De verborgen kampioenen van Amerika’s energierevolutie
In het zuidwesten van de Amerikaanse staat Texas voltrekt zich een stille revolutie: een nieuwe energie-infrastructuur waarin grond, water, zand en zon samenkomen. Vijf beursgenoteerde bedrijven, LandBridge, Texas Pacific Land, Select Water Solutions, Atlas Energy Solutions en Clearway Energy, leveren elk een ander product: grond, royalty’s, water, zand of zonnestroom. Wat hen bindt, is hun sleutelrol in de Amerikaanse energieketen. Buiten de spotlights van olie- en gasreuzen vormen zij de basis voor boren, bouwen en digitaliseren.
Dit zijn vijf onbekende maar interessante Amerikaanse beleggingen
LandBridge
LandBridge beheert 277.000 hectare in het Delaware Basin (een onderdeel van het Permian Basin) en verdient aan royalty’s, zonne-energie, waterdiensten en zandverkoop. Het bedrijf verkoopt brak water, recyclet geproduceerd water en faciliteerde in het eerste kwartaal van 2025 ruim 3300 watertransporten, via pijpleidingen of mobiele eenheden, over eigen infrastructuur.
Op eigen grond ontwikkelt LandBridge zonneparken: één is opgeleverd, een tweede van 125 megawatt in aanbouw. Ook verhuurt het land aan datacenters, energiebedrijven en bedrijven die pijpleidingen aanleggen of beheren, een bron van stabiele lease-inkomsten. De ebitda-marge van 63% toont de schaalbaarheid van het model. Elk stuk land wordt maximaal benut: energie uit de bodem, zon van boven, gecontroleerde waterstromen en strategisch vastgoed erboven.
Texas Pacific Land Corporation
Texas Pacific Land Corporation is een van de oudste en grootste landeigenaren van Texas, met 880.000 hectare in het Permian Basin. In tegenstelling tot LandBridge is Texas Pacific Land passief: het bedrijf boort niet zelf, maar ontvangt royalty’s van derden die olie en gas winnen op hun land.
Lees ook Texas Roadhouse | ‘Casual dining-keten’ naar all-time high
Verder verdient het aan waterverkoop, infrastructuurvergunningen en toegang tot pijpleidingen, wegen en communicatievoorzieningen. In het eerste kwartaal ontving Texas Pacific Land royalty’s op 180.500 vaten olie-equivalent per dag en leverde het meer dan 360 miljoen gallon water. Door de extreem lage kostenstructuur behaalt het ebitda-marges boven de 80%.
Select Water Solutions
Select Water Solutions is marktleider in waterlogistiek voor de Amerikaanse energiesector. Fracking vereist miljoenen liters water per put, en het bedrijf verdient aan toevoer, verwerking en hergebruik. In het eerste kwartaal leverde Select Water Solution gemiddeld 700.000 vaten water per dag via een netwerk van 5000 kilometer leidingen en 1200 opslagbassins.
Lees ook AWW | Is de rentestijging een probleem voor het bedrijf?
De circulaire aanpak – terugwinning, behandeling en hergebruik – verlaagt kosten, verhoogt de efficiëntie en beperkt de ecologische impact. Door schaalvoordelen en dominantie in Texas, New Mexico en North Dakota is de concurrentiepositie sterk.
Atlas Energy Solutions
Atlas Energy Solutions levert fracsand: speciaal zand dat bij fracking microscheurtjes in gesteente openhoudt zodat olie en gas kunnen stromen. De vraag steeg van 28 miljoen naar bijna 70 miljoen ton tussen 2017 en 2024, door diepere boringen en meer frackingstappen per put.
Atlas Energy Solutions speelt hierop in met geautomatiseerde mijnbouw, verticale integratie en de Dune Express: een 68 kilometer lange overdekte transportband die zand direct van hun mijnen naar verbruikslocaties brengt. Dankzij schaal, technologie en logistiek is fracsand een echte groeimarkt geworden.
Clearway Energy
Clearway Energy beheert zonne- en windparken in onder andere Texas, Arizona en Californië, met meer dan de helft van de productie uit zon. De stroom wordt via langjarige Power Purchase Agreements (PPA’s) verkocht aan datacenters, overheden en nutsbedrijven. In het eerste kwartaal leverde Clearway 1,9 TWh schone energie en voor heel 2025 ligt de ‘contracted cash flow’ op $450 mln.
Via partners investeert het in nieuwe zonneparken en batterijopslag. Dankzij vaste contracten, lage financieringskosten en schaalvoordelen ontstaan stabiele kasstromen, vaak tientallen jaren lang, doordat Clearway eigenaar blijft van de infrastructuur.
Structureel groeiverhaal
Het succes van deze vijf bedrijven weerspiegelt een fundamentele verschuiving in de energiemarkt. De overvloed aan goedkoop schaliegas in de VS leidt tot plannen voor extra LNG-export, wat meer boorputten én meer infrastructuur voor zand, water en energie vereist. Tegelijk groeit de vraag naar datacenters explosief door AI.
