Ommekeer bij Brunel laat nog op zich wachten
Wij verwachten dat Brunel pas tweede helft volgend jaar op stoom zal komen. Wij voorzien in 2017 voor Nederland een groei van 7-8% bij een marge van 8-10%, en voor Duitsland 5-10% groei bij een marge van 11-14%. Bij Energy gaan we uit van een break-even resultaat. Wij vinden het nog te vroeg voor een koopadvies en blijven bij 'houden'.
'Er wordt hard gewerkt om het bedrijf in nieuwe markten en ook op een andere manier te positioneren. Die omslag gaat lukken, maar dat kost tijd'Brunel is als detacheringsbedrijf een nichespeler met een focus op professionals. Hierdoor wordt de onderneming vaak een laatcyclisch karakter toegedicht. Maar in feite zit Brunel in de top van het white collar segment en is het meer anticyclisch. Dit bleek ook tijdens de vorige crisis, die Brunel al weer snel te boven was. Het concern bestaat uit twee onderdelen: Energy en Europese detachering. Energy is wereldwijd actief, veruit het grootst en gewoonlijk goed voor tweederde van de omzet. De Europese detacheringsactiviteiten zijn met name op Nederland en Duitsland gericht. Energy is volumegedreven, terwijl de detacheringsactiviteiten margegedreven zijn. Europese detachering trekt de kar Door de malaise op de energiemarkten is de energietak van Brunel sterk onder druk komen te staan. De Europese detacheringsactiviteiten moeten dit gaan compenseren. De omzet in Europa komt voor ruim 90% van activiteiten in Nederland en Duitsland. In Duitsland presteert Brunel sterk, met marges die doen denken aan de goede oude tijd van vijf jaar geleden. De vooruitzichten zijn eveneens goed. Brunel is in Duitsland actief in embedded software (IT), automobielindustrie, machinebouw en energie. Door de versnipperde concurrentie en de positionering als consultancybedrijf zijn de marges hoog. Onderzoek- en adviesorganisatie Staffing Industry Analysts (SIA) verwacht in Duitsland dit jaar een groei van 6% en in 2017 van 7%. Nederland is tot op heden een ander verhaal. Brunel is daar actief in engineering, IT, finance en legal. Deze activiteiten groeien allemaal. IT groeit het hardst, terwijl engineering in de eerste zes maanden wat tegenviel, maar vanaf het derde kwartaal beter is gaan draaien. De grote domper was de invoering van de wet DBA, die op 1 mei van kracht werd. Deze wet maakt het dermate ongunstig voor detacheerders om freelancers in dienst te nemen, dat Brunel in de eerste jaarhelft besloot afscheid te nemen van 200 freelancers. Dat kostte het bedrijf zo’n €10 mln aan omzet en €1,5 mln aan ebit. In het derde kwartaal was sprake van een omzetdaling van 4% op jaarbasis. Zonder het wegvallen van de freelancers zou de omzet met 8-9% zijn gestegen. De wet is onder vuur komen te liggen en voorlopig opgeschort. Hij blijft wel formeel van kracht, maar zal tot 1 januari 2018 niet strikt zal worden toegepast. Dat zou kunnen worden gezien als gedoogbeleid. Dat is goed nieuws voor Brunel, dat nu minder freelancers ziet vertrekken en hier zeker van zal gaan profiteren. Voor het vierde kwartaal komt deze gunstige wending te laat, maar wij verwachten dat de resultaten vanaf het eerste kwartaal volgend jaar duidelijk positief beïnvloed zullen worden. De Nederlandse uitzendmarkt blijft gestaag doorgroeien, wat ook bleek uit de laatste cijfers van brancheorganisatie ABU. SIA verwacht dit jaar een groei van 9% en in 2017 een groei van 7%. Energy zet rem op winstgevendheid De malaise op de energiemarkten zal Brunel ook de komende kwartalen parten blijven spelen. Wij verwachten dat ook in het vierde kwartaal de ebit bij Energy met rode cijfers zal worden geschreven. Daarbij lopen er een aantal projecten uit de boeken in