B&E | De schalie-industrie en de doorgeslagen balans

Zowel aandelen- als obligatiebeleggers hebben een nare eerste helft van 2022 achter de rug. Een bescheiden lichtpuntje is dat de financiële markten goed functioneren. Tijdens het halfjaarlijkse strategenpanel werd al geconstateerd dat de risicopremie na een woelig halfjaar nog even hoog was als eind 2021. Dat heeft er alles mee te maken dat de impact van een stijgende rente op de waarde van aandelen en obligaties zich vrij eenvoudig met modellen laat doorrekenen.

Het wordt een stuk lastiger als financiële en economische redenen niet de doorslag geven bij belangrijke gebeurtenissen. Soms gebeurt dat omdat de verandering onverwacht komt, zoals de invasie van Oekraïne. Alleen al omdat het zich liet uittekenen dat de Russische economie een enorme dreun zou krijgen, hielden maar weinig beleggers rekening met de oorlog. Ook zonder oorlog kan een door ideologie gedreven verandering echter leiden tot een schok op de aandelenmarkt, of een deel daarvan.

De nek omgedraaid

Vorig jaar heeft de Chinese overheid bijvoorbeeld de commerciële educatieve sector bijna helemaal de nek omgedraaid. Er werd een verbod doorgevoerd op bijna alle buitenschoolse bijlessen. Met de maatregelen wilde de overheid voorkomen dat miljoenen ouders zich diep in de schulden steken om hun kind misschien een kleine kans op een net iets betere toekomst te geven.

Daarnaast wilden Chinese beleidsmakers graag de beste leraren voor de klas krijgen, in plaats van bij een instelling voor bijlessen. De beurskoersen van Chinese onderwijsaandelen staan inmiddels ruim 90% onder het niveau van twee jaar geleden.

Duurzame bubbel

Aandelen- en obligatiebeurzen hebben niet alleen moeite met gebeurtenissen die niet of nauwelijks te voorspellen zijn aan de hand van economische en financiële factoren. Ook wanneer dit soort zaken zich over een lange periode ontvouwen, lijkt de markt soms moeite te hebben om veranderingen goed in te prijzen. Een goed voorbeeld is het thema duurzaamheid.

Professionele partijen proberen op allerlei manieren een prijskaartje te hangen aan zaken op het vlak van mens, milieu en maatschappij die geen rol spelen in de boekhouding, maar die wel grote impact hebben op de bedrijfsactiviteiten en -vooruitzichten. Een recent voorbeeld is de koersreactie van aandelen in de periode na de invasie van Oekraïne.

Westerse bedrijven die zich terugtrokken, presteerden beduidend beter dan ondernemingen die in Rusland actief bleven. Volgens onderzoekers van de Amerikaanse Universiteit Yale was het rendementsverschil tussen beide segmenten bijna 10% in de anderhalve maand na de start van de gevechten.

De balans te ver door

Je kunt er vraagtekens bij zetten of bedrijven die het gevaar van negatieve pr uitsluiten zoveel beter moeten presteren dan ondernemingen die terughoudend zijn bij het afschrijven, afstoten of verkopen van de Russische activiteiten. Maar op sommige delen van de markt voor fossiele brandstoffen is de balans nu te ver doorgeslagen. Grote beleggers laten met name de vervuilende schaliebedrijven links liggen.

De kans is heel groot dat de vraag naar de producten van deze bedrijven voorlopig zeer hoog blijft. Door de boycot van Russische olie kan de westerse wereld niet zonder de Amerikaanse schalieolie. Die is behalve voor de reguliere economie ook nodig om de energietransitie op koers te houden. Daarvoor is namelijk een hele voorraad energie en andere grondstoffen nodig.

Onderwaarderingen

De vrije kasstroom voor de Amerikaanse schalie-industrie komt volgens consultancyfirma Rystad Energy uit op $180 mrd in 2022. Onder de huidige omstandigheden verdienen bedrijven zoals Callon (CPE), Occidental (OXY) en Apache (APA) zoveel dat ze in drie à vier jaar alle uitstaande aandelen kunnen opkopen. Bij branchegenoot Continental Resources (CLR) is de onderwaardering al aanleiding om zijn bedrijf van de beurs te halen.

Het marktsegment is dan ook een goede keuze voor beleggers die erop willen inspelen dat financiële markten meer moeite hebben met het verdisconteren van duurzame factoren dan van harde economische cijfers.