Eerste grote test voor Abenomics
Japanse aandelen zijn sinds de zomer van vorig jaar zo'n 10% gedaald, tweemaal zoveel als de andere ontwikkelde markten. Het enthousiasme voor Abenomics maakt weer plaats voor de twee grote zorgen over Japan: de vergrijzing en de overheidsschuld. Niettemin blijft Japan een interessante markt.
Beleggers werden begin 2014 zo enthousiast vanwege drie factoren. Ten eerste ging het Japanse bedrijfsleven een pro-aandeelhoudersbeleid voeren. Tot dan toe was het bedrijfsleven vooral intern gericht, onder andere op het in stand houden van ‘life time employment’, en omzet was belangrijker dan winst en dividend. Dat is veranderd. De aandeelhouder is centraler komen te staan. Er wordt meer naar fundamentele ratio’s als dividend en Return on Equity (RoE) gekeken.
De tweede ontwikkeling is betere governance, meer transparantie, het toelaten van meer externe mensen in directies en raden van commissarissen en het verminderen van anti-overnameregelingen.
Sinds begin februari is er herstel, maar er staat sinds de zomer van vorig jaar nog altijd zo’n -16% op de teller
De derde factor is Abenomics, een beleid van de overheid en de Bank of Japan (BoJ) om economische groei te stimuleren en eindelijk eens de inflatiedoelstelling van 2% te realiseren. Abenomics bestaat onder andere uit fiscale maatregelen (zoals verlaging van de winstbelasting van bedrijven), hervormingen (vooral in de starre agrarische sector) en zeer ruime monetaire stimulering (waaronder het opkopen van effecten en het laag houden van de rente). Het thema Japan werd nog verder kracht bijgezet doordat Japanse aandelen door een meer dan twintig jaar durende bearmarkt relatief goedkoop waren geworden en door het feit dat Japanse pensioenfondsen door de lage rente op staatsleningen langzaam hun allocatie naar aandelen aan het vergroten waren.
Fondsnaam | score | 1 jaar | 3 jaar | 5 jaar | MaxDD | ISIN |
Comgest Growth Japan | 7,99 | 2,1% | 16,9% | 17,1% | -11,2% | IE0004767087 |
AXA Framlington Japan | 7,64 | 5,2% | 16,5% | 16,0% | -11,1% | GB0003500179 |
ValueInvest LUX Japan | 7,52 | 0,9% | 11,7% | 14,0% | -9,0% | LU0135991148 |
T. Rowe Price Japanese Equity | 7,40 | -2,4% | 10,6% | 13,6% | -11,4% | LU0230817925 |
db x-trackers Nikkei 225 (DR) | 6,34 | -9,3% | 9,4% | -13,7% | LU0839027447 | |
iShares Nikkei 225® (DE) | 6,33 | -10,7% | 8,6% | 11,9% | -13,8% | DE000A0H08D2 |
Man GLG Japan CoreAlpha | 6,26 | -16,8% | 10,3% | 12,3% | -21,1% | GB00B0119C67 |
Small/midcaps | ||||||
Legg Mason IF Japan Equity | 7,68 | 49,9% | 25,0% | 35,2% | -22,2% | GB0033507467 |
Henderson Horizon Japanese SmlrCos | 7,36 | 4,2% | 17,3% | 19,4% | -9,6% | LU0011890265 |
Baillie Gifford Japan Small Companies | 6,68 | 12,3% | 18,9% | 22,9% | -12,4% | GB0006014475 |
Bron: Morningstar Direct, T&E inmaxxa-multimanagerplatform |
Wat ging er ineens mis sinds de zomer van vorig jaar? Een daling van 10% lijkt niet veel, maar in yens is het verlies flink groter geweest. De breed gespreide Topix daalde tussen juli en begin februari 25% in lokale valuta. Sinds begin februari is er herstel, maar er staat sinds de zomer van vorig jaar nog altijd zo’n -16% op de teller. Dat het verlies in euro’s beperkter is geweest heeft te maken met de gestegen yen. Volgens onafhankelijk onderzoeksbedrijf Source is de yen tijdens de recente onrust op de financiële markten als een veilige haven gebruikt, ook omdat de valuta zo enorm was gedaald (en daardoor ondergewaardeerd was geraakt) in de periode tussen de herfst van 2011 tot en met de zomer van vorig jaar.