In het Permian Basin vinden hyperscale datacenters wat ze zoeken: goedkope, betrouwbare stroom, water en ruimte. LandBridge speelt daarop in met zonneparken en leasecontracten voor datacenters; Clearway levert duurzame stroomcontracten aan de techsector en profiteert van hun snelgroeiende vraag. Strengere duurzaamheidsregels stimuleren bovendien waterhergebruik, wat bedrijven als Select extra groeikansen biedt.
De watervraag stijgt explosief. Frackingputten worden dieper, langer en intensiever, goed voor miljoenen liters per put, terwijl ook datacenters, vooral door AI-processen, dagelijks miljoenen liters verbruiken voor koeling. In droge gebieden als West-Texas leidt dit tot toenemende concurrentie om industrieel bruikbaar water. Select Water Solutions en LandBridge bieden infrastructuur voor aanvoer, recycling en hergebruik, goed voor zowel economie als ecologie.
Advies aandeel Texas Pacific Land naar ‘kopen’
Voor elk bedrijf gebruik ik een passende waarderingsmethode, afgestemd op ieders unieke verdienmodel. Bij Texas Pacific Land is de uitzonderlijke winstgevendheid zó groot dat traditionele waarderingsmaatstaven nuance vereisen: een brutomarge boven de 80%, een nettomarge boven de 60%, geen schulden en honderden miljoenen aan cash.
Dat een hoge waardering gerechtvaardigd is, blijkt uit recente deals. In augustus 2024 kocht Texas Pacific Land 4120 hectare in het Midland Basin voor $45 mln, volledig uit eigen middelen. De aankoop omvatte grond, pijpleidingen, waterputten, opslagbassins, elektrische infrastructuur en een belang in een zoutwaterverwerkingssysteem. Wat daarna gebeurde? Zo’n 392 hectare werd direct verpacht aan een bedrijf dat afval uit olievelden verwerkt.
Texas Pacific Land ontvangt 7,5% van de omzet op die locatie, plus een 25% niet-operationeel belang in het zoutwatersysteem, een 10% royalty op de opbrengsten daarvan en extra inkomsten uit waterverkoop, geproduceerd water en afvoerrechten. In totaal verdient Texas Pacific Land 32,5% van de opbrengsten van het waterdispositiesysteem, zónder operationele verantwoordelijkheden.
Dit verklaart de extreem hoge marges: zodra derden hun land of infrastructuur gebruiken, stijgen de kosten nauwelijks, maar de winst des te meer. Texas Pacific Land opereert bovendien in een regio waar tienduizenden kleine percelen in handen zijn van trusts, families en beleggers, waardoor consolidatie eerder dan later zal komen. Ik kijk hier naar de verhouding tussen vrije kasstroom en enterprise value (EV): die is nu 64 en gemiddeld 39 over de afgelopen vijf jaar. Eind vorig jaar was dat nog 86. De huidige dip is een koopmoment.
Advies aandeel LandBridge blijft ‘kopen’
LandBridge vereist een andere waarderingsaanpak dan Texas Pacific Land. Waar Texas Pacific Land passief inkomsten ontvangt uit landlease en royalty’s, is LandBridge actief in operationele projecten: fracsandproductie, waterdiensten, zonne-energie en verhuur van strategische locaties aan datacenters en energiebedrijven. Dit maakt het kapitaalintensiever, maar ook dynamischer.
De beste maatstaf is daarom de EV/ebitda, die de operationele kracht vóór rente, belastingen en afschrijvingen toont, passend bij asset-gedreven bedrijven. Volgens de eerstekwartaalcijferpresentatie verwacht LandBridge dit jaar een ebitda van $175-200 mln. Met een EV van circa $6 mrd komt dat neer op een EV/ebitda van 30 tot 34 op basis van ‘trailing numbers’; het gemiddelde sinds de beursgang in juli 2024 is 31. Dat lijkt hoog, maar weerspiegelt een vroege groeifase met nog relatief lage ebitda.
Een aanvullende maatstaf is de nettoschuld ten opzichte van de verwachte ebitda. Die bedroeg volgens Bloomberg in het eerste kwartaal $543,9 mln, wat leidt tot een voortschrijdend verhoudingsgetal van 2,7 tot 3,1, gezond voor een asset-intensief groeibedrijf. De huidige verhouding van 52 is dus totaal niet verontrustend.
Dankzij sterke marges en de waarde van hun grond is er ruimte om te investeren en de balans beheersbaar te houden. LandBridge profiteert mogelijk zelfs meer dan Texas Pacific Land van de verwachte consolidatieslag, omdat het specialistische activiteiten uitvoert en dus meer kan bieden voor nieuwe grond omdat het simpelweg meer verdient op de grond. Het advies: ‘kopen’.
