Santander neemt gok met overname Banco Popular

Een bankenredding roept bij veel mensen het beeld op van politici die tientallen miljarden euro’s moeten inzetten om een noodlijdende financiële instelling van een faillissement te redden. De wijze waarop Banco Santander het noodlijdende Banco Popular heeft overgenomen vormt een verfrissend contrast met deze praktijk. De Spaanse bank betaalde begin juni het symbolische bedrag van €1 voor de lokale branchegenoot, die deze transactie afdwong om te voorkomen dat ze haar verplichtingen niet meer zou kunnen nakomen. De overname zorgt ervoor dat overheden en belastingbetalers buiten schot blijven.
Voor beleggers zitten er twee kanten aan de transactie. Aan de ene kant neemt het risicoprofiel van Santander in één klap behoorlijk toe. Dat heeft uiteraard alles te maken met de portefeuille slechte vastgoedleningen van circa €40 mrd die de oorzaak was dat Popular dreigde om te vallen. De relatief zwakke financiële positie van de branchegenoot heeft bovendien een negatieve impact op de balansverhoudingen van Santander. Uit de kwartaalcijfers van 28 juli kwam naar voren dat de CET1 ratio halverwege 2017 door de aankoop niet op 10,72% maar op 9,58% uitkomt.

Oninbare Kredieten
De eerste zet om de kapitaalratio te verstevigen was de uitgifte van aandelen. Op 3 juli haalde de bank €7,1 mrd op via een rights-issue, waarbij beleggers tegen een korting van 19% nieuwe stukken konden kopen. De volgende stap is het inkrimpen van de portefeuille slechte leningen. De bank heeft al €8 mrd gereserveerd voor het afschrijven van oninbare kredieten, die naar schatting 20% van de portefeuille vormen. Aan het eind van het eerste kwartaal lag dat percentage volgens Popular nog op 15%. Volgens de Spaanse internetkrant El Confidencial heeft Santander al een akkoord bereikt met investeringsgroep Blackstone over de verkoop van 51% van de vastgoedportefeuille van Popular voor een bedrag van €5 mrd. Als tegenvallers uitblijven, ligt de bank dan redelijk op koers om de CET1 ratio in 2018 op te voeren tot de doelstelling van ten minste 11%. Dat ligt overigens een behoorlijk stuk onder het Europees gemiddelde, dat volgens de ECB eerder dit jaar op 13,7% uitkwam. Het is echter niet ongebruikelijk dat een spaarbank zoals Santander een wat lagere kapitaalbuffer heeft dan branchegenoten die zich ook op riskantere markten begeven, zoals investment banking.

De andere kant van de overname is dat Santander in één klap de positie op het Siberisch schiereiland versterkt. In een eigen presentatie schatte de onderneming bij het bekendmaken van de transactie in dat het marktaandeel op de Portugese krediet- en spaarmarkt toeneemt van respectievelijk 14,7 en 13,3% naar 17,5 en 15,5%. Op de Spaanse thuismarkt ziet Santander het aandeel op het vlak van kredietverstrekking aan het mkb in één klap groeien van 11,1 naar 24,8%. Die toename van 13,7% was echter een stuk minder groot dan de 17,7% die Popular eind maart zei te hebben. Het verschil wordt verklaard doordat klanten zijn overgestapt en door onnauwkeurigheden in de boekhouding. Het nalopen van de boeken en het stoppen van de uitstroom vraagt veel aandacht. Dat ligt extra lastig omdat het operationeel een flinke klus is om de organisaties in elkaar te schuiven. Beide banken waren lange tijd concurrenten, met elk een eigen bedrijfscultuur.

Tot slot moet Santander in actie komen om 100.000 retailklanten te compenseren die door de overname zijn gedupeerd. Deze groep heeft in het verleden aandelen of achtergestelde obligaties gekocht in Popular, die in één klap waardeloos werden toen de bank werd ingelijfd door de grotere branchegenoot. Santander heeft al gemeld dat het de klanten wil compenseren door de positie in Popular om te zetten in een eeuwigdurende lening in Santander, een transactie waarmee naar schatting €680 mln gemoeid is.

Evenwichtig verdeeld
Als het lukt om de operationele uitdagingen goed aan te pakken, heeft Santander in ieder geval strategisch een goede slag geslagen. Hoewel het hoofdkantoor in Spanje staat, is de onderneming slechts de derde speler op de lokale kredietmarkt. Door een serie overnames en fusies is Santander uitgegroeid tot een zeer internationaal concern met bedrijfswinst die evenwichtig verdeeld is tussen Europa (51%) en Noord- en Zuid-Amerika (49%). In het de eerste jaarhelft sprongen op landniveau Brazilië, Argentinië en Mexico eruit, met een winstgroei tussen 26 en 36% naar respectievelijk €1,2 mrd, €193 mln en €350 mln. In Europa profiteerde Santander voornamelijk van een aantrekkende groei in Spanje (+17% naar €603 mln) en Portugal (+16% naar €233 mln). In het Verenigd Koninkrijk – de tweede markt – nam de winst met 8% toe naar €824 mln. Per saldo steeg de nettowinst in het tweede kwartaal met 37% naar €1,75 mrd. In het eerste kwartaal was de winst al met 14% opgelopen naar €1,9 mrd.

De sterke operationele gang van zaken is een belangrijke reden dat de overname van Popular op de Spaanse beurs in goede aarde viel. De beurskoers is sinds het nieuws met 2% opgelopen en sinds begin juni 2016 komt de koerswinst op ruim 70%. Daarbij speelt mee dat de risicobereidheid van beleggers de afgelopen maanden is toegenomen. Hierdoor hebben ze vooral oog voor de mogelijkheid om via Santander in te spelen op het economisch herstel in Zuid-Europa en Latijns-Amerika, in plaats van voor de relatief hoge risico’s van deze markten en de uitdaging die het zeker na de overname van Popular wordt om de verliezen op de vastgoedportefeuille te beperken en de kapitaalbuffer naar een hoger niveau te tillen. Hoewel de bank niet overdreven gewaardeerd is (k/w 13), vormt het bovengemiddelde risico op tegenvallers en de relatief kleine ruimte om die op te vangen aanleiding om het verkoopadvies voor Santander te herhalen.

Wilt u op de hoogte blijven van alle actuele adviezen voor dit aandeel? U kunt u als abonnee aanmelden voor de alerts. Vink onderaan dit artikel het fonds aan of ga voor het volledige overzicht naar de alertspagina op onze website.