Belastingmoraal onder de loep
Naast de fiscale handel en wandel van beroemdheden als U2-zanger Bono kwamen ook de belastingzaken van een aantal bedrijven aan het licht. In Nederland is er kritiek op de overeenkomst tussen de Belastingdienst en Procter & Gamble en op de behendigheid waarmee Apple van de ene gunstige belastingplek (Ierland) naar de andere (Jersey) springt.
Een interessant klimaat om de belasting die bedrijven betalen verder te verlagen. Toch is dat precies wat de Amerikaanse president Trump graag wil. In de VS moet het toptarief van de vennootschapsbelasting van 35 naar 20% worden teruggebracht. In 1986 werd deze belasting verlaagd tot de huidige 35%. Dat had een buitengewoon gunstig effect op de winstmarges van Amerikaanse bedrijven. Volgens Credit Suisse is ruim 40% van de stijging van de winstmarges sinds 1990 het gevolg van lagere belastingen.
De Amerikaanse fondsbeheerder John Hussman plaatst de door Credit Suisse geschetste marge-ontwikkeling in een sociaal kader. Er is namelijk een duidelijk negatief verband tussen winstmarges en lonen (uitgedrukt als percentage van het bbp). Volgens Hussman heeft het Amerikaanse bedrijfsleven geprofiteerd van de zwakke positie van werknemers sinds de kredietcrisis. Uit angst om hun baan te verliezen durfden die niet over hogere lonen te onderhandelen. Daardoor kwam een steeds kleiner deel van de economische koek bij werknemers terecht en werd de inkomensverdeling steeds ongelijker, aldus Hussman. Cijfers van BofA Merrill Lynch lijken dit beeld te bevestigen. Volgens de bank is de Amerikaanse aandelen- en obligatiemarkt sinds het einde van de kredietcrisis in 2009 liefst $17,8 bln in waarde gestegen. Het persoonlijk inkomen van Amerikaanse werknemers steeg – na inflatie – in die periode met ‘slechts’ $2,6 bln.
De werkloosheid in de VS is nu echter zo laag dat het waarschijnlijk is dat werknemers een groter deel van het bbp zullen krijgen in de vorm van hogere lonen, waarschuwt Hussman. In dat geval komen de torenhoge winstmarges van Amerikaanse bedrijven onder druk. Misschien is dat maatschappelijk gewenst maar voor de aandelenmarkt zou dat wel eens veel minder positief kunnen zijn.
Verder lezen?
Stephen Hendriks
Stephen Hendriks (1970) werkt sinds 1998 voor Beleggers Belangen. Na een studie Economie met specialisaties Macro-Economie en Financiering wilde hij de beleggerswereld in. Zijn keuze viel op Beleggers Belangen, een platform waar hij in volledige onafhankelijkheid zijn analyses zou kunnen schrijven. Stephen begon als redacteur, en is sinds 2001 adjunct-hoofdredacteur. Hij richt zich bij Beleggers Belangen vooral op assetallocatie en beleggingsstrategie. Zijn kennis op deze terreinen zet hij niet alleen in bij het beheer van verschillende portefeuilles, maar ook bij de door hem opgezette rubriek Beurs & Economie. Stephen is beheerder van de Pensioenportefeuille en beheert samen met Karel Mercx de Defensieve portefeuille. Ook maakt hij deel uit van het team dat de ETF-portefeuille beheert. Daarnaast schrijft hij sinds eind jaren ’90 over de sectoren Farmacie en Nutsbedrijven en is hij specialist op het terrein van bedrijfsobligaties. Zijn boekenkast is gevuld met alles wat maar met beleggen te maken heeft, van de klassiekers tot financieel-historische en kwantitatieve werken.