Maandag 22 januari 2018 was de 395ste handelsdag op rij die de S&P500 wist af te sluiten zonder daling van 5% of meer. Het vorige record van 394 dagen (met data vanaf 1928) dateerde uit de jaren negentig.
De laatste koersdaling
Op de derde plek staat een aaneengesloten periode van 286 dagen in de jaren zestig. Er zijn tal van oorzaken waarom aandelen niet meer dalen. Bijvoorbeeld de grootschalige inkoop van eigen aandelen door Amerikaanse bedrijven. Dat gebeurt nooit tegen de koers van dat moment, maar tegen een prijs die gemiddeld 3% lager ligt dan de hoogste koers in het jaar ervoor. Het gevolg is dat bij elke minimale daling van een aandeel automatisch inkoopprogramma’s starten om aandelen te kopen. Dat gebeurt jaarlijks voor zo’n $500 mrd. Het is tevens een van de oorzaken van het afsterven van de volatiliteit.
Beweeglijkheid ontstaat wanneer aandelen dalen. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Wanneer aandelen niet meer dalen, dan daalt de volatiliteit. Hoe erg is dat? Een maatstaf is hoe vaak de VIX, de belangrijkste graadmeter van volatiliteit, onder de 10 is gesloten. Dit is maar enkele jaren voorgekomen. Het gebeurde in 1993 (10 keer), 1994 (1), 2006 (3) en 2007 (1). En niet te vergeten in 2017: vorig jaar is het maar liefst 52 keer voorgekomen.
Volatiliteit is bij brokers een maatstaf voor risico. Hoe minder aandelen bewegen, hoe meer beleggers kunnen lenen bij hun broker. Beleggers laten zich dit geen twee keer zeggen: Amerikaanse brokers hebben in 2017 $91 mrd aan hun klanten geleend om aandelen op krediet te kopen. Het totale krediet steeg hiermee tot $581 mrd. De Zwitserse centrale bank doet ook een duit in het zakje. Zij haalde in de afgelopen twaalf maanden omgerekend $112 mrd uit de geldpers om assets te kopen in het buitenland. De Zwitserse bank heeft op dit moment ruim 2500 posities in Amerikaanse aandelen, waarvan de grootste positie $3 mrd in het aandeel Apple is.
Vanwege dit alles is het niet vreemd dat Amerikaanse aandelen door het dak gaan. Dit is goed te zien aan de Bollinger Bands bij de Dow Jones. Dit zijn twee lijnen uit de technische analyse, die volgen uit twee standaarddeviaties op de gemiddelde koers van de afgelopen 21 dagen. Nog nooit in de geschiedenis heeft de Dow Jones ruim drie maanden boven de bovenste Bolling Band gezeten. Dit betekent dat de Dow Jones in de geschiedenis nog nooit zo overbought is geweest.