De opbrengsten van vermogensbeheer

Beleggen draait om rendement, en dat geldt des te meer als u iemand betaalt om het namens u te doen. Om beter inzicht te geven in de prestaties van vermogensbeheerders, werpen wij deze week een blik op hun rendementen. In dit rendementsonderzoek geven we een overzicht van de opbrengsten van belangrijke vermogensbeheerders, en maken we een vergelijking met de prestaties van de AEX.
De rendementen beslaan de periode van 2007 tot en met 31 juli 2017. Aangezien sommige vermogensbeheerders nog niet zo lang bestaan, of in de tussentijd zijn gefuseerd, beschikken niet alle beheerders over gegevens voor de gehele periode. Om het overzicht te behouden maken we daarom een onderscheid tussen de beheerders met gegevens die maximaal teruggaan tot 2010 en beheerders waarvan de gegevens teruggaan tot 2007.

We hebben de rendementen van de deelnemende beheerders samengevat in twee tabellen, waarin we de deelnemers op alfabetische volgorde hebben gerangschikt. Dit jaar hebben naast de partijen van vorig jaar ook ASN, Binck Forward, Doelbeleggen, ERcapital, Helliot, Hof Hoorneman, OHV, OXBY, Wierda en Partners, Mercurius en Rabobank deelgenomen. Partijen dit jaar hebben besloten om niet deel te nemen zijn onder meer Ambassador Investments, IVM Caring Sequoia, Theodoor Gilissen Bankiers (in verband met een fusie) en T&E Inmaxxa.

Werkwijze
Om de benodigde gegevens te verzamelen zijn de deelnemers benaderd voor de nettorendementen over de periode van 1 januari 2007 tot en met 31 juli 2017. Vermogensbeheerders bieden meestal een keuze uit meerdere risicoprofielen. In dit onderzoek beperken we ons tot het defensieve, neutrale en offensieve profiel.

De aard van de profielen heeft invloed op het rendement. In het onderzoek van vorig jaar hebben we vastgesteld dat offensieve profielen gemiddeld het hoogste rendement bieden, en dit jaar zien we hetzelfde beeld. Niet alle beleggers hebben echter de risicobereidheid die je moet hebben om volgens een offensief profiel te beleggen. Voor de erg voorzichtige beleggers is er het defensieve profiel, dat vooral uit obligaties en spaargelden bestaat en slechts voor een klein deel uit aandelen. Een neutraal profiel ligt hier tussenin, en kent zowel meer als minder risicovolle elementen. Naarmate het risicoprofiel toeneemt, groeit het aandelensegment in de portefeuille.

Profielen
Voor een zo nauwkeurig mogelijke analyse is een zo groot mogelijke hoeveelheid gegevens nodig. Veel vermogensbeheerders hebben slechts een beperkt trackrecord van de periode voor 2010. Dit kan komen door fusies, of doordat ze simpelweg nog niet zo lang bestaan.
Het lijkt steeds vaker voor te komen dat beheerders er actief voor kiezen om nieuwe concepten te initiëren en oude concepten te laten vallen. Daarom zullen gegevens van voor 2010 voor deze analyse achterwege blijven en beslaat de analyse een periode van 91 maanden. In deze analyse worden de meetkundige rendementen gebruikt.

Over de periode van 2010 tot en met 31 juli 2017 heeft een defensief profiel een gemiddeld meetkundig rendement van 39,41%. Dit betekent dat een investering van €1000 op 1 januari 2010 op 31 juli 2017 leidt tot een bedrag van €1394,13. Dit komt neer op een meetkundig rendement van 4,45% per jaar. Een neutraal profiel heeft een gemiddeld rendement van 60,49%, wat vertaald kan worden naar 6,44% per jaar. Een offensief profiel geeft een gemiddeld rendement van 80,99% over de meetperiode, wat neerkomt op 8,14% per jaar.
Profielen met een hoger rendement kennen over het algemeen ook een groter risico. Uit historische gegevens weten we echter dat dit risico voor een deel kan worden geneutraliseerd door voor langere tijd in een dergelijk profiel te beleggen. Hoe korter de periode van de investering, hoe groter de kans op een negatief resultaat. Het risico van een offensieve portefeuille hangt dan ook nadrukkelijk samen met de lengte van de investering.

