De onzekerheid kruipt weer in de financiële markten. Fed-president Janet Yellen zei dat al toen ze verklaarde waarom de Fed haar officiële geldmarkttarieven deze maand niet heeft verhoogd. Er waren natuurlijk de tegenvallende werkgelegenheidscijfers waardoor de inflatiedruk laag blijft, maar zij meldde ook dat de onzekerheid een rol had gespeeld. De Fed wilde geen olie op het vuur gooien. Daarbij werd vooral gedacht aan het referendum in het VK op 23 juni over een Brexit.
De tienjaarsrente op Amerikaanse staatsschuld daalde de afgelopen week scherp: van 1,85% naar 1,72% (dinsdag op dinsdag). Omdat beleggers op zoek zijn naar zekerheid is er veel vraag naar deze schuld. Overigens is het na de reactie van Yellen waarschijnlijker geworden dat de Fed ook in de maand juli geen renteverhoging doorvoert.
Die toenemende onzekerheid was de afgelopen week ook zichtbaar bij de Italiaanse tienjaarsstaatsschuld. Bij burgemeestersverkiezingen kunnen partijen winnen die niet per se voor bezuinigingsprogramma’s zijn. Italië heeft na Griekenland procentueel de grootste staatsschuld. In oktober houdt Italië een referendum over een besluit om de regering meer beslissingsbevoegdheid te geven, onder meer door de macht van de Senaat te verkleinen. Die wet is noodzakelijk om de snelheid van besluitvorming in Italië te verhogen. De reactie van de obligatiemarkten was een stijging van de tienjaarsrente. Daardoor is het verschil met de Spaanse tienjaarsrente minimaal geworden.
Ook is op woensdag 8 juni het opkoopprogramma van de ECB van hooggekwalificeerde bedrijfsobligaties van start gegaan. Wij zijn benieuwd naar de reactie van de markten. Toen de ECB vorig jaar haar eerdere stimuleringsprogramma startte (de staatsobligaties) reageerden de markten met een snelle renteverhoging (zie grafiek). Er zaten waarschijnlijk partijen scheef en die moesten staatsobligaties verkopen (en koersdaling betekent rentestijging). De omstandigheden zijn nu natuurlijk nu wel anders vanwege de onzekerheid door het referendum. De Duitse tienjaarsrente beleefde dinsdag 7 juni met 0,049% (en zelfs al 0,033% de dag erna) dit keer juist een laagtepunt. Feitelijk is de trend van lagere Duitse renteniveaus nog niet doorbroken.
