Updates

Aandelen Nederland

Basic-Fit

Advies
houden
Aandelen Nederland

Heijmans

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Kendrion

Advies
kopen
Aandelen Nederland

CTP

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

Bayer

Advies
verkopen
Aandelen Nederland

Universal Music Group

Advies
houden
Aandelen Nederland

Aegon

Advies
houden
Aandelen Nederland

NN Group

Advies
kopen
Aandelen Nederland

ASR

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

AB Inbev

Advies
houden
Aandelen Nederland

SBM Offshore

Advies
kopen
Aandelen Nederland

AMG

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

HSBC

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Coca-Cola EurPartners

Advies
houden
Aandelen Nederland

Van Lanschot Kempen

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Arcadis

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Fagron

Advies
houden
Aandelen Nederland

BAM

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Alfen

Advies
kopen

Updates

Aandelen Nederland

Basic-Fit

Advies
houden
Aandelen Nederland

Heijmans

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Kendrion

Advies
kopen
Aandelen Nederland

CTP

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

Bayer

Advies
verkopen
Aandelen Nederland

Universal Music Group

Advies
houden
Aandelen Nederland

Aegon

Advies
houden
Aandelen Nederland

NN Group

Advies
kopen
Aandelen Nederland

ASR

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

AB Inbev

Advies
houden
Aandelen Nederland

SBM Offshore

Advies
kopen
Aandelen Nederland

AMG

Advies
kopen
Aandelen Internationaal

HSBC

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Coca-Cola EurPartners

Advies
houden
Aandelen Nederland

Van Lanschot Kempen

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Arcadis

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Fagron

Advies
houden
Aandelen Nederland

BAM

Advies
kopen
Aandelen Nederland

Alfen

Advies
kopen
Opinie Hildo Laman, 18 jul 2014 12:24

Hoe combineer ik opties en aandelen?

0 0 Leestijd ongeveer

Er is een aantal veelgebruikte strategieën waarbij opties worden gebruikt in combinatie met aandelen, futures of andere effecten. In dit laatste deel van onze serie over opties gaan we onder andere in op het beschermen van aandelen met puts en het genereren van inkomen met het schrijven van calls.

In het voorgaande deel van deze educatieserie over opties is een aantal optiecombinaties besproken. Daarbij ging het telkens om combinaties van verschillende opties. Opties kunnen echter ook worden gebruikt in combinatie met andere effecten, zoals aandelen, ETF’s of futures. In dit afsluitende deel van de serie gaan we hier nader op in.

Alles over opties
In deze educatieserie wordt uitgelegd hoe opties werken. De serie is bedoeld voor lezers die geïnteresseerd zijn in opties, maar er weinig of niets van weten. Maar ook voor beleggers met meer optiekennis of ervaring kan het interessant zijn om eens te testen of de theorie er nog wel goed in zit. In deel 1 gingen we in op de basisbegrippen van de handel in opties, en in deel 2 behandelden we prijsvorming en looptijd. Deel 3 ging over de beweeglijkheid van de koersen van onderliggende waarden en in deel 4 bespraken we delta en put-callpariteit. Deel 5 ging over optieprijzen en margins, en in deel 6 gingen we in op strategieën voor het combineren van opties.

Putbescherming

Omdat opties verschillende rendementsprofielen hebben die afwijken van bijvoorbeeld aandelen en andere effecten, zorgt het combineren van opties met andere effecten voor een ander rendementsprofiel. Er bestaat een aantal combinaties waarmee vaak wordt geprobeerd een optimaal rendement te realiseren ten opzichte van het risico.
Een bekende combinatie is die van een aantal aandelen met een putoptie ter bescherming van die aandelen. Omdat een put in waarde stijgt bij een dalende aandelenkoers, compenseert hij het waardeverlies van de aandelen. Een voorbeeld. Stel, een belegger heeft 100 aandelen Fugro. Als hij bang is voor koersdaling, maar een eventuele koersstijging niet wil mislopen, koopt hij een put. Zoals we eerder hebben gezien, hebben Nederlandse opties op aandelen een contractgrootte van 100. Dat betekent dus dat de rechten en plichten van de optie betrekking hebben op 100 aandelen. In dit geval geeft één put op Fugro het recht om 100 aandelen te verkopen op de uitoefenprijs van de put. Als Fugro onder de uitoefenprijs duikt, wordt elke euro verlies op de 100 aandelen gecompenseerd met een euro winst op de put. De putoptie beschermt de belegger zo tegen een groot verlies in het geval er slecht nieuws komt over Fugro. De prijs die daarvoor betaald wordt, is het geld dat in de put is geïnvesteerd. Als Fugro niet zakt maar stijgt, is het rendement van de combinatie dus lager dan dat van de aandelen alleen.