het vierde kwartaal, die, naar wij inschatten, goed zijn voor €10 mln aan omzet. Wij denken dat het dieptepunt pas aan het eind van het tweede kwartaal van 2017 zal worden bereikt. In september gaf Barclays een tussentijdse update van zijn global E&P spending survey (over de budgetten voor exploratie en productie van oliemaatschappijen). Dit jaar wordt een terugval van 22% in de investeringen van upstream-oliebedrijven verwacht, wat iets gunstiger is dan de 27% die een half jaar eerder werd voorspeld. Voor volgend jaar verwacht Barclays een toename van 5%, hoewel investeringen in offshore mogelijk nog verder dalen. Dat laatste is belangrijk, want zo’n 60% van de omzet van Brunel Energy komt van offshore-projecten. Dat alles is gebaseerd op een verwachte olieprijs van $55-60 per vat. De EIA (Energy Information Administration) gaat in zijn Short-Term Energy Outlook voor dit jaar uit van een olieprijs van $43 en voor volgend jaar van $51. Als deze verwachting uitkomt, kan de verwachte 5% groei van de investeringen nog wel eens onder druk komen te staan. Daarnaast zal de olieprijs langere tijd op een substantieel hoger niveau moeten liggen alvorens oliemaatschappijen hun budgetten gaan opschroeven. Vervolgens gaat er nog enige tijd overheen voordat bedrijven als Brunel dit in de resultaten zullen zien. De projecten die naar de markt komen, zullen beduidend kleiner van omvang zijn dan die uit het verleden. Dat hoeft geen probleem te zijn mits er genoeg kunnen worden binnengehaald en de looptijd bij voorkeur niet te kort is. Er zijn dus nog aardig wat mitsen en maren. Wij denken wel dat de winstgevendheid van de Europese detacheringsactiviteiten de mindere gang van zaken bij Energy volgend jaar compenseert, waardoor de winst van Brunel kan gaan groeien. Voor het handhaven van het dividend is het te hopen dat dit vanaf het eerste kwartaal het geval zal zijn. Interview Wij spraken eind november met ceo Jan Arie van Barneveld over de marktontwikkelingen en over Brunels vooruitzichten. Hoe denkt u het tij te keren bij Energy? 'De olie- en gasmarkt is de laatste twee jaar heel snel slechter geworden. Projecten zijn uitgesteld en er komen bijna geen nieuwe bij. Je moet je organisatie daarop aanpassen. Wij zijn in staat geweest de kosten drastisch te verlagen maar hebben wel de infrastructuur zoveel mogelijk intact gelaten. We zijn er nog niet helemaal doorheen en zien dat de markt zelfs nog ietsje slechter wordt. We zitten qua resultaten rond het break-even punt. Onze kernactiviteiten – waar wij waarde toevoegen – kunnen we ook breder in de markt zetten, dus niet alleen bij Energy. Daar zijn we op dit moment druk mee bezig. Je kan naar een hoger segment, naar het verlenen van diensten. Consultancy-achtige diensten als commissioning (montage voor ingebruikname op locatie) en vendor inspection (opleveringscontrole). Dat beperkt zich niet alleen tot upstream maar kan ook bij downstream of in de maintenance. We moeten onze kerncompetenties inzetten in nieuwe markten.' Als we kijken naar 2009 zien we dat Brunel snel weer op het oude niveau was. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen met de huidige olieprijscrisis? 'Het was in 2009 een recessie-achtige sfeer. Dat heeft echt effect gehad op onze activiteiten in Europa. In olie en gas was het een minder slechte periode, want nog steeds een periode van groei. Die twee activiteiten hebben elkaar daar goed gecompenseerd. We hebben in 2015 en 2016 hard gewerkt aan de kwaliteit van de onderneming, onder meer door veel te investeren in automatisering. Die exercitie is inmiddels afgerond en dat hadden we in 2009 dus nog niet. Brunel staat er nu kwalitatief heel veel beter voor dan toen. Door de crisis in de energiemarkt is dat voor de buitenwereld niet zichtbaar. Op het moment dat die markt aantrekt, gaat het voor Brunel ook weer heel snel omhoog. In Europa groeien we mooi en hebben we hele goede winstmarges. De vooruitzichten voor Noordwest-Europa zien er heel goed uit.' Is in het derde kwartaal het dieptepunt in bereikt of moet dat nog komen? 