Quality is een lastige beleggingsfactor

Maar je zit er altijd goed mee, omdat ze een streepje voor hebben op andere. Het probleem is alleen dat er geen eenduidige definitie bestaat van de factor Quality.

Quality is de jongste telg uit de reeks van The Big Five. Maar kwaliteit als smartbèta mag dan fonkelnieuw zijn, als stijlfactor is Quality zo oud als de beurs. Niemand koopt graag een kat in de zak, dus elke belegger kijkt naar prijs en kwaliteit. Jammer alleen dat er geen eenduidige definitie van kwaliteit bestaat.

Eigen vermogen

Wie de leerboeken raadpleegt, komt er al snel achter dat het rendement op eigen vermogen – in het Engels: return on equity – een belangrijke maatstaf is. De return-on-equity zegt iets over de winstgevendheid en toont het verband tussen het financiële resultaat van de onderneming en de eigen middelen. Aandeelhouders willen weten hoeveel winst het eigen vermogen oplevert en kredietverstrekkers willen weten of de nettowinst van het bedrijf groot genoeg is om de schulden te kunnen aflossen.

Punt is wel dat de berekening van de return-on-equity geen rekening houdt met de solvabiliteit. Naarmate bedrijven meer met vreemd vermogen gefinancierd zijn, daalt de solvabiliteit en stijgt het rendement op het eigen vermogen. De return-on-equity is bij voorkeur hoger dan 10%, maar zeker niet lager dan de marktrente. Indien dit wel het geval is, dan kunt u beter uw geld op een spaarrekening zetten.

Brutowinst

Het probleem met de solvabiliteit kunt u met het balanstotaal omzeilen. Dat wil zeggen met het totaal van het eigen vermogen en het vreemd vermogen. Dit alles neemt niet weg dat de return-on-equity nog een zwak punt telt. In de teller staat immers de nettowinst. Vaak schuiven bedrijven met baten en lasten om een slecht boekjaar met een positieve noot af te sluiten of nemen ze versneld verlies om met een schone lei aan het nieuwe jaar te kunnen beginnen. Omdat de nettowinst kneedbaar is voor zogeheten eenmalige kostenposten geven sommige analisten de voorkeur aan de brutowinst. Idealiter is die drie keer groter dan het totale vermogen, maar dat is geen harde eis.

Stabiele winsten

Bedrijven streven ernaar om elk jaar meer winst te produceren. Het ene jaar lukt dat beter dan het andere, maar in sommige jaren lukt het helemaal niet en draait men verlies. Een bedrijf dat consistent zijn omzet en winst verder kan uitbouwen, beschikt in de regel over competitieve voordelen. Vaak zie je dat dit soort bedrijven ook regelmatig hun dividend verhogen.

Beleggers die aandelen voor de lange termijn kopen, kunnen beter bedrijven met sterk schommelende winstcijfers mijden. Het fluctuerende patroon is een verkapte waarschuwing dat de toekomstige winst per aandeel minder zeker is. De historische (winst)variabiliteit, zeg maar de stabiliteit van de winst, wordt over het algemeen gemeten door de relatieve standaarddeviatie, ook wel variatiecoëfficiënt genoemd. Hiervoor deelt men de standaarddeviatie door het rekenkundig gemiddelde, bijvoorbeeld over vijf jaar. Hoe lager dit cijfer, hoe beter.

Sterke balans

Een ander kenmerk van kwaliteitsbedrijven is dat zij over een sterke balans beschikken. Een sterke balans geeft het bedrijf een buffer als het economisch tegenzit. De uitstaande schulden zijn bij voorkeur kleiner dan de eigen middelen, maar uiteindelijk gaat het de verschaffers van het vreemd vermogen maar om één ding: de terugbetaling. De betalingscapaciteit kun je op verschillende manieren berekenen, maar het gaat erom dat de onderneming voldoende cashoverschot moet hebben om zijn openstaande leningen af te lossen. De norm voor de betalingscapaciteit is minimaal 2; het bedrag dat beschikbaar is om aan de rente- en aflossingsverplichtingen te kunnen voldoen is bij voorkeur twee keer zo groot als de lasten zelf.

Goed om weten

MSCI beoordeelt namens iShares, de marktleider op het gebied van ETF’s, de kwaliteit van bedrijven op drie punten: de return-on-equity, de winstvariabiliteit en de solvabiliteit. Als u de factor Quality exploiteert in combinatie met andere factoren, dan volstaat een blik op het rendement op het eigen vermogen en de solvabiliteit.

Elke factor heeft zijn toegevoegde waarde. Quality is vooral bedoeld als verzekering bij dalende koersen. Wanneer de economische omstandigheden even minder zijn, dalen kwaliteitsaandelen minder snel en zo behoeden ze beleggers voor overhaaste verkopen. Paniek is immers zelden een goede raadgever.