Meestal hebben beleggers meer aandelen in portefeuille dan één of twee. In dat geval is het mogelijk om de hele portefeuille te beschermen tegen een beursbrede koersdaling door putopties op een index te gebruiken. Als er bijvoorbeeld een crash komt, zoals in 2008 en 2009, zullen de meeste aandelen dalen, en daarmee de indices. De putopties op deze indices profiteren dan van deze daling. Het voordeel van een dergelijke aanpak is dat er niet voor elk individueel aandeel een afzonderlijke put gekocht hoeft te worden. Er zijn dus minder transacties nodig en dat scheelt in de kosten. Daarnaast is het vaak zo dat opties op indices een lagere volatiliteitswaarde hebben dan opties op specifieke aandelen. Dat levert dus ook een besparing op. Het nadeel van een dergelijke combinatie is dat deze geen bescherming biedt in het geval van een forse waardedaling van één aandeel uit de portefeuille.

Een portefeuille beschermen met een putoptie kan vrij duur zijn. De kosten kunnen oplopen tot 3 à 4% per jaar, of zelfs meer. Op lange termijn gaat dat flink wegen op het totaalrendement. De kosten hangen af van het gewenste beschermingsniveau en de periode waarover die gewenst wordt. Als een groot verlies koste wat het kost voorkomen moet worden, is het rendementsverlies wellicht geen groot probleem.

In veel gevallen is permanente bescherming niet verstandig. Verstandiger is het om bescherming te nemen als het risico op een koersdaling groter wordt geacht, bijvoorbeeld als de koersen een tijd lang flink zijn opgelopen. Ook een minder uitgebreide dekking kan de kosten drukken: een putspread of een putbutterfly is veel goedkoper dan een gewone putoptie. Ze geven minder bescherming, maar drukken ook veel minder zwaar op het rendement.

Opties op ETF's

Beleggen via ETF’s is populair geworden. Voor bepaalde, veelal Amerikaanse ETF’s zijn er opties beschikbaar, en dat maakt strategieën mogelijk die ETF’s combineren met opties. Die opties werken precies hetzelfde als opties met aandelen of futures als onderliggende waarde, maar niet alle ETF’s hebben een actieve (liquide) optiemarkt en dat kan betekenen dat de spreads (verschillen tussen bied- en laatprijzen) vrij groot zijn. In dat geval kan er misschien beter niet in opties gehandeld worden. Voorbeelden van ETF’s met een actieve optiemarkt zijn de SPDR S&P 500 ETF (SPY), de SPDR goud ETF (GLD) en de iShares zilver ETF (SLV). Helaas is handelen in Amerikaanse opties niet bij elke Nederlandse broker mogelijk.

Hoeveel puts nodig?


Een veel gestelde vraag is hoeveel puts er nodig zijn als een belegger een portefeuille met verschillende aandelen wil beschermen door het kopen van puts op een aandelenindex. Perfecte dekking is niet makkelijk te bereiken. Ten eerste moet de timing juist zijn: de verwachte daling moet plaatsvinden binnen de looptijd van de gekozen putpositie. Om dit probleem te omzeilen kan de positie doorgerold worden naar nieuwe expiratiemaanden, maar dat maakt de beschermingskosten hoger. Ten tweede is de delta van de gekozen puts vaak minder dan 1 (of, alternatief, 100). Dat betekent dat een daling van bijvoorbeeld 10% van de portefeuillewaarde wordt gecompenseerd door bijvoorbeeld een waardestijging van de putpositie ter hoogte van 5% van de portefeuillewaarde. De delta verandert echter met het veranderen van de koers van de onderliggende waarde, waardoor de dekkingsfunctie ook anders wordt. Tot slot is er nog de veranderende volatiliteit. In geval van een flinke daling zal die stijgen, en daarmee worden de meeste opties relatief duurder. We hebben al eerder gezegd dat het simpelweg kopen en laten lopen van putopties over het algemeen te duur is voor de bescherming die ze geven. Een creatievere methode is vaak te prefereren. Het is echter niet op voorhand te zeggen welke de beste is, want dat hangt af van veel factoren.

Beschermingskosten


De kosten van een beschermingsconstructie kunnen eenvoudig worden uitgedrukt in een percentage ten opzichte van de gehele portefeuille. Puts die samen €2000 kosten op een portefeuille van €100.000 zijn bijvoorbeeld goed voor 2% van de portefeuille. Die 2% kan als een rendementsreductie worden gezien: als de markt stijgt, is het rendement 2% lager dan als de puts niet gekocht zouden zijn. Deze prijs moet echter worden afgezet tegen de bescherming die de opties geven, waarbij het verlies bijvoorbeeld wordt gemaximeerd op 15%. De belegger kan zelf beslissen of hij deze verhouding tussen kosten en baten acceptabel vindt of niet.

