Alles over waardebeleggen: met grote korting aandelen kopen

Een waardebelegger koopt aandelen die heel laag gewaardeerd zijn en wacht vervolgens geduldig totdat de onderwaardering wordt ingelopen. Op de lange termijn kan het kopen van aandelen met korting een heel mooi rendement opleveren.

Veel mensen kijken nu al uit naar de uitverkoop bij allerlei (web)winkels op Black Friday of Cybermonday. Het is nu eenmaal heel aanlokkelijk om met grote korting inkopen te doen. Het principe van waardebeleggen werkt in zekere zin hetzelfde. Aanhangers van deze stijl gaan op zoek naar bedrijven waarvan de waarde een stuk hoger ligt dan de beurswaarde.

De inmiddels 95-jarige Warren Buffett is de afgelopen zestig jaar uitgegroeid tot het gezicht van waardebeleggen. Wie $1000 had belegd in Berkshire Hathaway op het moment dat Buffett het textielbedrijf in 1965 omvormde tot zijn investeringsmaatschappij, had nu een vermogen gehad van ruim $55 mln. Dat is een gemiddeld rendement van 19,9% per jaar, terwijl dat voor de S&P500 Index in die periode uitkomt op 10,2%.

Misschien wel het belangrijkste ingrediënt van dat succes, is dat Buffett alleen een aandeel koopt als de beurswaarde van een bedrijf een stuk lager ligt dan de werkelijke waarde. Anders kiest hij er simpelweg niet voor om zaken te doen met ‘Mister Market’. Als de beurskoersen snel zijn gestegen en de waarderingen hoog liggen, doet Buffett soms langere tijd geen nieuwe aankopen omdat hij geen bedrijven vindt die aan zijn strenge voorwaarden voldoen.

Waardebeleggen leent zich dan ook niet heel goed voor een fonds- of ETF-structuur. Bij dit soort instrumenten moet de beheerder bij nieuwe instroom in het fonds of de ETF aandelen kopen, of juist verkopen op het moment dat beleggers vermogen onttrekken. Dit mechanisme verklaart waarom veel waardefondsen en -ETF’s achterblijven bij het beursgemiddelde, terwijl Buffett en veel andere waardebeleggers dankzij hun grotere manoeuvreerruimte juist heel mooie rendementen halen.

1. Bepaal de waarde van een bedrijf

Je weet pas of een aandeel verborgen waarde herbergt, als je weet wat het onderliggende bedrijf waard is. De eerste stap is dan ook het bepalen van die bedrijfswaarde. In het verleden was het startpunt hierbij vaak de boekwaarde. Dat is de nettowaarde van alle bezittingen min de schulden, zoals deze op de balans staan. Deze maatstaf wordt echter steeds minder relevant, aangezien ondernemingen minder afhankelijk zijn van kapitaalintensieve zaken zoals grote fabrieken om hun geld te verdienen.

Hoewel de boekwaarde in bijvoorbeeld de industrie- en verzekeringssector nog een goede indicator kan zijn, kijken waardebeleggers tegenwoordig meer naar de vrije kasstroom. Die geeft weer hoeveel geld er daadwerkelijk bij een bedrijf binnenstroomt, waarbij ook rekening wordt gehouden met zaken zoals investeringen die nodig zijn om in de toekomst zaken te doen. De vrije kasstroom is zo een meer zuivere indicator voor het verdienvermogen dan een boekhoudkundige maatstaf zoals de nettowinst. Afhankelijk van de sector waarin een bedrijf opereert en de groeivooruitzichten, zou een conservatieve waardebelegger vier tot tien maal de vrije kasstroom voor een (aandeel in een) onderneming betalen. Dit betekent dat de investering in theorie binnen vier tot tien jaar volledig wordt terugverdiend.

2. Houd het bedrijf goed tegen het licht

Een lage waardering is soms een koopsignaal voor waardebeleggers, maar het kan ook een waarschuwingssignaal zijn. Het komt namelijk vaak voor dat er een goede reden is waarom een bepaald aandeel goedkoop is. Een grote rechtszaak kan bijvoorbeeld voor veel onzekerheid zorgen op de beurs. Of misschien staat het bedrijfsmodel onder druk door technologische innovatie of nieuwe regelgeving.

Als je de nieuwsberichten over de afgelopen jaren doorneemt en een bedrijf zo goed tegen het licht houdt, kan je jezelf veel nare verrassingen besparen. Een bedrijf met een duurzaam concurrentievoordeel – zoals een sterk merk of een lastig te kopiëren productieproces – heeft juist een streepje voor bij (waarde)beleggers.

3. Bouw een ruime veiligheidsmarge in

Ook in de beleggingswereld lopen zaken soms heel anders dan verwacht. Om de kans te verkleinen dat je een aandeel uiteindelijk met verlies moet verkopen omdat de onderwaardering toch niet zo groot is als werd ingeschat, is het verstandig om alleen positie te kiezen als er een flink verschil is tussen de marktwaarde en wat een bedrijf op papier echt waard is. Vaak hanteren waardebeleggers een veiligheidsmarge van 20% à 30% of meer.

4. Bewaar je geduld en hanteer een lange horizon

Misschien wel de grootste uitdaging voor waardebeleggers is om in elk beursklimaat het geduld te bewaren. In goede beurstijden is het lastig om de verleiding te weerstaan om toch wat bedrijven te kopen die misschien niet helemaal aan je voorwaarden voldoen. Omdat de waarderingen dan vaak hoog liggen, kan het langere tijd duren voordat je een beursfonds vindt met veel verborgen waarde.

Wanneer je eenmaal positie hebt gekozen, is er minstens evenveel geduld voor nodig totdat de werkelijke waarde van een bedrijf in de beurskoers weerspiegeld wordt. ‘Our favorite holding period is forever’, liet Buffett ooit optekenen om te benadrukken dat waardebeleggers een aandeel vaak langer dan tien jaar vasthouden. Dat is een behoorlijk lange horizon, aangezien veel beleggers een aandeel tegenwoordig slechts enkele maanden in portefeuille houden.

Voor- en nadelen van waardebeleggen

Waardebeleggen kan op de lange termijn aantrekkelijke rendementen opleveren en als beleggers heb je weinig omkijken naar je portefeuille. Daar komt bij dat waardeaandelen zicht over het algemeen kenmerken door een aantrekkelijk dividendrendement, zodat de portefeuille een mooie inkomstenstroom kan opleveren.

Het kost echter behoorlijk wat werk om goed in kaart te brengen wat een bedrijf in theorie waard is. Waardebeleggen kan dan ook een tijdrovende aangelegenheid zijn. Bovendien is het in periodes na een snelle koersstijging soms een uitdaging om aantrekkelijk goedkope waardeaandelen te vinden.