Updates

Aandelen Nederland

Basic-Fit

Advies
houden
Aandelen Nederland

Heijmans

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Kendrion

Advies
kopen
Aandelen Nederland

CTP

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

Bayer

Advies
verkopen
Aandelen Nederland

Universal Music Group

Advies
houden
Aandelen Nederland

Aegon

Advies
houden
Aandelen Nederland

NN Group

Advies
kopen
Aandelen Nederland

ASR

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

AB Inbev

Advies
houden
Aandelen Nederland

SBM Offshore

Advies
kopen
Aandelen Nederland

AMG

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

HSBC

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Coca-Cola EurPartners

Advies
houden
Aandelen Nederland

Van Lanschot Kempen

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Arcadis

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Fagron

Advies
houden
Aandelen Nederland

BAM

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Alfen

Advies
kopen

Updates

Aandelen Nederland

Basic-Fit

Advies
houden
Aandelen Nederland

Heijmans

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Kendrion

Advies
kopen
Aandelen Nederland

CTP

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

Bayer

Advies
verkopen
Aandelen Nederland

Universal Music Group

Advies
houden
Aandelen Nederland

Aegon

Advies
houden
Aandelen Nederland

NN Group

Advies
kopen
Aandelen Nederland

ASR

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

AB Inbev

Advies
houden
Aandelen Nederland

SBM Offshore

Advies
kopen
Aandelen Nederland

AMG

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

HSBC

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Coca-Cola EurPartners

Advies
houden
Aandelen Nederland

Van Lanschot Kempen

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Arcadis

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Fagron

Advies
houden
Aandelen Nederland

BAM

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Alfen

Advies
kopen
Educatie Jeroen Boogaard, 26 apr 2023 11:29

Synthetische ETF | Wanneer kies ik voor dit type instrument?

0 0 Leestijd ongeveer

Synthetische ETF's zijn vanwege de tegenpartijrisico’s niet zo populair als hun fysieke tegenhangers. Maar in een aantal gevallen verdienen ze wel degelijk de voorkeur.

Een Exchange Traded Fund (ETF) is een passief beleggingsfonds dat zo nauwkeurig mogelijk een bepaalde index volgt, bijvoorbeeld de S&P500 of de AEX. De kosten van deze producten zijn laag omdat er geen dure fondsmanagers nodig zijn. De selectie van een ETF begint met het bepalen van een geschikte index. Daarna volgt de zoektocht naar de meest efficiënte ETF die de index nauwgezet volgt.

Daarbij kan de belegger kiezen tussen fysieke en synthetische replicatie. Fysieke ETF’s houden alle of een deel van de onderliggende effecten uit de index in portefeuille. Ze blinken uit in hun eenvoud en transparantie. Synthetische ETF’s repliceren het rendement van de index via swaps en zijn daardoor nog kostenefficiënter.

Bekijk ook het dossier beleggen in ETF’s

Na het uitbreken van de kredietcrisis is deze structuur uit de gratie geraakt. Vertegenwoordigden synthetische ETF’s in 2010 nog 46% van het vermogen onder beheer in aandelen-ETF’s, eind 2020 was dat nog slechts 17%. Als het gaat om obligatie-ETF’s is het marktaandeel van synthetische trackers gedaald van 35% naar 5%.

Wanneer kies ik voor de Synthetische ETF?


De tanende populariteit hangt samen met de tegenpartijrisico’s die voorvloeien uit de swapovereenkomsten. De tegenpartij met wie de swap is afgesloten, kan immers failliet gaan. Er zijn echter ook situaties waarin synthetische ETF’s duidelijke voordelen bieden. Ik zet ze op een rij.

Dividendlekkage

Synthetische ETF’s op Amerikaanse aandelenindices presteren doorgaans beter dan fysieke ETF’s. Dat komt door hun belastingvoordeel. Synthetische trackers zijn vrijgesteld van Amerikaanse dividendbelasting, zodat ze de dividendinkomsten volledig behouden. Daarentegen moeten fysieke ETF’s met een zetel in Europa belasting afdragen over Amerikaanse dividenden, namelijk 15% voor in Ierland gevestigde fondsen en 30% voor fondsen uit Luxemburg. Een fysieke ETF uit Ierland op de S&P 500 loopt dus elk jaar 15% van het dividend mis dat de aandelen uit deze index uitkeren.

Dat kan in de papieren lopen. Zo boekte de fysieke Vanguard S&P 500 ETF (VUSA), met ruim €32 mrd onder beheer een van de grotere in dit segment, over de afgelopen vijf jaar tot en met eind maart een totaalrendement van 67,2%. De Invesco S&P 500 (SPXD), de grootste synthetische ETF in de wereld, noteert over deze periode echter een plus van 69,4%. Beide hebben zeer lage kostenratio’s van respectievelijk 0,07% en 0,05%. De dividendlekkage van 15% bij Vanguard zorgt dus voor de underperformance van deze fysieke ETF.