 

Call schrijven

Een andere combinatie die veel gebruikt wordt, is het verkopen van callopties op aandelen die in bezit zijn, ook wel calls ‘schrijven’ genoemd. De premie die wordt ontvangen voor het verkopen van de calls moet voor extra rendement, maar vooral voor extra inkomen zorgen. Ook hier kan er worden gekozen voor de relevante calls per aandeel in de portefeuille, of voor index-calls voor de gehele portefeuille. Zodra een verkochte call afloopt (expireert) kan er een nieuwe call verkocht worden, het zogenoemde doorrollen. Zo kan deze strategie een extra inkomensstroom genereren, naast een eventueel dividend. Bij een gematigd koersverloop levert deze methode een hoger rendement op dan alleen het aanhouden van de aandelen, maar bij een sterk positief koersverloop (boven de uitoefenprijs van de call) is het rendement lager omdat de verkochte call een maximum aan het mogelijk rendement stelt. Het is goed om te onthouden dat door het verkopen van een call de aandelen bij een stijgend koersverloop waarschijnlijk verkocht moeten worden, waardoor het dividend misgelopen wordt. De verkochte call geeft namelijk de verplichting om de aandelen te verkopen tegen de uitoefenprijs. Bij een sterk positief koersverloop van het aandeel zal dat waarschijnlijk ook gebeuren.

Collar

Het verkopen van een call levert extra inkomsten op, maar het maximale verlies wordt maar amper beperkt. Stel dat het verkopen van een call 5% van de waarde van de aandelen oplevert, dan kan in theorie nog 95% van de aandelenwaarde verloren gaan. Daarom wordt regelmatig een alternatieve strategie gebruikt: het verkopen van een call op aandelen die in bezit zijn, en tegelijkertijd een put kopen ter bescherming. Dit heet een ‘collar’. Zowel de call als de put zijn dan gewoonlijk out-of-the-money.

Het voordeel van deze combinatie is dat het verlies beperkt wordt door de bescherming die de put biedt. De keerzijde is dat de winst gemaximeerd wordt door de verkochte call (zie grafiek). Voor het aangaan van deze strategie is het raadzaam om de mogelijke winst en het mogelijke verlies te berekenen, inclusief eventueel dividend. Bedenk dat dividend misgelopen kan worden in geval van een vervroegde uitoefening van de call, want dan worden de aandelen verkocht.

deel7a

Plan B

Er zijn allerlei combinaties mogelijk, en de juiste keuze vereist dan ook enig voorwerk. Bekijk om te beginnen welk risico en rendementsprofiel gewenst zijn. Is vermogensbescherming bijvoorbeeld het belangrijkst, of juist vermogensopbouw op lange termijn? Daarna moet een geschikte strategie gekozen worden, en moeten de actuele prijzen worden beoordeeld. Als de gewenste strategie duur is, kan het zijn dat een goedkoper alternatief te prefereren is. Het beperken van verlies heeft bijvoorbeeld een prijs, zoals een daadwerkelijke investering of een beperking van de winst. Als die prijs dermate hoog is dat de belegging eigenlijk niet meer de moeite waard is, moet een plan B verzonnen worden. Misschien is het zelfs het beste om helemaal niks te te doen.

Als een combinatie eenmaal is opgetuigd, is het van belang om die tijdens de looptijd intact te houden. Dit geldt vooral voor combinaties van gekochte en verkochte opties. De gekochte optie verkopen (winst nemen) en de verkochte optie aanhouden kan aantrekkelijk lijken, maar kan ook riskant zijn. De verkochte optie kan namelijk (veel) meer verlies opleveren dan winst. Elke aanpassing moet de positie verbeteren, niet verslechteren.

Lees verder in het Dossier Educatie

Wilt u nog sneller uw kennisniveau verbeteren? Schrijf u in voor de Beleggers Belangen Academy. Binnen de Academy delen de specialisten van Beleggers Belangen hun bewezen kennis over beleggen, omdat het nemen van de juiste beleggingsbeslissingen belangrijker is dan ooit.

Alert

Selecteer de onderwerpen waarover u een Beleggers Belangen alert wilt ontvangen. Uw selectie wordt direct bewaard en kunt u op ieder moment zelf aanpassen.

Verder lezen?

Blijf dagelijks op de hoogte van het laatste beleggingsnieuws. Ontdek Beleggers Belangen nu vanaf €10,75 per maand. Bent u nieuw en wilt u eerst meer informatie? Klik dan hier! 

 Bekijk onze abonnementen hier!
Meer uitleg over inloggen? Lees de FAQ