Advies aandeel Atlas Energy is ‘houden’
Door het cyclische, volume-gedreven karakter van Atlas Energy Solutions is EV/ebitda ook hier de aangewezen waarderingsmaatstaf. In 2024 behaalde Atlas een aangepaste ebitda van circa $370 mln; voor 2025 wordt meer dan $450 mln verwacht. Bij een EV van zo’n $2,9 mrd komt dat neer op een waardering van 6,5 keer EV/ebitda. Dat is relatief laag voor een speler met unieke logistieke voordelen zoals het Dune Express-transportsysteem, maar wel boven het gemiddelde van 4,4 sinds de beursgang in april 2023.
Zelfs zonder extra putten stijgt de zandvraag per put, wat de totale vraag verhoogt. Vooral bedrijven met eigen mijnen, geïntegreerde logistiek en geautomatiseerde verwerking, zoals Atlas, profiteren hiervan. Toch blijft fracsand sterk afhankelijk van olie- en gasactiviteit en heeft het, in tegenstelling tot water, zon of grond, een beperkte rol in de digitale of duurzame energietoekomst. Op korte termijn biedt Atlas daarom sterke groeikansen, maar voor langetermijnbeleggers is het eerder cyclisch dan structureel. Het advies: ‘houden’.
Advies aandeel Select Water Solutions is ‘kopen’
Select Water Solutions behaalt een ebitda-marge van 16,6% en een nettowinstmarge van 3,2%. De nettoschuld/ebitda is 1,18 en de EV/ebitda slechts 4,48, iets boven het gemiddelde van 3,4 sinds de beursnotering in maart 2023. Lage marges bij traditionele activiteiten drukken nog op de cijfers, maar veel infrastructuur is al aangelegd.
Toch waardeert de markt Select Water Solutions nog als ‘oliegerelateerd’, terwijl de echte groeidrijvers: AI, datacenters en waterrecycling, veel stabieler en toekomstgerichter zijn. Daardoor wordt toekomstige groei minder kapitaalintensief en stijgt naar verwachting zowel de vrije kasstroom als de marge. In mijn ogen is dit het meest onderschatte bedrijf van de groep. Het advies is dan ook: ‘kopen’.
Advies aandeel Clearway naar ‘kopen’
Het dividendrendement van Clearway Energy bedraagt 5,5%, met gemiddeld 7,6% verhoging per jaar, niet jaarlijks ineens, maar per kwartaal. Die groei komt door regelmatige toevoeging van nieuwe projecten met langlopende stroomafnameovereenkomsten, vaak met betrouwbare partijen als Microsoft en Dell. Ook verhoogt Clearway opbrengsten via ‘repowering’: oude windturbines worden dan vervangen door efficiëntere technologie. Zo combineert het bedrijf groei en optimalisatie, en beloont het aandeelhouders elk kwartaal opnieuw met een hoger dividend dan het vorige kwartaal.
De ebitda-marge bedraagt 75%, maar de nettowinstmarge is door hoge schulden nog relatief laag (9%). Zodra leningen worden afgelost, dalen de rentelasten terwijl de inkomsten stabiel blijven. Omdat Clearway eigenaar blijft van de infrastructuur, profiteren aandeelhouders jarenlang van stijgende vrije kasstromen. Zonder afschrijvingen en rentelasten daalt de koers-winstverhouding van 42 naar slechts 14. Clearway combineert rendement, stabiliteit en groeipotentie en krijgt dus een koopadvies.
Conclusie
Wie denkt dat de toekomst van energie alleen draait om batterijen of boorplatforms, kijkt te beperkt. In de schaduw van grote producenten bouwen deze vijf kampioenen aan iets fundamentelers: een infrastructuur die energie, water en data verbindt. Stil, schaalbaar en winstgevend. De echte energierevolutie speelt zich onder de radar af.
Mijn favoriet uit Texas is LandBridge. Dit bedrijf combineert het beste van alle werelden: de strategische grondposities van Texas Pacific Land, de zonne-inkomsten van Clearway, de waterdiensten van Select en de zandinfrastructuur van Atlas, samengebracht in één schaalbaar en winstgevend model. Als ergens fossiele en duurzame energie samenkomen in een nieuwe infrastructuur, dan is het hier: diep in het oliehart van Texas.
De auteur heeft een positie in Texas Pacific Land, Landbridge, Select Water Solutions en Clearway Energy.
Verder lezen?
Karel Mercx
Karel Mercx (1981) is sinds 2015 beleggingsspecialist bij Beleggers Belangen. Eerder werkte hij al tussen 2007 en 2013 als redacteur voor Beleggers Belangen en was hij daarna actief als beleggingsspecialist bij broker Lynx. Karel is een bekend gezicht in de beleggingswereld: hij won in 2013 het grootste onlinebeleggersdebat van Nederland, werd in 2014 verkozen tot beurstwitteraar van het jaar en was in 2015 beleggingsspecialist bij het RTLZ-beursspel. Zijn aandacht binnen Beleggers Belangen gaat uit naar technologie, edelmetalen, oliebedrijven, cryptocurrencies, opkomende landen, financiële dienstverlening, grondstoffen en alternatieve beleggingen.