Beter Bed blijft tobben in Duitsland

Het management van Beter Bed heeft waarschijnlijk hoofdpijn gekregen van de Duitse activiteiten. Die lijken zich steeds te herstellen, maar dan komt er toch weer een tegenvaller. Omdat de Duitse markt circa 50% van de omzet uitmaakt, heeft het land grote invloed op de resultaten van Beter Bed.

Duitse activiteiten

Beter Bed werkt in Duitsland met Matratzen Concord, een discounter. Matratzen Concord is gericht op de verkoop van matrassen, bedbodems, boxsprings en bedtextiel. Over 2016 meldde Beter Bed in Duitsland als enige land een omzetdaling, van 4%. De economische ontwikkelingen, en dan met name die op de huizenmarkt, vormden een oorzaak. Maar er waren meer factoren, zoals internetverkopen en een toenemende vraag naar boxsprings. Nieuwe concurrentie en het missen van die marktontwikkeling vormden dus belangrijke oorzaken.

Dat management- en productieprobleem werd in 2017 opgelost. De verkoop van boxsprings en bedtextiel ging omhoog. Bovendien was gewerkt aan uitbreiding van de internetverkopen. Die verbeteringen gingen echter gepaard met een lichte brutomargedaling. De brutomarge is het deel van de omzet dat aan producten ingekocht moet worden om die omzet te realiseren (dus exclusief lonen en dergelijke). Over het eerste halfjaar van 2017 kon Beter Bed weer Duitse omzetgroei rapporteren, zij het een bescheiden groei van 0,4%. Dit was de basis om ons toenmalige houdadvies te handhaven.

Aan dat houdadvies hebben we weinig plezier beleefd, want de misère voor Beter Bed in Duitsland bleek niet voorbij. Een leverancier voorzag de Duitse dochter tijdelijk van ziekteverwekkende materialen voor de matrassen. Dit kreeg aandacht in de pers. De Duitse omzet in het derde kwartaal daalde daardoor weer, dit keer met 2,8%. Die daling zette door in het vierde kwartaal, zodat de daling over het hele jaar uitkwam op 5,3%. Dit was reden voor een winstwaarschuwing afgelopen december. Bij de omzetcijfers heeft Duitsland namelijk ook tot winsterosie geleid. Het herstel van Matratzen Concord vergde ook vele uitgaven voor reorganisaties, marketing en extra afschrijvingen in verband met renovatie van het winkelbestand. Ook waren er uitgaven voor de uitbouw van de internetinspanningen. Er werd een nieuw management benoemd. De inspanningen lijken vooralsnog succesvol te zijn. Het bedrijf meldde in januari dat in december herstel van de bezoekersaantallen zichtbaar was geworden, bij een stijging van de orderportefeuille. Maar bij de recente update bleek de Duitse autonome omzet toch -9,4% te zijn, met opnieuw de mededeling van herstel van het aantal orders.

Buiten Duitsland

Het probleem met de materialen en de slechte public relations had ook sterke invloed op de activiteiten van Matratzen Concord in Zwitserland en Oostenrijk. In Zwitserland steeg de omzet in het eerste halfjaar van 2017 met 6,5%. Over het hele jaar was er echter sprake van een daling van 1,4% en bij de eerstekwartaalupdate van een daling an 17,2%. In de overige landen waar Beter Bed werkt, nam de omzet in 2017 wel toe, zo ook in het eerste kwartaal van 2018 (behalve dan nu in Spanje).

In Spanje, Nederland, Zwitserland, Oostenrijk (en Duitsland) is Beter Bed actief in het lagere segment van de beddenartikelenmarkt (discounter). De Nederlandse discountketen heet Beddenreus. In ons land, België en Zweden heeft het bedrijf daarnaast formules die actief zijn in het middensegment. In Nederland en België heet de keten die op het middensegment mikt naar het moederbedrijf: Beter Bed. Ook bezit het bedrijf een groothandelstak, DBC International, die via het netwerk van Beter Bed Holding slaapproducten verkoopt. De landen buiten Duitsland wisten samen over 2017 toch nog een omzetstijging voor het hele bedrijf te bewerkstelligen. De netto-omzet steeg van €410,5 mln in 2016 naar €416,4 mln in 2017. Dat was het positieve nieuws. De hogere kosten leidden tot een daling van het operationeel resultaat (ebitda) van €37,5 mln naar €27,5 mln. Door de hogere afschrijvingen daalde de ebit van €26,0 mln naar €14,5 mln. De nettowinst per aandeel nam af van €0,87 naar €0,43. Over 2016 was er al sprake geweest van een daling van €1,03 naar €0,87 doordat bij de expansie de kost voor de baat uitging.

Hoewel Beter Bed, geholpen door een sterke balans, met een pay-outratio van 85% een ruimhartig dividendbeleid voert, ging de winstdaling in beide jaren ook gepaard met een daling van het dividend.

Klimaat

Beter Bed profiteert tot nu toe allesbehalve optimaal van de economische opleving die de Europese economieën kenmerkt. Hogere omzetten in Nederland, België en Zweden tonen wel aan dat er perspectief is. De problemen in de Duitstalige landen remmen het profijt dat Beter Bed van de gunstige omstandigheden heeft en drukken het operationeel resultaat. Datzelfde kan gezegd worden van de opkomst van internet. De inspanningen om ook dit distributiekanaal naar de hand te zetten, gaan gepaard met extra kosten die de operationele marge onder druk zetten. De argumenten kunnen ook omgedraaid worden. Want wat zou de winstontwikkeling van Beter Bed zijn geweest als het economisch klimaat niet zo gunstig was geweest?

De recente eerstekwartaalupdate heeft duidelijk gemaakt dat de problemen in Duitsland (en Zwitserland) niet voorbij zijn en langer kunnen duren dan wij verwachtten. De belofte van verbetering, gedaan in januari, is eigenlijk onvoldoende gestand gedaan. Om die reden nemen wij voorlopig afstand van het aandeel door het houdadvies te wijzigen in een verkoopadvies.