Lees ook: Wachten op de lakmoesproef
De sterkte van de yen is waarschijnlijk een van de oorzaken van de bovengemiddelde zwakte van Japanse aandelen. De groei van de winstgevendheid van het bedrijfsleven is mede hierdoor weer teruggezakt en zou volgens Source weer negatief kunnen worden. Daarnaast hebben de zorgen over China Japan meer parten gespeeld dan andere regio’s in de wereld. China is, mede door de nabijheid, een belangrijke handelspartner geworden voor Japan.
Is het mooie verhaal dat talloze vermogensbeheerders over Japan vertelden dan ineens van tafel? Source denkt dat de positieve ontwikkelingen in het huidige sentiment gemakkelijk ondersneeuwen. Het negativisme dat nu rond China heerst zou ook weer over kunnen waaien. China wordt nu geholpen door ruimer monetair beleid, lagere energieprijzen en een zwakke yuan. De industriële groeicijfers, de Chinese PMI-cijfers, over maart waren wat dit betreft hoopvol. Een andere positieve factor is dat mede door de nog altijd relatief lage payout-ratio en ondanks de nu dalende winstgroei van het bedrijfsleven, het totale bedrag dat het Japanse bedrijfsleven uitbetaalt nog altijd meer dan 10% per jaar groeit. Source noemt daarnaast dat de overheid nog altijd verder fiscaal kan verruimen en hervormen. Het monetaire beleid is wel zo langzamerhand klaar, met het negatief maken van de rente. Source blijft al met al geloven in Japanse aandelen, maar raadt beleggers nu wel aan het valutarisico af te dekken.
Iets minder positief is Barclays. Ze hebben recent de overweging van Japanse aandelen teruggebracht naar een neutrale weging. De voor aandeelhouders gunstige veranderingen die het Japanse bedrijfsleven doorvoert zijn er wel, maar het gaat langzaam. Er is een veel duidelijkere herstructurering van het bedrijfsleven en de economie nodig. De eerder genoemde RoE-stijging is er, maar moet veel stabieler worden. Barclays blijft vasthouden aan de visie dat Japanse aandelen uit het oogpunt van diversificatie thuishoren in een aandelenportefeuille. De waarderingsmodellen van de Britse zakenbank geven aan dat Japanse aandelen nog wat stijgingsruimte hebben.
BNY Mellon beschrijft in een uitgebreide researchpaper ‘Debating the State of Japan’ dat beleggers na hun aanvankelijke optimisme hun blik weer kritischer richten op het werkelijke succes van Abenomics en dan tot de conclusie komen dat de resultaten gemengd zijn. Verder wordt het optimisme wat getemperd door de blik te richten op de twee grote langertermijnuitdagingen van Japan, de afnemende bevolking en de grote overheidsschuld. Het researchrapport geeft voer aan zowel optimisten als pessimisten.
De algemene conclusie is daarmee dat de aanvankelijke verliefdheid van beleggers voor Japan heeft plaatsgemaakt voor een neutralere blik.
Naam | Sector | % |
Sapporo Holdings Ltd | Consumer Defensive | 6,16 |
Sega Sammy Holdings Inc | Technology | 5,89 |
Kadokawa Dwango Corp | Consumer Cyclical | 5,84 |
Leo Palace21 Corp | Real Estate | 5,17 |
Round One Corp | Consumer Cyclical | 4,51 |
INES Corp | Technology | 4,17 |
Toshiba Tec Corp | Technology | 3,73 |
Kandenko Co Ltd | Industrials | 3,54 |
FANCL Corp | Consumer Defensive | 3,45 |
Pioneer Corp | Technology | 3,28 |
Lees ook: Grootste daling achter de rug?