De opmars van AI zet een hele reeks bedrijven aan het werk, voor nieuwe stroomvoorziening, uitgebreide elektrische infrastructuur en geavanceerde koeling.
Bij artificiële intelligentie (AI) wordt vaak direct de link gelegd met een chipbedrijf als Nvidia of hyperscalers als Microsoft, Alphabet en Meta. Die zitten allemaal in de IT- en communicatiediensten. De trend dringt echter ook in andere sectoren door, waaronder de industriële waarden. Voor het bouwen van een datacentrum is namelijk meer nodig dan alleen de modernste chips en slimme computermodellen. Denk hierbij aan stroomvoorziening, allerlei elektrische infrastructuur en koeling.
Hogere elektriciteitscapaciteit
Zonder stroom, geen datacentrum. De opkomst van AI heeft de vraag naar stroom sterk doen toenemen. Grote AI datacentra van hyperscalers verbruiken ongeveer evenveel stroom als 100.000 huishoudens. In 2024 waren datacentra nog goed voor circa 1,5% van de wereldwijde elektriciteitsconsumptie. Volgens de International Energy Agency (IEA) zal dit tegen 2030 ongeveer verdubbeld zijn tot circa 945 TWh (miljard kilowattuur) per jaar, vergelijkbaar met de huidige elektriciteitsconsumptie van Japan.
Op veel plekken zijn de stroomnetwerken vol of duurt het aansluiten op het stroomnet erg lang. Omdat hyperscalers hier niet op willen en kunnen wachten, kiezen ze steeds vaker voor eigen energieopwekking. Naast het datacentrum creëren ze dan een eigen elektriciteitsnetwerk, waarbij de opwekking van energie gebeurt met gasturbines. Bedrijven als Siemens Energy en GE Vernova zijn daarvan belangrijke leveranciers.
Nieuwe elektrische infrastructuur
De volgende stap is het verdelen van de stroom binnen het datacentrum. Dit gebeurt door middel van Power Distribution Units (PDU’s). Deze apparaten zorgen voor optimalisatie van het energieverbruik en voorkomen overbelasting en stroomuitval, waarmee ze een essentieel onderdeel van een datacentrum zijn.
Mocht er onverhoopt toch sprake zijn van stroomuitval, bijvoorbeeld door een netstoring of wanneer een gasturbine uitvalt, dan zorgt een Uninterruptible Power Supply-systeem (UPS) ervoor dat de stroom in het datacentrum zelf niet uitvalt. Een UPS overbrugt de tijd tussen het uitvallen van de stroom en het opstarten van een noodstroomvoorziening, zoals een dieselgenerator. Leveranciers van de PDU en de UPS zijn onder andere Schneider Electric, Eaton en Vertiv. Caterpillar en Generac zijn actief in de noodstroomvoorziening.
Geavanceerdere, duurdere koeling
De servers en andere elektrische apparaten van een datacentrum produceren enorme hoeveelheden warmte. Zonder adequate koeling kan dit leiden tot oververhitting, met storingen als gevolg. Koeling is hiermee een ander essentieel onderdeel. De meest traditionele manier is via luchtkoeling. Dit kan bijvoorbeeld via Computer Room Air Conditioners, ook wel CRAH-units genoemd. Warme lucht wordt afgezogen, waarna deze gekoeld wordt door de CRAH-unit in combinatie met een chiller. Vervolgens wordt de afgekoelde lucht teruggeblazen, waarmee een constante temperatuur wordt gerealiseerd. Belangrijke leveranciers zijn onder andere Trane Technologies, Johnson Controls en Daikin.
Een nieuwere methode is ‘liquid cooling’, waarbij een koelvloeistof de warmte direct van chips en andere componenten afvoert. Deze techniek wordt vaker toegepast bij de nieuwere generaties chips, omdat deze nóg meer warmte produceren dan de oudere chips. Het voordeel is dat het vaak efficiënter werkt dan luchtkoeling. Maar er zijn ook nadelen: de installatie is complex en de initiële kosten een stuk hoger. Leveranciers zijn, onder andere, Schneider Electric, Eaton en Vertiv.
Conclusie
De opkomst van AI verandert niet alleen de digitale wereld, maar ook de fysieke infrastructuur erachter. Van stroomvoorziening en noodstroom tot geavanceerde koeling: elk onderdeel is cruciaal om de groeiende rekenkracht mogelijk te maken. De bovengenoemde bedrijven hebben in veel gevallen al geprofiteerd van de AI-trend door een stijgende omzet en dito marges te realiseren in de datacentrum-eindmarkt. Voor beleggers die geloven in de AI-trend zijn het alternatieven voor de bekende chipfabrikanten.
Bovendien zijn de genoemde bedrijven vaak beter gediversifieerd. Zo zijn datacentra goed voor ongeveer 20% van de omzet van Schneider Electric, terwijl dit voor Nvidia richting de 90% gaat. Met steeds krachtigere AI-modellen neemt de complexiteit van datacentra toe, wat extra kansen biedt voor enkele gespecialiseerde leveranciers.
Tekst: Kenneth Bartelet, aandelenanalist Industrials ING Investment Office