Column: beleggers geloven niet meer in Europa

In ruim 3 ½ jaar tijd heeft de ECB voor € 2,5 bln aan beleggingen gekocht. Het programma loopt nog drie weken door.

De Stoxx600, met de grootste 600 beursgenoteerde bedrijven van Europa, is over de periode dat de ECB heeft ingegrepen in de vrije markt, gedaald met 13,6%. Inclusief dividenden is het totaalverlies 1,7%. De Europese geldpers brengt dus niet de koersstijgingen die de geldpers van de Fed Amerikaanse aandelen wel bezorgde.

Kaartenhuis

Het beleid heeft in ieder geval wel voorkomen dat het Europese kaartenhuis in de afgelopen 3 ½ jaar in elkaar is gestort. De Deutsche Bank schetste eind november in een rapport wie Italiaanse staatsobligaties koopt en wie ze verkoopt. Wat blijkt? De ECB kocht sinds maart 2015 voor ruim €350 mrd aan Italiaanse staatsschuld en was de enige koper. Particulieren en banken in Italië en buitenlandse partijen zijn de verkopers.

Zonder de ECB was de rente in Italië weer opgedreven door speculanten die testen hoe ver de bereidheid van Europa gaat om andere landen te helpen. Wanneer de rente, net als in 2012, op 7% zou liggen, dan zou de Italiaanse staatsschuld een onhanteerbare hoogte van $2,4 bln bereiken.

Toeristenattractie

Beleggers uit de rest van de wereld mijden Europa. Neem het ze eens kwalijk: elke zes maanden is er wel wat. Frankrijk, Griekenland, Oekraïne, Verenigd Koninkrijk, Turkije, Italië en ga zo maar door. Waarom zouden grote beleggers in de Verenigde Staten hun geld naar Europa brengen?

De Chief Investment Officer (CIO) van Astellon Capital Bernd Ondrich omschrijft Europa als een toeristenattractie. Hij onderbouwt met cijfers waarom de wereld niet meer in het oude continent gelooft. Twintig jaar geleden was het aandelenvolume in Europa nog 34% van het totaal. Nu is het nog maar 11%. Dit komt niet alleen door de groei van opkomende markten, de Verenigde Staten hebben immers geen marktaandeel ingeleverd.

Aandelen als Google, Amazon en Netflix hebben individueel meer handelsvolume dan de volledige Italiaanse aandelenmarkt. Het gevolg is dat het bij de Europese middelgrote en kleine bedrijven aanvoelt alsof je een afspraak moet maken voordat het mogelijk is om aandelen te kopen.

Goedkoper

Mocht er weer een wereldwijde neergaande periode voor aandelen aanbreken, dan kunnen Europese aandelen door het gebrek aan liquiditeit nog grotere uitslagen laten zien dan vroeger. Als er geen kopers zijn, dan daalt de koers immers totdat die zich wel aandienen.

Het enige voordeel hiervan is dat Europese aandelen nog goedkoper kunnen raken dan in een standaard crisis. De belegger die het lef heeft om mooie beursgenoteerde bedrijven te kopen in een diepe Europese crisis, zal beloond worden met extra rendement.