'Onze inschatting is dat de bodem in het eerste of tweede kwartaal van 2017 bereikt zal worden. In het vierde kwartaal zal nog geen verbetering te zien zijn. Er wordt hard gewerkt om het bedrijf in nieuwe markten en ook op een andere manier te positioneren. Niet alleen als een staffingbedrijf, maar ook als consultancy- en adviesbedrijf. Die omslag gaat lukken, maar kost tijd. Komend jaar leggen we daarmee wel een basis voor groei. We denken dat de groei in andere sectoren een neergang in upstreamgerelateerde activiteiten kan gaan compenseren. Dat zal ongeveer halverwege 2017 zijn.' Welke projecten die interessant zijn voor Brunel komen nu naar de markt? 'In Kazachstan en Mexico zien wij projecten ontstaan en ook in de omgeving van Texas en Houston lijkt het te gaan aantrekken. Dat is geen korte termijn, maar over een periode van een jaar zijn we daar wel redelijk positief over. Het is allemaal nog niet groot, maar in onze gesprekken met klanten voel ik veel meer optimisme dan een half jaar geleden. De projecten zijn qua omvang minder dan de helft van de omzet van de grote opdrachten, maar wel meerjarig. Een grote uitdaging voor ons is het transformeren van het bedrijf, zonder dat we onze bestaande markt verliezen. We weten dat de markt terugkomt, maar of dat in 2017, '18 of '19 is, weten we niet. Er zijn op een hoger niveau een aantal niches die tegen consultancy aanzitten. Op dit moment leveren we aan commissioning bedrijven zeer hoog gekwalificeerde mensen, maar we kunnen het zelf ook. Hetzelfde geldt voor vendor inspection.' Hoe afhankelijk is Brunel Energy van grote klanten? 'De afhankelijkheid van de drie, vier grootste klanten neemt nu snel af. Er zijn veel kleinere klanten die heel actief blijven. Het was zo'n 60% en is nu minder dan 40%. De kleinere opdrachtgevers kunnen dit niet helemaal compenseren, maar onze klantenlijst is groot en redelijk stabiel.' Welk kostenniveau wordt verwacht in 2017? 'Als je kijkt naar onze OPEX (operating expenditures) is die al flink naar beneden gebracht. Twee jaar geleden was onze OPEX bij Oil & Gas €68 mln op jaarbasis exclusief Energy. Dat was dus op kwartaalbasis zo’n €17 mln. Als je nu kijkt, is onze OPEX €10,5-11 mln. Wij denken dat we dat verder kunnen terugbrengen naar €9 mln per kwartaal in 2017. Dat kan heel snel gaan. De mensen die goed zijn houd je vast. Zo neemt de gemiddelde kwaliteit van de organisatie alleen maar toe. Daar zijn we heel zorgvuldig mee. We werken niet zoals een groot concern met de kaasschaafmethode.' In Duitsland gaat het boven verwachting goed, maar Nederland blijft achter, mede door de wetgeving omtrent tijdelijke contracten. Komt hier komende maanden verandering in? 'Die wetgeving is 1 mei ingegaan. Als je die simpelweg volgt, moet je heel snel afscheid nemen van je freelancers. Daar ben je toe gedwongen. Dat kost enorm veel omzet en ook winstgevendheid. Die daling is afgelopen mei ingezet. Als je kijkt naar de medewerkers die bij ons in dienst zijn en bij klanten werken, dus niet de freelancers, dan groeit dat bestand bijna met 9%. Dat compenseert deels de terugval. Dat betekent dat dit aantal medewerkers na het eerste kwartaal 2017 weer een goede groei zal laten zien.' Heeft het uitstel van de wet DBA nog een extra positieve invloed op Brunel? 