Goud heeft zich sinds 2000 ontpopt tot een van de succesvolste beleggingen. Tussen eind 1999 en de zomer van 2011 schoot de prijs met 600% omhoog. Daarna volgde een forse terugval, maar sinds de start van dit jaar is het edelmetaal bezig aan een nieuwe opmars.

De bewegingen van de goudprijs spreken sinds 2000 bij vlagen tot de verbeelding van beleggers. In 2011 werd na een rally van ruim 600% een recordniveau bereikt van ruim $1900. Dat vertaalt zich naar een rendement van meer dan 20% per jaar. De enorme prijssprint werd grotendeels gedreven door een instroom van beleggers, die dankzij de opkomst van ETF’s en andere producten steeds meer mogelijkheden kregen om positie te kiezen in het edelmetaal. In 2000 waren financiële partijen goed voor net iets meer dan 4% van de wereldwijde vraag naar goud, maar tijdens het hoogtepunt van de goudrally vijf jaar geleden was dat percentage omhoog geschoten naar bijna 50%. Het overige gedeelte van de vraag wordt bepaald door de sieradenindustrie (ruim 40%), de technologiesector (10%) en de aan- of verkopen van centrale banken. De keerzijde van de enorm gegroeide rol van beleggers op de goudmarkt trok in 2013 de aandacht. Dat jaar bouwden investeerders hun belang in goud-ETF’s en andere producten met 881 ton af; meer dan vier keer de jaarproductie van het grootste goudmijnbouwbedrijf. Omdat de goudvraag van beleggers omsloeg in een flink aanbod, ging de prijs van het edelmetaal dat jaar met een kwart onderuit.

Gouden handel

De goudprijs is het bedrag dat betaald moet worden per troy ounce (31,1 gram). De officiële prijs komt tweemaal per dag tot stand in Londen via een telefonische conferentie met vijf handelspartijen. Maar via de futuremarkten op belangrijke beurzen overal ter wereld kan er bijna voortdurend in het edelmetaal worden gehandeld. Op 22 augustus 2011 werd in Londen een recordprijs bereikt van $1908. Momenteel wordt voor een troy ounce circa $1275 betaald.

STAP 1

Beoordeel of goud past binnen de beleggingsvisie

De rol van goud in de beleggingsportefeuille is voornamelijk die van veilige haven in roerige beurstijden en inflatiebescherming. Die laatstgenoemde eigenschap raakt de laatste jaren echter steeds meer op de achtergrond (zie kader ‘Inflatiebescherming’). Het edelmetaal beweegt nu steeds meer in lijn met het oplopen of afnemen van de spanning op de financiële markten. Beleggers die een buffer zoeken die beschermt tegen (onverwachte) schokken, kunnen bijvoorbeeld 5 tot 10% van de portefeuille aanhouden in goud.

STAP 2

Breng de onderliggende vraag/aanbodverhouding in kaart

Het is ook mogelijk om het edelmetaal meer te bekijken als een grondstofbelegging, waarbij verschuivingen in de verhouding tussen vraag en aanbod de prijsrichting bepalen. De rapporten die de World Gold Council (www.gold.org) publiceert geven een goed beeld van hoe de verschillende afzetmarkten zich ontwikkelen. Een groot verschil met andere grondstoffen is dat de samenstelling van met name de vraag naar goud anders in elkaar steekt. Bij energie-, agrarische- en industriële grondstoffen wordt de vraag gedomineerd door industrie- en verwerkingsbedrijven. Bij goud speelt de sieradenbranche een grote rol. Het sentiment in die sector wordt voor een groot deel bepaald door het economisch klimaat in grootafnemers India en China. Daarnaast heeft de in- en uitstroom van beleggers een flinke impact op de prijsschommelingen.

Waarde

De totale waarde van al het wereldwijd opgegraven goud bedraagt circa $7500 mrd, ofwel bijna €7000 mrd.

Omvang

Als al het goud ter wereld omgesmolten zou worden tot één grote kubus, zouden de lengte, breedte en hoogte daarvan 21 meter zijn. Dat is de omvang van een flink kantoorgebouw.

Historie

De eerste gouden voorwerpen werden meer dan 8000 jaar geleden in het Midden-Oosten gemaakt.

Goud-ETF

De eerste goud-ETF werd op 29 maart 2003 in Australië gelanceerd. Sindsdien is het totale vermogen van alle goud-ETF’s samen opgelopen tot ruim $150 mrd, ofwel meer dan €140 mrd.

STAP 3

Kies het best passende product

Er zijn veel trackers en andere producten die het prijsverloop van goud volgen. Bij het kiezen van het meest geschikte product moet met name gelet worden op de beheerkosten en de wijze waarop de goudprijs wordt gerepliceerd. Producten waarbij de aanbiedende partij daadwerkelijk goud opslaat in een kluis verdienen de voorkeur boven producten die gebruik maken van een positie in futures. Bij dat soort synthetische ETF’s bestaat het gevaar dat een belegger een deel van zijn investering verliest als de tegenpartij in financiële problemen komt. Daarbij moet er ook gekeken worden in welk land het edelmetaal wordt opgeslagen, aangezien beleggers met name in opkomende markten in Azië een wat hoger risico lopen dat overheden goud confisceren als de (economische) spanningen oplopen. Een veilige keuze is SPDR Gold Trust ETF (GLD), die met een beheerd vermogen van bijna $40 mrd de grootste binnen dit segment is. Het kan uiteraard ook voorkomen dat een belegger juist op de korte termijn wil inspelen op een stijging of verdere daling van de goudprijs. In dat geval kan dan gekozen worden voor een hefboomproduct, zoals een warrant, turbo, sprinter of speeder.