Defensieve profielen bestaan vaak voor een groot deel uit obligaties. Omdat de koersen van obligaties tegengesteld bewegen aan de rente, hebben defensieve profielen goed gepresteerd bij de lage rentestand van de laatste jaren. Het beleid van de Europese Centrale Bank om zijn opkoopbeleid geleidelijk af te bouwen en de rente niet te verhogen waardoor deze rond historisch lage niveaus blijft hangen, heeft dan ook een positief effect op de obligatiemarkt. Indirect heeft de ECB er daarmee voor gezorgd dat ook defensieve profielen de afgelopen jaren sterk hebben gepresteerd. Het is echter de vraag of deze rugwind de komende jaren zal blijven bestaan.

Rendementen bij tegenwind
Tegenover het feit dat offensieve profielen over de meetperiode het hoogste gemiddelde rendement hebben geboden, staat dat ze in jaren waarin de beurs slechter presteerde (zoals in 2008 en 2011) ook de grootste verliezen hebben laten zien. In 2008 was bijvoorbeeld het gemiddelde rendement van defensieve profielen -6,17%, dat van neutrale profielen -15,81% en dat van offensieve profielen -26,31%. In 2011 lieten defensieve profielen een rendement zien van 0,03%, terwijl een neutraal profiel gemiddeld -3,29% noteerde en een offensief profiel -5,63%.

Zoals offensieve profielen het beter doen in goede beursjaren, valt op dat defensieve profielen overwegend beter presteren in slechte beursjaren. Zelfs een kleine kans op een groot negatief rendement bij een offensief profiel (zoals de -26,31% in 2008) kan voor beleggers betekenen dat ze liever voor een defensief profiel kiezen. Hier staat echter wel tegenover dat defensieve profielen over het algemeen in goede beursjaren duidelijk achterblijven bij offensieve. Neutrale profielen zitten hier bijna precies tussenin, en kunnen daarom een goede middenweg vormen tussen rendement en risico.

Vergelijking met de AEX
Een goede vergelijkingsmaatstaf voor de prestaties van vermogensbeheerders is de AEX Total Return, waarin uitgekeerde dividenden worden geherinvesteerd. Over de periode van 1 januari 2010 tot 31 juli 2017 (waar de meeste gegevens van beschikbaar zijn) gaf de AEX Total Return een rendement van 95,65%, wat overeenkomt met een jaarlijks meetkundig rendement van 9,25%. Vermogensbeheerders realiseerden voor defensieve profielen 4,42%, voor neutrale profielen 6,39% en voor offensieve profielen 8,26%. Dit betekent dat het nettorendement van de AEX Total Return 0,89 procentpunt hoger lag dan het gemiddelde rendement op offensieve profielen van vermogensbeheerders.

Dit komt in de eerste plaats door de kosten, die een directe invloed hebben op het rendement. Ook de aard van de profielen heeft echter overduidelijk invloed op het rendement. Het feit dat profielen niet altijd volledig uit aandelen bestaan, maar ook uit minder risicovolle beleggingen of spaargeld, leidt ertoe dat over de gegeven periode zelfs offensieve profielen vaak niet in staat zijn de index te verslaan.

Tot slot
Een offensieve portefeuille profiteert relatief sterk van stijgende markten, maar zoals gezegd wordt het risico ervan duidelijk zichtbaar in slechte beursjaren. In dergelijke jaren tonen juist de defensieve portefeuilles hun kracht. Negatieve resultaten als gevolg van een slecht beursjaar kunnen historisch gezien worden geneutraliseerd door een portefeuille voor langere tijd aan te houden.

Dat de resultaten van vermogensbeheerders ietwat lager zijn dan die van de AEX Total Return komt door de kosten van vermogensbeheer en de aard van de verschillende profielen. Naast rendementen moeten beheerders echter ook beoordeeld worden op de bijbehorende service en de gedeelde kennis, die ook veel waarde kan toevoegen voor de belegger. We publiceren bovenstaande resultaten in het vertrouwen dat de gegevens die we van de vermogensbeheerders hebben ontvangen, juist zijn.

Mochten de getoonde rendementen echter niet overeenstemmen met uw ervaringen, of mocht u vragen dan wel suggesties hebben over het onderzoek, dan ontvangen we graag een email van u op: beleggersbelangen@onebusiness.nl

Bekijk hier de gegevens van de onderzochte vermogensbeheerders