Te snel en ook nog eens te veel

Eind januari besteedden we in de rubriek Beurzen in Beeld aandacht aan het fenomeen ChatGTP, de door kunstmatige intelligentie ‘opgevoerde’ chatbot. De aandacht die de investering van Microsoft in OpenAI – de architect van ChatGPT – kreeg zorgde voor spectaculaire koersstijgingen bij aandelen die een connectie met kunstmatige intelligentie hebben. Niet alleen bij C3ai en SoundHound AI maar vooral bij BigBear.ai dat dit jaar meer dan 480% is gestegen. Themabeleggen, vooral het meer speculatieve deel ervan, is na de bijna doodervaring van vorig jaar weer springlevend.

De terugkeer van thema’s

In een deze week verschenen rapport over themabeleggen stelde Morgan Stanley met gevoel voor understatement dat ‘themabeleggen gevoelig is voor hype-cycli’ maar dat zelden een groot aantal themabeleggingen zo snel en zo sterk is opgeveerd als dit jaar. Toch is de bank, die liefst zeventig verschillende thematische zeepbellen over een periode van honderd jaar onderzocht – uiteenlopend van internethype in 1999 tot aan clean energy in 2021 – niet zo negatief over themabeleggen.

Morgan Stanley verwacht een aanhoudende instroom in thematische beleggingsproducten die ten koste zal gaan van producten die een sector- of regionale insteek hebben. Wel waarschuwt de bank dat thema’s met een langere looptijd – zoals ruimtevaart – waarschijnlijk eerst zullen verslechteren voordat betere tijden aanbreken.

Beleggersplatform Morningstar doet al enkele jaren onderzoek naar (Amerikaanse) themabeleggingen met als terugkerende conclusie dat de interesse in deze vorm van beleggen groeit, maar dat de rendementen op de langere termijn veelal achterblijven bij een brede index. Dat een flink aantal thematische producten op de markt wordt gebracht wanneer het thema eigenlijk al op of over zijn hoogtepunt is, speelt daar een rol in. Bovendien werd binnen vijftien jaar meer dan drie kwart van deze themaproducten wegens gebrek aan succes opgeheven, concludeerde Morningstar afgelopen jaar.

Disruptieve innovaties

De ARK Innovation ETF, beheerd door de geroemde en verguisde Cathie Wood, is hét symbool voor hype-gevoelige themabeleggingen van de afgelopen jaren. De koers van deze actief beheerde ETF staat dit jaar al weer ruim 30% in de plus, maar noteert desondanks niet hoger dan vijf jaar geleden. Dat weerhield moederbedrijf ARK er niet van om eind januari al weer de zevende editie van het jaarlijkse Big Ideas-rapport te publiceren met daarin wederom een aantal ‘fantastische’ aannames.

Volgens het ARK-rapport kan de beurswaarde van ‘disruptieve innovaties’ als robotica, kunstmatige intelligentie en energie-opslag – die nu op $13 bln ligt – in 2030 oplopen tot liefst $206 bln. Dat impliceert tot en met 2030 een jaarlijks gemiddelde groei van de beurswaarde van deze innovatieve sectoren van 41%, zo beweert ARK zonder blikken of blozen.

Engines that move markets

Hoewel het rapport 145 interessante en minder interessante pagina’s telt, komt de onderbouwing van dit groeicijfer niet heel overtuigend over. Voor iedereen die (nog steeds) geïnteresseerd is in themabeleggen is Engines that move markets van Alasdair Nairn een bron van inspiratie en inzicht. Het boek, dat beleggingsthema’s behandelt van kanalen, spoorwegen tot aan de opkomst van het internet, verscheen ruim twintig jaar geleden, maar de boodschap heeft nog niets aan kracht verloren.