Column | Oversekst op een eiland

De consensus is immers dat een nieuw tijdperk is aangebroken. Europese landen gaan honderden miljarden euro’s investeren in oorlogsmateriaal. Dit geld kan niet meer naar educatie, innovatie, infrastructuur of gezondheidszorg.

Uiteraard kan dit geld worden geleend en op het bordje van de volgende generatie worden gelegd, maar dat is al de generatie die begint met meer schuld dan voorgaande generaties.

Het is daarnaast de consensus dat we van het Russische gas af willen. Dit betekent automatisch dat de gas- en olieprijzen hoog zullen blijven. Zo’n energieschok zorgde in het verleden altijd voor een recessie.

Inflatie of deflatie

Tot dusver waren recessies in mijn leven altijd deflatoir. Denk bijvoorbeeld aan de zomer van 2008 toen de WTI-olieprijs op $147 stond. Zes maanden later was de prijs gekelderd tot $32. De kans bestaat dat dit de eerste recessie uit mijn leven gaat worden die inflatoir is.

Alle duurzaamheidsmaatregelen hebben er namelijk voor gezorgd dat er in minimaal 25 jaar niet zo weinig is geïnvesteerd in de winning van fossiele brandstoffen. Daarnaast wil het Westen Rusland, het land met de meeste grondstoffenreserves, afsluiten.

Hoe vervelend het in theorie kan worden, laat de Amerikaanse recessie zien die tussen november 1973 en maart 1975 heerste. In deze periode sloot het Midden-Oosten het Westen af van olie en de inflatie piekte in december 1974 op 12,3%.

De financiële markten schatten dit risico op dit moment laag in, want de Russische agressie was niet eens de heftigste gebeurtenis van 2022 voor de financiële markten. De inval van Rusland in Oekraïne was op 24 februari. De angstmeter van de S&P500, de VIX, geeft aan dat de dag met de meeste paniek een maand eerder was, op 24 januari. De VIX bereikte toen een stand van 39.

Dit betekent dat beleggers op andere gebeurtenissen heftiger reageren dan op de Russische agressie. Die 24ste januari was de dag dat de Amerikaanse inflatie hoger uitkwam dan gedacht en het signaal dat de Fed moest gaan ingrijpen.

Inprijzen van risico

De kans op een recessie zoals in 1973/1975 is door de Russische agressie zeker toegenomen. Dit risico zit alleen nog niet in de koersen. Het is niet nieuw dat financiële markten traag zijn in het inprijzen van risico.

Aan het begin van de recessie van 1973 zei superbelegger Warren Buffett: “I feel like an oversexed guy on a desert island. I can’t find anything to buy.” Aan het einde van de recessie zei Buffett: “I feel like an oversexed man in a harem. This is the time to start investing.”