Zes nieuwe risicobronnen

Nouriel Roubini verwierf wereldfaam omdat hij de problemen op de Amerikaanse huizenmarkt onderkende. Lange tijd was hij met zijn waarschuwingen een roepende in de woestijn. Al in 2006 toen er nog geen vuiltje aan de lucht was, voorspelde Roubini in een lezing aan het IMF dat Amerika enkele maanden later, zodra de zeepel op de huizenmarkt knapte, getroffen zou worden door een grote economische crisis.

Sinds de kredietcrisis van 2007 is de econoom één van de bekendste onheilsprofeten ter wereld, zo niet de bekendste. Hij is hoogleraar economie aan de Universiteit van New York en bestuursvoorzitter van Roubini Global Economics. Roubini is co-auteur van vier boeken, waarvan Bailouts or Bail-ins? en Crisis Economics de bekendste zijn.

Zo nu en dan schrijft de doemdenker voor Project Syndicate een opiniestuk waarin hij zijn kijk op de wereld geeft. In zijn jongste bijdrage identificeert Roubini zes gevaren voor de wereldeconomie, die in de komende jaren zwaar kunnen wegen op het sentiment van de financiële markten. Voor een deel spelen die risico’s al, zij het in beperkte mate. Op de markten is de stemming echter nog steeds positief en de volatiliteit laag, maar dat kan snel veranderen. Als conflicten escaleren of problemen snel groter worden, dan kan dat langdurige gevolgen hebben voor de wereldeconomie, zeker als er sprake is van samenvallende omstandigheden.

Welke nieuwe gevaren ziet Roubini nu voor de financiële markten?

1. Harde landing in China. De transitie van investeringen in vaste activa naar private consumptie gaat te traag en verloopt moeizaam. Telkens wanneer de economische groei afzakt naar de 7 procent, komt de overheid aanzetten met steunmaatregelen die de kredietverstrekking voor kapitaalinvesteringen op peil moet houden. Dit leidt tot overbodige investeringen en slechte leningen. Als Peking zo doorgaat, dan komt er een punt waarin niet langer om de hete brij heen gedraaid kan worden.

2. Te snelle renteverhoging. Inmiddels is tapering ingeprijsd. Vorig jaar ging de aankondiging van de geleidelijke afbouw van de monetaire steunmaatregel als een schok door de financiële markten. Bij beleggers leeft nu de vrees dat de Fed de rente te snel zal verhogen en daarmee economische en financiële schokgolven zal veroorzaken.

3. Te late renteverhoging. Het gevaar bestaat ook dat de Fed te laat en te langzaam de rente zal verhogen. Het risico hiervan is dat beurskoersen en andere activa te lang en te ver oplopen. Met als gevolg een onbeheersbare zeepbel.

4. Nieuwe crisis in opkomende markten. Een aantal opkomende markten lijdt onder de verschuiving van het monetaire beleid van de Fed, de structurele transformatie van China en de prijsdalingen van grondstoffen terwijl de macro-economische basis zwak is. Vooral in landen die politiek instabiel zijn of waar verkiezingen voor de deur staan, kunnen sluimerende problemen in crisis ontaarden.

5. Tweede Koude Oorlog. De kans is groot dat het conflict in Oekraïne tot een nieuwe Koude Oorlog leidt. En misschien zelfs een warme oorlog als Rusland het oosten van het land binnenvalt. De economische gevolgen van een militair confict zouden voor de energievoorziening en kapitaalstromen enorm zijn.

6. Landjepik in Azië. China en Japan kibbelen al jaren over de territoriale grenzen. Het risico bestaat dat de onenigheid tussen China en Japan escaleert en in een militair conflict ontaardt. Dat zou zwaar wegen op de wereldeconomie.

En welke sluimerende risicobronnen baarden Roubini twee jaar geleden de meeste zorgen?

1. Uiteenvallen van de eurozone. Exits uit de euro of een scenario waarin kernlanden van de eurozone de toegang tot de kapitaalmarkten zouden verliezen, konden ertoe leiden dat de Europese muntunie uit elkaar zou vallen.

2. Amerikaanse begrotingscrisis. De impasse tussen de Democraten en Republikeinen over het ophogen van het schuldenplafond kon de Amerikaanse economie in een recessie storten.

3. Schuldencrisis in Japan. De combinatie van recessie, deflatie en torenhoge staatsschuld.

4. Deflatie. Vooral een probleem van de geïndustrialiseerde landen.

5 Oorlog tussen Iran en Israël. Als gevolg van het nucleaire geschil.

6. Arabische Lente. De volksopstanden in Egypte, Irak, Libië, Syrië, et cetera vormen een bedreiging voor de regionale orde in het Midden-Oosten.

