Waarom digitale munten geen solide belegging zijn

De laatste maanden kon vrijwel niemand ontkomen aan de constante stroom nieuws over de bitcoin, de digitale munteenheid die een paar jaar lang een slapend bestaan leidde maar waarvan de koers ineens explodeerde en tot duizelingwekkende hoogte steeg. Maar de bitcoin is lang niet de enige digitale munt die er bestaat – en zeker ook niet de enige die recent een grote koersstijging heeft laten zien.  In het kielzog van de opmars van de bitcoin en andere cryptocurrencies (de gangbare naam voor digitale munten) vonden er bovendien introducties plaats van talrijke andere ‘computermunten’. De hausse aan ICO’s (initial coin offerings) bracht de autoriteiten in China er zelfs toe om de introductie van nieuwe cryptocurrencies te verbieden.

Blockchain

Wat cryptocurrencies bijzonder maakt, is de technologie erachter: de ‘blockchain’. Een blockchain is een soort grootboek, of register, waarin gedetailleerd transacties of andere informatie wordt bijgehouden. Dat gebeurt echter niet door één centrale partij. Vele partijen kunnen de data in het grootboek inzien, controleren en nieuwe data toevoegen. De juistheid van die nieuwe data wordt vervolgens door andere partijen gecontroleerd. Daardoor is de blockchain een veilige manier om transacties uit te voeren.

Het werkt als volgt: als iemand een cryptomunt ontvangt of uitgeeft, ontstaat er een transactie. Met die transactie zijn verschillende details gemoeid: de hoeveelheid – bijvoorbeeld een halve bitcoin – en natuurlijk de gegevens van degene die de munt uitgeeft of verkoopt. Persoonsgegevens zijn meestal vervat in een code, niet een naam of bankrekeningnummer. Ook de gegevens van de ontvanger/koper horen erbij. Al dit soort gegevens wordt samen met de data van een aantal andere transacties opgeslagen in een ‘block’, een soort databestand.

Hash

Elke block heeft een ‘hash’, een soort identificatiecode, die door een algoritme wordt gecreëerd. De hash zorgt ervoor dat software niet alle data in een block helemaal hoeft af te lezen. Het lezen van de hashcode volstaat. Dit versnelt het proces enorm. Zodra er een bepaald aantal transacties is afgerond, wordt daar een block van gemaakt. Dit nieuwste block heeft niet alleen een eigen hash, maar bevat – ter controle – ook de hash van het voorgaande block. Daardoor ontstaat er als het ware een keten (de ‘chain’) van blocks, de blockchain.

Wordt in een bepaald block een transactie achteraf gewijzigd, bijvoorbeeld door hackers, dan verandert automatisch de hash van dit block. Daardoor klopt echter de keten na dit block niet meer, want het volgende block verwacht een andere hash. Dat betekent dat het aangepaste block niet als geldig zal worden geaccepteerd. De hele blockchain aanpassen lukt ook niet. Het creëren van een nieuw block met hash wordt namelijk bewust vertraagd, tot bijvoorbeeld tien minuten per block. De hele keten aanpassen gaat dus veel tijd kosten, en dat maakt het bijna onmogelijk om de hele chain te veranderen. Dit zorgt ervoor dat de transacties in de blockchain veilig zijn.

De blockchain wordt door vele verschillende (digitale) partijen – het netwerk – bijgehouden. Al die partijen hebben een kopie van de chain en alle kopieën van de blockchain moeten identiek zijn. Als je de blockchain wilt veranderen, zal je dus elke kopie moeten veranderen. Een extra slot op de deur.

Miners

Bij de bitcoin en andere cryptocurrencies wordt het creëren en controleren van nieuwe blocks gedaan door zogenoemde ‘miners’. Dit zijn computers of vergelijkbare apparaten die beschikken over speciale ‘mining’-software en zijn aangesloten op het desbetreffende cryptocurrency-netwerk. Er is behoorlijk wat rekenkracht nodig om een nieuw block te creëren en om de bestaande blockchain te controleren op juistheid. Om de miners te belonen voor de moeite, ontvangen ze bij succesvolle mining een beloning, meestal een hoeveelheid van de cryptocurrency in kwestie.

