Teva verstevigt leidende postie

Teva staat op het punt om de overname van Actavis af te ronden. Daarmee stelt het concern de leidende positie veilig op de markt voor generieke medicijnen op een moment waarop de sector even een lastige periode tegemoet gaat.

De makers van generieke medicijnen zijn het beursjaar veel minder overtuigend begonnen dan 2015. Marktleider Teva (TEVA) staat 15% lager dan vlak voor de jaarwisseling en bij concurrent Mylan (MYL) komt dat verlies op 17%. In 2015 liepen de koersen nog met respectievelijk 5 en 28% op in de eerste vier maanden. Het verschil wordt voor een deel verklaard door het grillige marktklimaat van de afgelopen tijd, maar binnen de sector zelf is ook veel veranderd.

Generieke producenten maken kopieën van merkmedicijnen waarvan het patent is verlopen. Het verlies van de grote farmacieconcerns is zo in zekere zin de winst van de generieke industrie. De vooruitzichten voor de komende jaren zien er in dit opzicht behoorlijk mager uit. In het lopende jaar verliezen volgens de Amerikaanse bank Wells Fargo medicijnen met een totale waarde van $18,9 mrd patentbescherming en in 2017 zakt dat bedrag naar $11,1 mrd. Vorig jaar was het nog $27,7 mrd. Een andere uitdaging is dat de partijen aan de andere kant van de onderhandelingstafel steeds groter worden. Na een serie fusies en overnames zijn er in de Verenigde Staten nog maar drie grote ziektekostenverzekeraars overgebleven. UnitedHealth Group, Anthem en Aetna hebben samen tientallen miljoenen klanten en een jaaromzet van bijna $400 mrd.

Het verlies van grote farmacieconcerns is in zekere zin de winst van de generieke industrie

Overnamedrang
De meest in het oog springende reactie van generieke producenten op de meer uitdagende marktomstandigheden is een toenemende overnamedrang. Daarmee lijkt de sector veel op de farmaceutische industrie, waar Pfizer eind vorig jaar $155 mrd bood voor Allergan. In beide bedrijfstakken spelen kostenvoordelen een grote rol bij de transacties. Farmaciebedrijven zijn daarnaast vaak op zoek naar mogelijkheden om de ontwikkelingspijplijn beter te vullen, terwijl generieke producenten er meer op uit zijn om via een toegenomen schaalgrootte de onderhandelingspositie met verzekeraars en andere grote klanten te versterken en de kosten omlaag te brengen.

Lees ook: Technische Analyse Teva

De twee overnamepogingen die vorig jaar het meest in het oog sprongen, zijn overigens allebei gesneuveld. Teva probeerde voor $40 mrd Mylan in te lijven en dat laatstgenoemde concern wilde daar onder meer via een bod van $26 mrd op de wat kleinere branchegenoot Perrigo een stokje voor steken. Mylan is officieel (op basis van fiscale overwegingen) gevestigd in Nederland en dat bood het bedrijf bovendien de mogelijkheid om via de uitgifte van nieuwe aandelen een onneembare beschermingswal op te werpen. Eind juli veranderde Teva van strategie door een bod van $40,5 mrd uit te brengen op Activis, de generieke activiteiten van Allergan. Iets later mislukte de poging van Mylan om Perrigo in te lijven, waarna het bedrijf op 10 februari een akkoord bereikte met de Zweedse medicijnenfabrikant Meda voor $7,2 mrd.

Toonaangevend
Mylan en Actavis zijn samen met Sandoz toonaangevende partijen in de generieke markt. Toch is de agressieve zoektocht naar een grote overnameprooi meer een defensieve dan een offensieve zet van Teva. Zonder aankoop zou de onderhandelingspositie verzwakken door de consolidatieslag bij ziektekostenverzekeraars, terwijl er door het lagere aantal patentexpiraties minder kansen komen voor de lancering van generieke middelen. Kostenbesparingen en synergievoordelen zijn in dit klimaat belangrijke hulpmiddelen om toch de winst op te schroeven.

Bekijk de detailpagina van Teva

Teva schat dat de overname van Actavis $1,4 mrd aan jaarlijkse besparings- en belastingvoordelen oplevert. Tot slot is de transactie ook een zet om het effect van een inkomstendaling in het merksegment tegen te gaan. Teva leunt in dit opzicht sterk op het middel Copaxone tegen multiple sclerose. De onderneming raakte vorig jaar het alleenrecht kwijt voor de productie van de basisversie van het middel. Half juni 2015 lanceerde Sandoz samen met het Amerikaanse Momenta Pharmaceutical (MNTA) een kopie van Copaxone: Glatopa. Dit medicijn heeft inmiddels een kwart van de markt in handen. Vaak wint een goedkope kopie veel sneller terrein, maar dat heeft Teva weten te voorkomen door de lancering van een variant die langer werkzaam is en dus minder vaak hoeft te worden toegediend.

Concurrenten proberen nu via toezichthouder FDA af te dwingen dat ze in de loop van volgend jaar ook een kopie van dit middel mogen introduceren. Naast Copaxone heeft het bedrijf een pijplijn met nieuwe middelen. Komende zomer worden de Phase 3-resultaten bekend van een veelbelovend medicijn tegen migraine die de fantasie wat kunnen aanwakkeren. Het sentiment is overigens begin maart wat verslechterd toen bekend werd dat Teva van de toezichthouder voorlopig geen generieke kopie op de markt mag brengen van Epipen, een adrenaline-injectie die gebruikt wordt bij hevige allergische reacties. De toekomst van het bedrijf wordt voorlopig echter veel meer bepaald door een succesvolle integratie van de generieke tak van Actavis dan door eventuele vertraging bij de introductie van kopieën van succesvolle medicijnen. Teva streeft ernaar om de overname aan het eind van het eerste kwartaal af te ronden, maar bij de publicatie van jaarcijfers op 11 februari liet het concern al weten dat dit mogelijk iets later kon worden. Eind april of begin mei volgt er een vooruitblik op de verwachte resultaatontwikkeling in de rest van het jaar.