wordt dat ASML zelf jaarlijks circa €600 mln in R&D investeert.
ASML beargumenteert de deal door aan te geven dat hierdoor de ontwikkeling van machines voor de fabricage van de nieuwste generatie chips kan worden versneld. Het gaat hier om de zogeheten Extreme Ultraviolet-technologie (EUV) en de 450 mm diameter wafer-techniek.
Naast Intel zijn ook andere chipfabrikanten uitgenodigd hieraan bij te dragen. Intel zal maximaal een 15%-belang in ASML nemen, terwijl er voor andere klanten nog een 10%-belang klaar ligt.
Geen stemrecht
Fantastisch, vooral ook omdat de nieuw uit te geven aandelen in bezit van klanten in beginsel geen stemrecht hebben. ASML krijgt dus geld binnen zonder dat de nieuwe geldschieter iets te zeggen heeft.
Verder heeft Intel zich al vastgelegd de nog te ontwikkelen machines af te nemen. Wat wil je nog meer?
Marktautoriteit verdwenen
De investeringen in de nieuwste technologie vergt enorm veel geld en blijkbaar wordt het risico op tegenslagen steeds groter naarmate de chips steeds geavanceerdere taken moet kunnen uitvoeren.
ASML, hoewel al lange tijd de onbetwiste marktleider, durft dit traject kennelijk niet alleen aan. Het concern heeft de afgelopen jaren al de nodige tegenvallers gehad bij de ontwikkeling van de EUV-machines.
ASML zegt dat de verdeling van risico’s tussen klant en fabrikant noodzakelijk is geworden vanwege de hoge mate van complexiteit van de chips en het feit dat er moeilijker financiering te vinden is voor innovaties.
Beide aspecten zijn waar, maar vormen tegelijk een zwaktebod. Door de ontwikkelingskosten met zijn klanten te delen geeft ASML een groot stuk van zijn marktautoriteit weg en daarmee mogelijk ook van zijn toekomstige pricing power.
Aan de ene kant kun je natuurlijk zeggen dat Intel er alles aan gelegen is dat de ASML-machines er komen, maar daar staat tegenover dat zonder hulp van Intel ASML mogelijk geen goed product zal kunnen aanbieden.
Daarnaast zal de Intel-deal als een soort machtsblok werken en de kans op een overname van ASML verminderen. Verder moet in de gaten gehouden worden in welke mate beide bedrijven hun innovatieve vermogen op peil weten te houden.
Ten slot kan de deal ook andere klanten wegjagen en hen stimuleren andere wegen te zoeken om de concurrentie met de huidige marktleiders aan te gaan.