Nut van cryptocurrencies en blockchain

Cryptocurrencies zijn in principe gewoon een soort digitale munten, die op zichzelf eigenlijk geen waarde hebben. Net zoals een bankbiljet op zichzelf geen waarde heeft; het is gewoon een gekleurd stukje papier. Het is de blockchain achter cryptocurrencies die nut, en daarmee waarde kan hebben. Dat hangt samen met de manier waarop de technologie wordt ingezet bij transacties.

Een potentieel probleem bij allerlei transacties in het dagelijks leven is dat beide partijen over de brug moeten komen. De een levert iets, de ander betaalt. Als de een dat doet, maar de ander niet, ontstaat er een probleem. Dat maakt een tussenpartij die transacties kan garanderen erg handig. Met blockchain kunnen twee partijen een gegarandeerde en beveiligde transactie uitvoeren zonder dat daarvoor een tussenpartij nodig is. Je hoeft niet naar een bank, een makelaar of een notaris om een cryptomunt naar iemand anders te sturen. En door de beveiliging mag je ervan uitgaan dat je niet bedonderd wordt door de tegenpartij. Door deze eigenschap kan blockchaintechnologie op allerlei gebieden worden gebruikt.

Cryptocurrencies als belegging

Zoals gezegd hebben cryptocurrencies hun huidige bekendheid grotendeels te danken aan de fabelachtige stijging die veel munten hebben meegemaakt. Zo is de bitcoin in 2017 met meer dan 1400% gestegen. Er zijn vele verschillende soorten blockchains, met verschillende toepassingen, en daarom zijn er ook veel verschillende cryptocurrencies.

Blockchaintechnologie kan worden toegepast in de financiële sector, bijvoorbeeld voor allerlei transacties, patiëntendossiers of het Internet of Things. De kans is groot dat een aantal van deze blockchains in de toekomst veel gebruikt zullen worden. Het is echter niet duidelijk wat de bijbehorende cryptocurrencies dan waard zullen zijn. Zoals de meeste cryptocurrencies nu werken, zorgt de waarde van de munt ervoor dat minen interessant is. Dat is belangrijk, want zonder miners functioneert het netwerk niet. Maar het gegeven dat een munt een zekere waarde moet hebben, wil natuurlijk niet zeggen dat de munt die waarde ook krijgt.

Beleggen in cryptocurrencies brengt dus (grote) risico’s met zich mee. Uit de vele blockchains moeten de meest kansrijke worden geselecteerd. En dan moet ook de huidige prijs later overtroffen worden wil er winst zijn. Spreiding kan het eerste risico verkleinen. Er zijn al verschillende manieren om in een mandje met verschillende digitale munten te beleggen. De waarde in de toekomst is en blijft echter een groot vraagteken. Hieronder bespreken we kort de vijf grootste cryptocurrencies.

Blockchain zorgt voor een garandeerde en beveiligde transactie zonder tussenpartij

Bitcoin (BTC)

Bitcoin is een cryptocurrency die oorspronkelijk was bedoeld ter vervanging van geld. Het probleem is dat ondanks de populariteit van de munt, de bitcoin in werkelijkheid zelden wordt gebruikt om te betalen voor goederen en diensten. De transactiekosten zijn hoog, zeker als het om kleine bedragen gaat. Daar komt bij dat de snelheid van transacties ook te wensen overlaat. De waarde van de bitcoin is waarschijnlijk zo hoog omdat het de eerste en daardoor de bekendste cryptocurrency is. Dat is een wankele basis. In onze ogen is de munt dan ook bijzonder kwetsbaar, zeker op de huidige (nog altijd) hoge koers.

Bitcoin cash (BCH)

Bitcoin cash is een afsplitsing van de bitcoin. Door onenigheid tussen miners en gebruikers van de bitcoin over hoe de blockchain wordt gevormd, is er besloten om een alternatief (afsplitsing) te introduceren: bitcoin cash (BCH). De bedoeling met BCH is dat het een betaalmiddel op internet wordt. Dat kan zeker handig zijn. Maar ook hier is dan de vraag; wat is een ‘juiste’ waarde voor een BCH?