Uitlenen effecten
Fysieke ETF’s herbergen ook tegenpartijrisico’s door het uitlenen van effecten aan partijen die speculeren op koersdalingen. Zo kunnen ze de beheerkosten verlagen. De kans bestaat echter dat de short-seller failliet gaat en de aandelen niet teruggeeft.

Sommige ETF’s kunnen wel tot 100% van hun netto vermogenswaarde uitlenen, maar er zijn ook partijen die dit helemaal niet doen. Door onderpand te eisen en alleen met kredietwaardige partijen in zee te gaan, worden de tegenpartijrisico’s verlaagd.

Grondstoffen

In de grondstoffenmarkten zijn fysieke ETF’s meestal niet mogelijk. Voor een ETF op ruwe olie zouden de kosten voor de opslag en het transport van vaten olie immers veel te hoog uitvallen. Synthetische ETF’s kunnen de prestaties van grondstoffenmarkten veel beter volgen via futures. Op edelmetalen zoals goud en zilver zijn overigens wel fysieke ETF’s verkrijgbaar.

Blackrock
Een van de partijen die vanaf het begin veel kritiek hadden op synthetische ETF’s was de Amerikaanse vermogensbeheerder BlackRock. Volgens de aanbieder van iShares zouden de tegenpartijrisico’s te groot zijn. Marktvorsers waren dan ook verrast toen het bedrijf in 2020 ook een synthetische ETF lanceerde, op de S&P500 index.

Ze verdenken BlackRock ervan dat het met zijn kritiek op synthetische replicatie vooral marktaandeel wilde afpakken van concurrenten Lyxor en DWS, die zich hoofdzakelijk richtten op synthetische trackers.

Tracking error

Synthetische ETF’s hebben doorgaans een lagere tracking error vergeleken met fysieke trackers. Oftewel: de prestatieverschillen met de onderliggende benchmark zijn kleiner. Dit geldt vooral voor illiquide markten die moeilijk toegankelijk zijn, zoals opkomende landen of kleinere segmenten van de obligatiemarkt. Veel trackers op opkomende markten maken gebruik van synthetische replicatie, omdat dit nu eenmaal kostenefficiënter is. Fysieke ETF’s volgen opkomende markten veelal via optimalisatietechnieken, waarbij ze slechts een deel van de aandelen in de index daadwerkelijk aanhouden. Dit heeft als nadeel dat de tracking error toeneemt.

Synthetische ETF’s hebben daar geen last van, aangezien de tegenpartij van de swap het rendement van de index levert. Het zijn vooral de beheerkosten en swapkosten die hier de tracking error bepalen. Synthetische ETF’s met een zetel in Europa op de MSCI Emerging Markets Index hadden van eind september 2017 tot eind september 2020 een gemiddelde tracking error van 0,69% per jaar, zo blijkt uit onderzoek van Vanguard. Dat is aanmerkelijk lager dan de tracking error van 1,21% voor fysieke ETF’s op deze index.

Succesverhaal
Na de introductie van de eerste tracker in 1993 is de markt razendsnel gegroeid. Eind februari had de mondiale ETF-industrie $9596 mrd onder beheer, verdeeld over 11.194 producten en 23.041 beursnoteringen. Er zijn 672 aanbieders.

Chinese A-aandelen

Op de binnenlandse Chinese aandelenmarkt genieten synthetische ETF’s een potentieel structureel voordeel. Dat zit zo. Shortgaan in Chinese A-aandelen is voor buitenlandse beleggers lastig omdat het uitlenen van effecten aan restricties is gebonden. Hedgefondsen met marktneutrale strategieën moeten daarom hun risico’s afdekken met indexderivaten. Banken rekenen daar hoge kosten voor en dragen de marktrisico’s via een swapovereenkomst graag weer over aan een ETF.

Waar een swap normaliter geldt kost, is de bank in dit geval bereid om een swap-vergoeding te betalen. De ETF profiteert daarvan en kan een duidelijk outperformance genereren vergeleken met fysieke ETF’s. China stelt zijn kapitaalmarkt steeds meer open voor buitenlandse beleggers en dit voordeel zal te zijner tijd wel weer verdwijnen.

Risicomanagement
Om de tegenpartijrisico’s bij synthetische ETF’s te reduceren, sluiten ETF-aanbieders vaak swaps af bij meerdere banken. Daarnaast worden de risico’s gemitigeerd door ‘overcollateralisation’, waarbij de totale marktwaarde van het onderpand groter is dan de totale exposure aan de tegenpartij.

Bovendien is het tegenpartijrisico onder de UCITS (Undertakings for Collective Investment in Transferable Securities)-regels gelimiteerd tot 10% van de netto vermogenswaarde. Toch zullen de meeste beleggers de voorkeur geven aan fysieke replicatie, zeker als het gaat om langetermijnbeleggingen waar ze geen omkijken naar willen hebben.