'Die wet is niet uitgesteld. Het enige wat de staatssecretaris zei, is dat hij niet strikt gaat controleren. Dus niemand weet of we nu freelancers mogen detacheren. Die uitspraak zal voor ons een positief effect hebben. Je kunt je voorstellen dat in de situatie waarin we denken dat we een echte specialist kunnen plaatsen, een echte freelancer, we dat ook zullen doen. Ik denk dat de uitspraak ruimte geeft om echte professionals wel te plaatsen. Dus het gaat een positief effect hebben op Brunel Nederland.' Heeft dit meer effect op omzet of op marge? 'In eerste instantie op de omzet en minder op de marge, want de marge op zzp’ers is lager. Dat effect zullen we waarschijnlijk zien vanaf het eerste kwartaal.' Hoe is de concurrentie op de Nederlandse markt gezien de prijsdruk? 'Ik denk niet dat de concurrentie is toegenomen. De prijsdruk komt doordat we steeds meer met grote klanten werken. Hele grote klanten geven iets meer prijsdruk.' Geven die grote klanten ook meer stabiliteit aan de omzet? 'Zeker, maar ik denk dat je moet streven naar een goede mix van grote en middelgrote klanten. We zitten bij bijna alle grote klanten in Nederland. Die klantenbasis is de afgelopen 4-5 jaar enorm toegenomen. Er vindt ook steeds meer concentratie plaats, omdat het bedrijfsleven professionaliseert. Kwaliteit en efficiency spelen een steeds grotere rol. Een klant wil maar met twee of drie leveranciers werken, dus daar vindt al concentratie plaats.' Dat zal dan ook effect hebben op de marges. Zien we de marges van 2011/2012 in Nederland nog terug? 'Dat denk ik niet, daar moeten wel een paar procentpunten af. Dat is de nieuwe wereld. Voor Duitsland geldt dat veel minder, omdat daar minder concurrentie is. Er is de laatste jaren wel iets meer concurrentie van Franse en Engelse bedrijven.' Zijn er interessante acquisitiekandidaten voor Brunel? 'Ik denk niet dat wij een acquisitie moeten doen voor onze activiteiten in Noordwest- Europa. Oil & Gas gaan we anders positioneren. Als we daar een kleine overname kunnen doen om sneller een nichemarkt te kunnen betreden, zullen we dat overwegen. Zo’n bedrijf moet dan wel een voldoende positie hebben in zo’n nichemarkt.' Kan Brunel het dividend over 2016 op hetzelfde niveau houden of gaat dit dalen? 'Dat is een hele moeilijke vraag. We zouden het dividend graag stabiel houden, maar dat is afhankelijk van de resultaten van januari tot en met maart. Als we het daar zien bodemen, hebben we een goed argument om het dividend te handhaven.'
Lees ook: Cyclische opleving biedt nieuwe kansen
Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.
Brunel heeft de wind flink tegen gehad door de malaise op de olie- en gasmarkt. De Duitse activiteiten draaien naar wens en volgend jaar moeten de Nederlandse activiteiten dat voorbeeld gaan volgen. Alleen dan kunnen de slechte resultaten bij Energy worden gecompenseerd.
‘Er wordt hard gewerkt om het bedrijf in nieuwe markten en ook op een andere manier te positioneren. Die omslag gaat lukken, maar dat kost tijd’
Brunel is als detacheringsbedrijf een nichespeler met een focus op professionals. Hierdoor wordt de onderneming vaak een laatcyclisch karakter toegedicht. Maar in feite zit Brunel in de top van het white collar segment en is het meer anticyclisch. Dit bleek ook tijdens de vorige crisis, die Brunel al weer snel te boven was. Het concern bestaat uit twee onderdelen: Energy en Europese detachering. Energy is wereldwijd actief, veruit het grootst en gewoonlijk goed voor tweederde van de omzet. De Europese detacheringsactiviteiten zijn met name op Nederland en Duitsland gericht. Energy is volumegedreven, terwijl de detacheringsactiviteiten margegedreven zijn.