Ethereum (ETH)

Het idee achter het Ethereum-netwerk is dat software en data op het netwerk kan worden opgeslagen en kan worden gebruikt. Dat betekent dat deze niet meer op één locatie staan, bijvoorbeeld een server, maar op elk apparaat dat is aangesloten op het Ethereum netwerk. Door de blockchain-technologie is de software en data veilig, en toch voor iedereen toegankelijk. De munt van het netwerk wordt een ‘ether’ genoemd. We vinden Ethereum een intrigerend perspectief bieden. Hoe het in de praktijk gaat uitpakken is echter giswerk. Dat geldt ook voor de voor beleggers relevante vraag wat de munt in de toekomst waard zal zijn.

Litecoin (LTC)

Net als de bitcoin, is ook de litecoin ontwikkeld voor digitale betalingen. Er is echter een aantal verschillen met de bitcoin. Een belangrijke is dat litecoin-transacties veel sneller bevestigd worden. Daardoor kunnen er per tijdseenheid veel meer transacties plaatsvinden.

Dash (DASH)

Dash is ook een digitale munteenheid die is bedoeld voor internettransacties. Maar bij het ontwerp van deze cryptocurrency is meer rekening gehouden met de privacy van gebruikers.

Aandelen rond cryptocurrencies

Er zijn ook beursgenoteerde bedrijven die meeliften met de enorme populariteit van de cryptomunten. Sommige daarvan hebben een schimmige achtergrond. Er zitten bijvoorbeeld bedrijven tussen die weinig waard zijn en (bijna) geen activiteiten meer hebben. Maar door de naam te veranderen en te zeggen dat ze ‘iets met cryptocurrencies of blockchain gaan doen’ kunnen de aandelen soms met honderden procenten stijgen. We zouden daarom erg oppassen met cryptocurrency-aandelen.

Veiligere keuzes zijn aandelen van bedrijven die hardware maken die miners in hun apparatuur gebruiken. AMD en Nvidia zijn bekende voorbeelden, maar vooral Nvidia is verre van goedkoop.

Er zijn ook aandelen van bedrijven die echt actief zijn met blockchain en cryptocurrencies. Waarschijnlijk de grootste is Hive, een Canadees bedrijf dat zich bezighoudt met mining. Het is echter wat zorgwekkend dat dit bedrijf geen winst weet te maken, ondanks de enorm gestegen prijzen van cryptocurrencies. We zijn daarom niet erg enthousiast over dit aandeel.

Het Canadese BTL Group is een ander blockchainbedrijf. Dit bedrijf zal in 2017 een omzet van ongeveer CAD0,5 mln hebben gehaald, terwijl de beurswaarde CAD242 mln is. Het zal duidelijk zijn dat dit aandeel zeer speculatief is. Ook Riot Blockchain is een bedrijf dat potentieel in blockchain ziet. Maar Riot is een investeringsbedrijf: het investeert in blockchainprojecten, bedrijven en mining. Ook Riot is verlieslijdend. Het is onduidelijk wanneer en hoe het winstgevend zal gaan worden. Daarom is ook dit aandeel zeer speculatief.

Conclusie

We raden beleggers af om een substantieel bedrag in cryptocurrencies te steken. De digitale munten, en vooral blockchain, kunnen op termijn een belangrijke rol gaan spelen. Maar welke, hoe, en wanneer is allemaal onduidelijk. Een net zo groot probleem is dat er niet eens een schatting te maken is van de waarde van een cryptocurrency. Niet voor nu, laat staan voor de toekomst. Bij gebrek aan feiten moeten beleggers die geld in cryptocurrencies steken vooral geloof hebben. Voor blockchainaandelen geldt dat ze zeer speculatief zijn, en dat grote voorzichtigheid geboden is.

Klik hier voor een overzicht van al onze artikelen over de bitcoin