Nouriel Roubini verwierf wereldfaam omdat hij de problemen op de Amerikaanse huizenmarkt onderkende. Lange tijd was hij met zijn waarschuwingen een roepende in de woestijn. Al in 2006 toen er nog geen vuiltje aan de lucht was, voorspelde Roubini in een lezing aan het IMF dat Amerika enkele maanden later, zodra de zeepel op de huizenmarkt knapte, getroffen zou worden door een grote economische crisis.

Sinds de kredietcrisis van 2007 is de econoom één van de bekendste onheilsprofeten ter wereld, zo niet de bekendste. Hij is hoogleraar economie aan de Universiteit van New York en bestuursvoorzitter van Roubini Global Economics. Roubini is co-auteur van vier boeken, waarvan Bailouts or Bail-ins? en Crisis Economics de bekendste zijn.

Zo nu en dan schrijft de doemdenker voor Project Syndicate een opiniestuk waarin hij zijn kijk op de wereld geeft. In zijn jongste bijdrage identificeert Roubini zes gevaren voor de wereldeconomie, die in de komende jaren zwaar kunnen wegen op het sentiment van de financiële markten. Voor een deel spelen die risico’s al, zij het in beperkte mate. Op de markten is de stemming echter nog steeds positief en de volatiliteit laag, maar dat kan snel veranderen. Als conflicten escaleren of problemen snel groter worden, dan kan dat langdurige gevolgen hebben voor de wereldeconomie, zeker als er sprake is van samenvallende omstandigheden.

Welke nieuwe gevaren ziet Roubini nu voor de financiële markten?

1. Harde landing in China. De transitie van investeringen in vaste activa naar private consumptie gaat te traag en verloopt moeizaam. Telkens wanneer de economische groei afzakt naar de 7 procent, komt de overheid aanzetten met steunmaatregelen die de kredietverstrekking voor kapitaalinvesteringen op peil moet houden. Dit leidt tot overbodige investeringen en slechte leningen. Als Peking zo doorgaat, dan komt er een punt waarin niet langer om de hete brij heen gedraaid kan worden.

2. Te snelle renteverhoging. Inmiddels is tapering ingeprijsd. Vorig jaar ging de aankondiging van de geleidelijke afbouw van de monetaire steunmaatregel als een schok door de financiële markten. Bij beleggers leeft nu de vrees dat de Fed de rente te snel zal verhogen en daarmee economische en financiële schokgolven zal veroorzaken.

3. Te late renteverhoging. Het gevaar bestaat ook dat de Fed te laat en te langzaam de rente zal verhogen. Het risico hiervan is dat beurskoersen en andere activa te lang en te ver oplopen. Met als gevolg een onbeheersbare zeepbel.

4. Nieuwe crisis in opkomende markten. Een aantal opkomende markten lijdt onder de verschuiving van het monetaire beleid van de Fed, de structurele transformatie van China en de prijsdalingen van grondstoffen terwijl de macro-economische basis zwak is. Vooral in landen die politiek instabiel zijn of waar verkiezingen voor de deur staan, kunnen sluimerende problemen in crisis ontaarden.

5. Tweede Koude Oorlog. De kans is groot dat het conflict in Oekraïne tot een nieuwe Koude Oorlog leidt. En misschien zelfs een warme oorlog als Rusland het oosten van het land binnenvalt. De economische gevolgen van een militair confict zouden voor de energievoorziening en kapitaalstromen enorm zijn.

6. Landjepik in Azië. China en Japan kibbelen al jaren over de territoriale grenzen. Het risico bestaat dat de onenigheid tussen China en Japan escaleert en in een militair conflict ontaardt. Dat zou zwaar wegen op de wereldeconomie.

En welke sluimerende risicobronnen baarden Roubini twee jaar geleden de meeste zorgen?

1. Uiteenvallen van de eurozone. Exits uit de euro of een scenario waarin kernlanden van de eurozone de toegang tot de kapitaalmarkten zouden verliezen, konden ertoe leiden dat de Europese muntunie uit elkaar zou vallen.

2. Amerikaanse begrotingscrisis. De impasse tussen de Democraten en Republikeinen over het ophogen van het schuldenplafond kon de Amerikaanse economie in een recessie storten.

3. Schuldencrisis in Japan. De combinatie van recessie, deflatie en torenhoge staatsschuld.

4. Deflatie. Vooral een probleem van de geïndustrialiseerde landen.

5 Oorlog tussen Iran en Israël. Als gevolg van het nucleaire geschil.

6. Arabische Lente. De volksopstanden in Egypte, Irak, Libië, Syrië, et cetera vormen een bedreiging voor de regionale orde in het Midden-Oosten.