Europese detachering trekt de kar
Door de malaise op de energiemarkten is de energietak van Brunel sterk onder druk komen te staan. De Europese detacheringsactiviteiten moeten dit gaan compenseren. De omzet in Europa komt voor ruim 90% van activiteiten in Nederland en Duitsland. In Duitsland presteert Brunel sterk, met marges die doen denken aan de goede oude tijd van vijf jaar geleden. De vooruitzichten zijn eveneens goed. Brunel is in Duitsland actief in embedded software (IT), automobielindustrie, machinebouw en energie. Door de versnipperde concurrentie en de positionering als consultancybedrijf zijn de marges hoog. Onderzoek- en adviesorganisatie Staffing Industry Analysts (SIA) verwacht in Duitsland dit jaar een groei van 6% en in 2017 van 7%. Nederland is tot op heden een ander verhaal. Brunel is daar actief in engineering, IT, finance en legal. Deze activiteiten groeien allemaal. IT groeit het hardst, terwijl engineering in de eerste zes maanden wat tegenviel, maar vanaf het derde kwartaal beter is gaan draaien. De grote domper was de invoering van de wet DBA, die op 1 mei van kracht werd. Deze wet maakt het dermate ongunstig voor detacheerders om freelancers in dienst te nemen, dat Brunel in de eerste jaarhelft besloot afscheid te nemen van 200 freelancers. Dat kostte het bedrijf zo’n €10 mln aan omzet en €1,5 mln aan ebit. In het derde kwartaal was sprake van een omzetdaling van 4% op jaarbasis. Zonder het wegvallen van de freelancers zou de omzet met 8-9% zijn gestegen. De wet is onder vuur komen te liggen en voorlopig opgeschort. Hij blijft wel formeel van kracht, maar zal tot 1 januari 2018 niet strikt zal worden toegepast. Dat zou kunnen worden gezien als gedoogbeleid. Dat is goed nieuws voor Brunel, dat nu minder freelancers ziet vertrekken en hier zeker van zal gaan profiteren. Voor het vierde kwartaal komt deze gunstige wending te laat, maar wij verwachten dat de resultaten vanaf het eerste kwartaal volgend jaar duidelijk positief beïnvloed zullen worden. De Nederlandse uitzendmarkt blijft gestaag doorgroeien, wat ook bleek uit de laatste cijfers van brancheorganisatie ABU. SIA verwacht dit jaar een groei van 9% en in 2017 een groei van 7%.
Energy zet rem op winstgevendheid
De malaise op de energiemarkten zal Brunel ook de komende kwartalen parten blijven spelen. Wij verwachten dat ook in het vierde kwartaal de ebit bij Energy met rode cijfers zal worden geschreven. Daarbij lopen er een aantal projecten uit de boeken in het vierde kwartaal, die, naar wij inschatten, goed zijn voor €10 mln aan omzet. Wij denken dat het dieptepunt pas aan het eind van het tweede kwartaal van 2017 zal worden bereikt. In september gaf Barclays een tussentijdse update van zijn global E&P spending survey (over de budgetten voor exploratie en productie van oliemaatschappijen). Dit jaar wordt een terugval van 22% in de investeringen van upstream-oliebedrijven verwacht, wat iets gunstiger is dan de 27% die een half jaar eerder werd voorspeld. Voor volgend jaar verwacht Barclays een toename van 5%, hoewel investeringen in offshore mogelijk nog verder dalen. Dat laatste is belangrijk, want zo’n 60% van de omzet van Brunel Energy komt van offshore-projecten. Dat alles is gebaseerd op een verwachte olieprijs van $55-60 per vat. De EIA (Energy Information Administration) gaat in zijn Short-Term Energy Outlook voor dit jaar uit van een olieprijs van $43 en voor volgend jaar van $51. Als deze verwachting uitkomt, kan de verwachte 5% groei van de investeringen nog wel eens onder druk komen te staan. Daarnaast zal de olieprijs langere tijd op een substantieel hoger niveau moeten liggen alvorens oliemaatschappijen hun budgetten gaan opschroeven. Vervolgens gaat er nog enige tijd overheen voordat bedrijven als Brunel dit in de resultaten zullen zien. De projecten die naar de markt komen, zullen beduidend kleiner van omvang zijn dan die uit het verleden. Dat hoeft geen probleem te zijn mits er genoeg kunnen worden binnengehaald en de looptijd bij voorkeur niet te kort is. Er zijn dus nog aardig wat mitsen en maren. Wij denken wel dat de winstgevendheid van de Europese detacheringsactiviteiten de mindere gang van zaken bij Energy volgend jaar compenseert, waardoor de winst van Brunel kan gaan groeien. Voor het handhaven van het dividend is het te hopen dat dit vanaf het eerste kwartaal het geval zal zijn.
Interview
Wij spraken eind november met ceo Jan Arie van Barneveld over de marktontwikkelingen en over Brunels vooruitzichten.
Hoe denkt u het tij te keren bij Energy?
