Joseph de la Vega beschrijft de vele listen, manipulaties, wolfijzers en schietgeweren die op de beurs werden gehanteerd.
De la Vega schreef er een boek over met de eigenzinnige titel “Confusión de Confusiones” of, in het Nederlands “Verwarring der Verwarringen”, een van de eerste boeken over de aandelenhandel. De auteur schetst een fascinerend inzicht in de Amsterdamse beurs van de 17e eeuw. Hij beschrijft de vele listen, manipulaties, wolfijzers en schietgeweren die op de beurs werden gehanteerd.
De beurs is een “spel in de arena”
De la Vega beschrijft de aandelenhandel als een complex spel. Deelnemers strijden tegen elkaar om de winst. Hij vergelijkt de beurs ook met een arena, waar beleggers tegen elkaar vechten met geld als wapen. Maar hij had snel door dat de beslissingen van handelaars niet alleen gebaseerd zijn op de rede. Vaak komen ze neer op, niet meer of minder, een gokspel waarbij de deelnemers proberen elkaar te misleiden in de hoop de winst binnen te halen. Onder meer daardoor is de beurs, volgens de La Vega totaal onvoorspelbaar. Geluk en timing zijn daarbij het belangrijkste.
Angst en hebzucht
De la Vega legt ragfijn de voornaamste psychologische karaktertrekken van beleggers/speculanten bloot. Ze zijn van alle tijden en menig hedendaagse belegger zal ze gemakkelijk herkennen (in anderen uiteraard). Vaak worden handelingen niet ingegeven door de ratio, het verstand of het voorhoofd, maar door de psyche, het achterhoofd waar de basis- of oerreflexen schuilgaan. Angst en hebzucht zijn er daar twee van. Beleggers handelen vaak irrationeel omdat ze schrik hebben geld te verliezen. Anderzijds vinden bepaalde ondoordachte beslissingen hun oorsprong in hebzucht, de drang om snel rijk te worden.
Aandelenkoersen stijgen tot onrealistische niveaus, om uiteindelijk in te storten.
Joseph observeert de beurs over een langere periode en constateert dat op- en neergaande bewegingen (bull- of stierenmarkt en bear- of berenmarkt) elkaar afwisselen in verschillende cycli. Hij verklaart die cyclisch bewegingen door overdreven optimisme, gevolgd door overdreven pessimisme waardoor de hausse worden gevolgd door correcties en crashes. Hij waarschuwt als een der eersten voor de risico’s van ‘bubbels’ in de financiële markten.