Succesvol beleggen met factoren | Mooi mixen blijft lastig
Bij factorbeleggen worden aandelenportefeuilles samengesteld aan hand van specifieke stijlkenmerken. Een factor is niets anders dan een eigenschap of kenmerk van aandelen. Factoren kunnen zeer divers zijn. Wat ze gemeen hebben is dat aandelen met bepaalde karakteristieken gemiddeld een beter rendement zouden genereren dan aandelen met een lagere exposure.
The big five
Net zoals je doelbewust in bepaalde regio’s of sectoren kunt beleggen, kun je dus ook kiezen voor specifieke aandelenkarakteristieken. Doorgaans definiëren we vijf factoren: waarde, momentum, omvang, volatiliteit en kwaliteit. Dat zijn The Big Five. De lijst kan ook worden uitgebreid met dividend en liquiditeit en zo zijn er nog veel meer factoren te verzinnen.
Factorbeleggen nam na de beursmalaise van 2008 een hoge vlucht. Beleggers gingen op zoek naar bewezen aandelenstrategieën, naar bronnen van rendement. Factorbeleggen werd gezien als de beste manier om een portefeuille goedkoop samen te stellen, efficiënt te beheren en onbedoelde blootstelling aan bepaalde factoren te elimineren.
Het idee achter factorbeleggen is dat bepaalde stijlkenmerken meer invloed hebben op het rendement en het onderliggende risico van aandelen dan andere. Factoren, ook wel smart-bèta genoemd, zijn dan de bouwstenen van beleggingsportefeuilles. Ze dienen meestal voor een betere spreiding en bieden daardoor een betere verhouding tussen risico en rendement, maar stiekem hoopt menigeen toch er de beurs mee te kunnen kloppen. Veel beleggers denken dat smart-bèta’s rendements-verhogende factoren zijn, helaas is dat onjuist.
Hoeveel factorexposure een aandeel werkelijk heeft, kun je met een meervoudige regressieanalyse achterhalen. Dat is een techniek waarbij de blootstelling van een specifieke variabele (aandeel of index) aan meerdere variabelen (referentiegraadmeters) wordt verklaard op basis van onderlinge correlaties uit het verleden. Met regressieanalyses kun je ook de waarden van een afhankelijke variabele voorspellen aan de hand van een of meerdere onafhankelijke variabelen. Het probleem is echter dat bij beleggen het rendement van aandelen (afhankelijke variabele) net zoals het rendement van de referentiegraadmeters (onafhankelijke variabelen) pas achteraf bekend is.
Factoren kiezen
Het doel van factorbeleggen is om exposure te krijgen aan bewezen stijlkenmerken die het rendement van een belegging bepalen. Hoe succesvol dat is, hangt af van de blootstelling, de eigenschappen en de executie van de gevolgde factorstrategie.
Factoren kunnen naar believen worden gecombineerd, maar het simpele feit dat een factor bestaat, betekent nog niet dat het per definitie een zinvolle aanvulling is. Factorpremies zijn geen optelsom van losse ideeën. Het gaat erom dat ze complementair zijn. Als de stijlkenmerken elkaar niet aanvullen, tel je factorpremies snel onbedoeld dubbel.
Het combineren van factoren kan tactisch door het toepassen van een aantal regels of discretionair met een eigen visie. Belangrijk is wel dat de verschillende aandelenkarakteristieken op verschillende momenten goed werken. Dat veronderstelt ook dat je de markt kunt timen. Het inspelen op economische ontwikkelingen en veranderende marktomstandigheden vereist echter specialistische kennis en vergt zelfdiscipline.
Sturen op factoren is mooi, maar o zo lastig. Het risico van markttiming is dat je op de verkeerde momenten koopt en verkoopt. Eigenlijk is vasthouden aan een vaste mix van aandelenkarakteristieken (zoals de standaardcombinatie van bedrijfsgrootte, momentum en waarde of de drie-eenheid van kwaliteit, waarde en momentum) beter. Door foute timing loop je veel rendement mis.