‘De olie- en gasmarkt is de laatste twee jaar heel snel slechter geworden. Projecten zijn uitgesteld en er komen bijna geen nieuwe bij. Je moet je organisatie daarop aanpassen. Wij zijn in staat geweest de kosten drastisch te verlagen maar hebben wel de infrastructuur zoveel mogelijk intact gelaten. We zijn er nog niet helemaal doorheen en zien dat de markt zelfs nog ietsje slechter wordt. We zitten qua resultaten rond het break-even punt. Onze kernactiviteiten – waar wij waarde toevoegen – kunnen we ook breder in de markt zetten, dus niet alleen bij Energy. Daar zijn we op dit moment druk mee bezig. Je kan naar een hoger segment, naar het verlenen van diensten. Consultancy-achtige diensten als commissioning (montage voor ingebruikname op locatie) en vendor inspection (opleveringscontrole). Dat beperkt zich niet alleen tot upstream maar kan ook bij downstream of in de maintenance. We moeten onze kerncompetenties inzetten in nieuwe markten.’
Als we kijken naar 2009 zien we dat Brunel snel weer op het oude niveau was. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen met de huidige olieprijscrisis?
‘Het was in 2009 een recessie-achtige sfeer. Dat heeft echt effect gehad op onze activiteiten in Europa. In olie en gas was het een minder slechte periode, want nog steeds een periode van groei. Die twee activiteiten hebben elkaar daar goed gecompenseerd. We hebben in 2015 en 2016 hard gewerkt aan de kwaliteit van de onderneming, onder meer door veel te investeren in automatisering. Die exercitie is inmiddels afgerond en dat hadden we in 2009 dus nog niet. Brunel staat er nu kwalitatief heel veel beter voor dan toen. Door de crisis in de energiemarkt is dat voor de buitenwereld niet zichtbaar. Op het moment dat die markt aantrekt, gaat het voor Brunel ook weer heel snel omhoog. In Europa groeien we mooi en hebben we hele goede winstmarges. De vooruitzichten voor Noordwest-Europa zien er heel goed uit.’
Is in het derde kwartaal het dieptepunt in bereikt of moet dat nog komen?
‘Onze inschatting is dat de bodem in het eerste of tweede kwartaal van 2017 bereikt zal worden. In het vierde kwartaal zal nog geen verbetering te zien zijn. Er wordt hard gewerkt om het bedrijf in nieuwe markten en ook op een andere manier te positioneren. Niet alleen als een staffingbedrijf, maar ook als consultancy- en adviesbedrijf. Die omslag gaat lukken, maar kost tijd. Komend jaar leggen we daarmee wel een basis voor groei. We denken dat de groei in andere sectoren een neergang in upstreamgerelateerde activiteiten kan gaan compenseren. Dat zal ongeveer halverwege 2017 zijn.’
Welke projecten die interessant zijn voor Brunel komen nu naar de markt?
‘In Kazachstan en Mexico zien wij projecten ontstaan en ook in de omgeving van Texas en Houston lijkt het te gaan aantrekken. Dat is geen korte termijn, maar over een periode van een jaar zijn we daar wel redelijk positief over. Het is allemaal nog niet groot, maar in onze gesprekken met klanten voel ik veel meer optimisme dan een half jaar geleden. De projecten zijn qua omvang minder dan de helft van de omzet van de grote opdrachten, maar wel meerjarig. Een grote uitdaging voor ons is het transformeren van het bedrijf, zonder dat we onze bestaande markt verliezen. We weten dat de markt terugkomt, maar of dat in 2017, ’18 of ’19 is, weten we niet. Er zijn op een hoger niveau een aantal niches die tegen consultancy aanzitten. Op dit moment leveren we aan commissioning bedrijven zeer hoog gekwalificeerde mensen, maar we kunnen het zelf ook. Hetzelfde geldt voor vendor inspection.’
Hoe afhankelijk is Brunel Energy van grote klanten?
‘De afhankelijkheid van de drie, vier grootste klanten neemt nu snel af. Er zijn veel kleinere klanten die heel actief blijven. Het was zo’n 60% en is nu minder dan 40%. De kleinere opdrachtgevers kunnen dit niet helemaal compenseren, maar onze klantenlijst is groot en redelijk stabiel.’
Welk kostenniveau wordt verwacht in 2017?
