Mario Draghi loste vorige week de hooggespannen verwachtingen in. De voorzitter van de Europese Centrale Bank kondigde donderdag na de bestuursvergadering aan dat hij onbeperkt schatkistpapieren van noodlijdende eurolanden zal opkopen als de rente op de kapitaalmarkten het monetaire beleid verstoord. Weliswaar onder bepaalde voorwaarden, maar het besluit om opnieuw staatsobligaties van probleemlanden op te zullen kopen is een aardverschuiving op zich.
Wachten op
Nu is het wachten op de Federal Reserve. De markten hopen dat Ben Bernanke zich deze week even gul zal tonen. Twaalf dagen geleden zei de voorzitter van de Amerikaanse centrale banken in Jackson Hole dat de zwakke arbeidsmarkt hem grote zorgen baart. Het teleurstellende aantal nieuwe banen van de maand augustus zou dus de doorslag kunnen geven om met een derde grootschalige obligatie-opkoopprogramma te komen – Operatie Twist loopt in december af. Het kan natuurlijk ook zijn dat Bernanke aankondigt om het nulrentebeleid te verlengen of dat hij simpelweg nog niet in zijn kaarten laat kijken.
Slabakken
Op papier effent goedkoop geld het pad naar economische groei, maar ondanks de historisch lage rentevoeten slabakken de economieën aan beide kanten van de Atlantische Oceaan. En opkoopprogramma’s lopen ook al jaren, weliswaar met korte tussenpauzes, maar toch. De aandelenmarkten varen er niettemin wel bij.
Zomerrally
Na de zomerrally flirten tal van indices met het hoogste punt in twaalf maanden. Links en rechts hoor je stemmen opgaan dat de markten aan de dure kant zijn. Op Wall Street en ook op Europese beurzen worden aandelen door de bank genomen verhandeld aan 15 keer de winst, maar in de huidige situatie (ultralage rentevoeten en opkoopprogramma’s van obligaties) blijven aandelen aantrekkelijk gewaardeerd en is liquiditeit wanhopig op zoek naar rendement. Dividendaandelen hebben hier veel profijt van.
Keerzijde
Aan liquiditeit zit ook een keerzijde. Het is een bron van inflatie. Wanneer de financiële markten met goedkoop geld overspoeld worden, dan drijft dat de prijzen van activa op, waaronder grondstoffen. En op haar beurt is dat een aanjager van inflatie. Een ontwikkeling waar de prijzen van goud en zilver dubbel van profiteren.
Doel voorbij
Maar al dat goedkoop geld is wel zijn doel voorbij geschoten. De renteverlagingen moesten de kredietverlening bevorderen, zodat de consumptie op peil zou blijven. Met het opkopen van staatsobligaties wilden de centrale bankiers de kredietverstrekking terug op gang brengen. Hiervan kwam bitter weinig terecht, door de verschillende gedaantes van de Amerikaanse hypotheekcrisis.
Nieuwe schulden
De Europese schuldencrisis is weliswaar een probleem waar de markten zich grote zorgen over maken, maar de Verenigde Staten worstelen wel met hetzelfde probleem. Nieuwe schulden als antwoord op een schuldencrisis is geen houdbare oplossing. Het is wel de aanjager van hogere beurskoersen, althans voor korte tijd.