De uitslagen van de Amerikaanse presidentsverkiezingen en de referenda in Italië en het Verenigd Koninkrijk laten zien dat mensen ontevreden zijn. Ik vrees de stemming op het moment dat de kredietcyclus draait. Dat er een wereldwijde financiële zeepbel is valt niet te ontkennen. Sinds de mondiale crisis van 2008 zijn de schulden immers sneller gegroeid dan de economie, waardoor de verhouding tussen schuld en economische groei op de hoogste stand ooit is uitgekomen. Het gevolg is dat er welvaart is ontstaan die niet houdbaar is.
Het zit namelijk zo. De economie is de totale optelsom van transacties. Een transactie bestaat uit een koper en een verkoper en is mogelijk met geld dat is verdiend of met geld dat is geleend. Schulden zijn de belangrijkste component van de financiering van transacties. Dit komt omdat schuld het meest volatiel is: hij neemt toe of af, maar blijft zelden gelijk. Stijgende schuld vergroot namelijk de vraag naar nieuwe schuld en omgekeerd.
Bij het maken van schulden zijn twee partijen betrokken: een lener en een uitlener. Als die uitlener een bank of centrale bank is, wordt er geld gecreëerd. Uw salaris vloeit voort uit het geld dat iemand anders uitgeeft en het geld dat u uitgeeft zorgt voor het salaris van iemand anders. Leent u geld, dan verdient iemand anders meer salaris. Meer salaris betekent meer uitgeven. Dit betekent dat anderen meer verdienen, met als gevolg dat zij meer uitgeven en meer kunnen lenen.
Deze vicieuze cirkel werkt uiteraard ook de andere kant op en heeft dan desastreuze gevolgen. Dalende schulden kunnen uiteindelijk leiden tot faillissementen en een krimpende economie. Als wij met zijn allen minder geld hebben, zullen wij pas echt ontevreden zijn over onze leiders. Op wie gaan wij dan stemmen? Ik vrees de toekomst.
Lees ook: Column: YES! De dividendaandelen dalen
Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.