‘Als je kijkt naar onze OPEX (operating expenditures) is die al flink naar beneden gebracht. Twee jaar geleden was onze OPEX bij Oil & Gas €68 mln op jaarbasis exclusief Energy. Dat was dus op kwartaalbasis zo’n €17 mln. Als je nu kijkt, is onze OPEX €10,5-11 mln. Wij denken dat we dat verder kunnen terugbrengen naar €9 mln per kwartaal in 2017. Dat kan heel snel gaan. De mensen die goed zijn houd je vast. Zo neemt de gemiddelde kwaliteit van de organisatie alleen maar toe. Daar zijn we heel zorgvuldig mee. We werken niet zoals een groot concern met de kaasschaafmethode.’
In Duitsland gaat het boven verwachting goed, maar Nederland blijft achter, mede door de wetgeving omtrent tijdelijke contracten. Komt hier komende maanden verandering in?
‘Die wetgeving is 1 mei ingegaan. Als je die simpelweg volgt, moet je heel snel afscheid nemen van je freelancers. Daar ben je toe gedwongen. Dat kost enorm veel omzet en ook winstgevendheid. Die daling is afgelopen mei ingezet. Als je kijkt naar de medewerkers die bij ons in dienst zijn en bij klanten werken, dus niet de freelancers, dan groeit dat bestand bijna met 9%. Dat compenseert deels de terugval. Dat betekent dat dit aantal medewerkers na het eerste kwartaal 2017 weer een goede groei zal laten zien.’
Heeft het uitstel van de wet DBA nog een extra positieve invloed op Brunel?
‘Die wet is niet uitgesteld. Het enige wat de staatssecretaris zei, is dat hij niet strikt gaat controleren. Dus niemand weet of we nu freelancers mogen detacheren. Die uitspraak zal voor ons een positief effect hebben. Je kunt je voorstellen dat in de situatie waarin we denken dat we een echte specialist kunnen plaatsen, een echte freelancer, we dat ook zullen doen. Ik denk dat de uitspraak ruimte geeft om echte professionals wel te plaatsen. Dus het gaat een positief effect hebben op Brunel Nederland.’
Heeft dit meer effect op omzet of op marge?
‘In eerste instantie op de omzet en minder op de marge, want de marge op zzp’ers is lager. Dat effect zullen we waarschijnlijk zien vanaf het eerste kwartaal.’
Hoe is de concurrentie op de Nederlandse markt gezien de prijsdruk?
‘Ik denk niet dat de concurrentie is toegenomen. De prijsdruk komt doordat we steeds meer met grote klanten werken. Hele grote klanten geven iets meer prijsdruk.’
Geven die grote klanten ook meer stabiliteit aan de omzet?
‘Zeker, maar ik denk dat je moet streven naar een goede mix van grote en middelgrote klanten. We zitten bij bijna alle grote klanten in Nederland. Die klantenbasis is de afgelopen 4-5 jaar enorm toegenomen. Er vindt ook steeds meer concentratie plaats, omdat het bedrijfsleven professionaliseert. Kwaliteit en efficiency spelen een steeds grotere rol. Een klant wil maar met twee of drie leveranciers werken, dus daar vindt al concentratie plaats.’
Dat zal dan ook effect hebben op de marges. Zien we de marges van 2011/2012 in Nederland nog terug?
‘Dat denk ik niet, daar moeten wel een paar procentpunten af. Dat is de nieuwe wereld. Voor Duitsland geldt dat veel minder, omdat daar minder concurrentie is. Er is de laatste jaren wel iets meer concurrentie van Franse en Engelse bedrijven.’
Zijn er interessante acquisitiekandidaten voor Brunel?
‘Ik denk niet dat wij een acquisitie moeten doen voor onze activiteiten in Noordwest- Europa. Oil & Gas gaan we anders positioneren. Als we daar een kleine overname kunnen doen om sneller een nichemarkt te kunnen betreden, zullen we dat overwegen. Zo’n bedrijf moet dan wel een voldoende positie hebben in zo’n nichemarkt.’
Kan Brunel het dividend over 2016 op hetzelfde niveau houden of gaat dit dalen?
‘Dat is een hele moeilijke vraag. We zouden het dividend graag stabiel houden, maar dat is afhankelijk van de resultaten van januari tot en met maart. Als we het daar zien bodemen, hebben we een goed argument om het dividend te handhaven.’
Lees ook: Cyclische opleving biedt nieuwe kansen
Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.