De wereld ziet er in 2023 gecompliceerder uit dan in de afgelopen twee jaar. De Amerikaanse overheid heeft erop toegezien dat de gemiddelde Amerikaan voor het eerst in de geschiedenis rijker uit een recessie kwam.
In december 2020 was er net een vaccin en met het heropenen van de Amerikaanse economie na corona zou een tsunami aan geld de wereld overspoelen. Een jaar later was in de belangrijkste economie ter wereld inflatie ontstaan en ondertussen klotste het geld nog steeds tegen de plinten op.
De Amerikaanse centrale bank moest in 2022 wel hard gaan afremmen. De afgelopen decennia daalde de aandelenmarkt elke keer op het moment dat de Fed aan de handrem trok en dat was dit keer niet anders.
Internationale handel
Voor 2023 heb ik geen idee wat er gaat gebeuren. De industrie koelt wereldwijd af. De mondiale inkoopmanagersindex piekte in mei 2021 en glijdt sindsdien langzaam naar beneden. Afgelopen september was de eerste maand dat er krimp was in de wereldwijde industrie en in oktober en november nam de snelheid van die krimp toe.
De data van landen die vanwege hun afhankelijkheid van internationale handel voorop lopen in de cyclus, laten allemaal zien dat de industrie nog niet de bodem heeft bereikt. De Zweedse inkoopmanagersindex piekte in april 2021 en is sindsdien afgegleden van 69 naar 46. De laatste keren dat Zweden ‘een 46 had’ was tijdens de coronacrash, de eurocrisis en de mondiale financiële crisis.
De wereldwijde dienstensector presteert een stuk beter, maar in de regel volgen de diensten uiteindelijk de richting van de industrie. De variabele waar het in 2023 om gaat draaien is de Fed. Als die werkelijk als doel heeft om de inflatie weer terug te brengen naar 2%, dan gaat 2023 net zo vervelend worden als 2022.
Recessie minder pijnlijk
Renteverhogingen en het verkopen van beleggingen (die de centrale bank in de afgelopen jaren had gekocht) verslechteren de financiële situatie van overheden, bedrijven en consumenten. Dit doet de industrie harder krimpen en duwt uiteindelijk ook de dienstensector het rood in. De beste manier om inflatie te laten dalen, is krimp van de economie. Een recessie is nog altijd minder pijnlijk dan inflatie die voor jaren niet onder controle is.
Er is echter een kans dat de Fed de fout van de jaren zeventig gaat herhalen en wederom te vroeg weer gas gaat geven, waardoor de inflatie ergens in de komende jaren weer tot onaanvaardbare niveaus stijgt. Een troost: de eerste maanden nadat het gaspedaal is ingedrukt, zijn meestal wel de mooiste op de beurs.