STAP 4

Houd de goudprijs en de rente-ontwikkelingen in het oog

Net als bij andere beleggingen is het zaak om geregeld te kijken of de positie in goud nog past bij het oorspronkelijke doel. Wie een positie heeft in het edelmetaal als bescherming tegen marktschokken, doet er dan goed aan om te kijken of die buffer nog groot genoeg is. Als bijvoorbeeld de aandelen- en obligatieweging van de portefeuille door prijsstijgingen is gegroeid ten koste van de goudpositie, is het handig om de verhoudingen weer in balans te brengen. Een andere factor waar goudbeleggers rekening mee moeten houden is de rente. De flinke daling van de rente in de Verenigde Staten, Europa en Japan vormde een enorme rugwind voor de goudprijs. Bij een investering in het edelmetaal ontbreekt een vaste inkomstencomponent, zoals rente op een spaarrekening of bij obligaties. Door de rentedaling is dit verschil met andere beleggingsvormen een enorm stuk kleiner geworden. In de Verenigde Staten maakt de Fed echter aanstalten om de rente te verhogen. De goudprijs reageert behoorlijk sterk op aanwijzingen van een renteverhoging.

Inflatiebescherming

Goud werd vaak gezien als een inflatiebescherming omdat het edelmetaal zijn koopkracht behoudt. De laatste jaren is duidelijk geworden dat die correlatie op de korte tot middellange termijn niet hoog ligt. De inflatie is in een groot deel van de wereld teruggevallen tot ongeveer 1%, terwijl de goudprijs ondanks de terugval van enkele jaren geleden op een veel hoger niveau noteert dan op basis van de inflatie verwacht mag worden.

Veilige haven

De stijgende populariteit van goud als belegging heeft ertoe geleid dat het zijn rol als veilige haven in tijden van onzekerheid op financiële markten goeddeels heeft verloren. Door de opkomst van goud-ETF’s kan razendsnel worden gehandeld. Beleggers die bij beurspaniek hun minder liquide posities niet kunnen sluiten, besluiten daarom vaak om goud te verkopen. Zo zakte de goudprijs in 2008 met 30% na het faillissement van Lehman Brothers.

Goudaandelen

Bij beleggen in goud ontbreekt een vaste inkomstencomponent. Daarom worden aandelen van goudproducenten soms gezien als alternatief. Het resultaat van deze bedrijven wordt voor een groot deel bepaald door de schommelingen in de goudprijs. Maar er zijn ook veel ander factoren van invloed op de winst van goudproducenten en op het koersverloop op de beurs. Hierdoor kan het prijsverloop van goud en aandelen van goudproducenten flink uiteenlopen.

Gouden standaard

Veel westerse landen hebben tot diep in de vorige eeuw een gouden standaard gehanteerd, waarbij papiergeld ingewisseld kon worden voor fysiek goud. In 1946 was op de zogeheten Bretton-Woods-conferentie vastgelegd dat een groot aantal valuta’s werd gekoppeld aan de dollar, die op zijn beurt vastzat aan de goudprijs. In maart 1973 lieten de VS de koppeling los, zodat de gouden standaard werd ingeruild voor een systeem met zwevende wisselkoersen.

Zilver

Diverse landen hebben niet alleen een gouden standaard gekend, maar ook een zilveren. Momenteel ligt de goudprijs circa 72 keer zo hoog als de prijs van zilver. Sinds 1975 beweegt die verhouding bijna altijd tussen de 30 en 85. Maar in 1980 was goud slechts 15 keer zo duur als zilver als gevolg van een zilverrally. Die verhouding kwam toen in de buurt van de 10 tot 13,5 die in de Griekse oudheid werd gehanteerd bij het uitwisselen van gouden en zilveren munten.

Lees ook: Hoe selecteer ik bedrijfsobligaties

Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.

Verder lezen?

Blijf dagelijks op de hoogte van het laatste beleggingsnieuws. Ontdek Beleggers Belangen nu vanaf €10,75 per maand. Bent u nieuw en wilt u eerst meer informatie? Klik dan hier!

Bekijk onze abonnementen hier!

Meer uitleg over inloggen? Lees de FAQ

Michiel Pekelharing

Michiel Pekelharing (1976) schrijft sinds midden jaren ‘90 voor Beleggers Belangen, waar hij begon als junior (internet)redacteur. Inmiddels werkt hij als freelance financieel journalist. Naast zijn werk voor Beleggers Belangen is hij onder meer actief als hoofdredacteur van FondsNL. Michiel is gespecialiseerd in de aandelensectoren (bio)Chemie, Handel (zakelijk) en Industrie, en schrijft daarnaast veel over de ontwikkelingen op het vlak van beleggingsfondsen en ETF’s, gestructureerde producten en grondstoffen.

Stel Mij Een Vraag Bekijk mijn profiel

Updates