Aan crisissen geen tekort
De G20 vreest een nieuwe voedselcrisis, zoals in 2007 en 2008. De prijzen van landbouwgewassen zitten al langer in de lift, niet alleen vanwege de aanhoudende droogte. Er loert voedselschaarste.
Elke maand peilt het IMF naar de prijs van landbouwgewassen. Een blik op de grafiek leert dat de index nog maar een fractie verwijderd is van het recordniveau van april 2011. Het jongste cijfer laat ten opzichte van de maand ervoor een stijging zien van 9,3 procent, daarmee noteert de index dit jaar al 14 procent hoger.
Door de aanhoudende droogte in het Midwesten explodeerden de graanprijzen in juli met 25 procent. Als de droogte in de graanschuur van de Verenigde Staten langer aanhoudt, dreigt er schaarste. In 2007 en 2008 ging de wereld gebukt onder een voedselcrisis en op anderhalf jaar tijd verdubbelde de prijs van onder andere rijst, sojabonen en tarwe.
In het Amerikaanse Midwesten is sprake van extreme droogte, waardoor de oogst van maïs dreigt te mislukken. Rusland verlaagde zijn productieverwachtingen voor tarwe, ook al door de droogte en door het ongunstige weer in Brazilië werd suiker fors duurder. De landbouwministers van de G20 vrezen dat door het slechte weer de voedselprijzen eenzelfde vlucht maken als bij de vorige voedselcrisis.
Een ernstige voedselcrisis bedreigt de ontwikkelingslanden en berokkent de mondiale economie schade. Vijf jaar geleden leidde de combinatie van kredietcrisis en voedselcrisis wereldwijd tot een economische crisis. Aan crisissen geen tekort.
De wereld verandert
De voedselprijzen zitten niet alleen in de lift door het slechte weer, er zijn meer factoren die een rol spelen. Zo groeit de wereldbevolking elke minuut met 150 eenheden. Naar schatting van de Verenigde Naties leven in 2050 negen miljard mensen op onze aardbol, 30 procent meer dan nu.
De vraag naar voeding zal dus gestaag blijven stijgen, maar ook de groei van de welvaart eist zijn tol. Vlees staat steeds vaker op tafel en de veeteelt heeft honger naar graan, veel graan. Het punt is wel dat landbouwgrond in oppervlakte begrensd is en almaar schaarser. Het is dus zaak efficiënt om te gaan met de resterende landbouwgronden, ook al vanwege de opkomst van biobrandstoffen.
Daarnaast stelt de klimaatverandering de agrarische industrie voor nieuwe uitdagingen. Niet alleen vanwege de veranderende weersomstandigheden (neerslag, temperatuur en wind) voor gewassen en veeteelt, maar ook ten aanzien van ziekten en plagen en de behoefte aan andere teelten (biobrandstoffen en welvaart).
Klimaatslimme landbouw
De socio-demografische ontwikkelingen en de veranderende weersomstandigheden verhogen dus de noodzaak tot klimaatslimme landbouw. De uitdaging is om efficiënter op bestaand landbouwgrond te produceren.
Er zijn al bedrijven die zich op de verbetering van grond, veredeling van planten, slimmere bemesting, betere verwerking en vervoer van de oogst of de conversie van zoutwater en het gebruik van zoetwater toeleggen. KWS Saat (D), K+S (D), Syngenta (CH), Vilmorin (F) en Yara (N) zijn actief bij de klimaatslimme landbouw betrokken. Zij produceren meststoffen en zaden en verdienen aan de voedselschaarste.
Prijsschokken
Een voedselcrisis is slecht voor bakkers, brouwerijen en suikerraffinaderijen. Vooral als zij in de strijd om de consument de hogere grondstoffenprijzen niet kunnen doorberekenen. AB Inbev (B), CSM, Danone (F), Heineken, Nestlé (CH) en Unilever hebben zich voor 2012 ingedekt tegen stijgingen van de grondstoffenprijzen. Het effect speelt volgend jaar.
In de regel hebben brouwerijen meer ruimte om prijsschokken op te vangen, net als supermarkten. Zij zijn de machtigste partij in de voedselketen, maar met een sluimerende recessie zijn supermarkten weinig geneigd de prijzen te verhogen. Uiteindelijk komt de prijsdruk terecht op de schouders van boeren. Zij torsen alle risico’s, van slecht weer tot prijsschommelingen op de markt.
Elke maand peilt het IMF naar de prijs van landbouwgewassen. Een blik op de grafiek leert dat de index nog maar een fractie verwijderd is van het recordniveau van april 2011. Het jongste cijfer laat ten opzichte van de maand ervoor een stijging zien van 9,3 procent, daarmee noteert de index dit jaar al 14 procent hoger.
Door de aanhoudende droogte in het Midwesten explodeerden de graanprijzen in juli met 25 procent. Als de droogte in de graanschuur van de Verenigde Staten langer aanhoudt, dreigt er schaarste. In 2007 en 2008 ging de wereld gebukt onder een voedselcrisis en op anderhalf jaar tijd verdubbelde de prijs van onder andere rijst, sojabonen en tarwe.
In het Amerikaanse Midwesten is sprake van extreme droogte, waardoor de oogst van maïs dreigt te mislukken. Rusland verlaagde zijn productieverwachtingen voor tarwe, ook al door de droogte en door het ongunstige weer in Brazilië werd suiker fors duurder. De landbouwministers van de G20 vrezen dat door het slechte weer de voedselprijzen eenzelfde vlucht maken als bij de vorige voedselcrisis.
Een ernstige voedselcrisis bedreigt de ontwikkelingslanden en berokkent de mondiale economie schade. Vijf jaar geleden leidde de combinatie van kredietcrisis en voedselcrisis wereldwijd tot een economische crisis. Aan crisissen geen tekort.
De wereld verandert
De voedselprijzen zitten niet alleen in de lift door het slechte weer, er zijn meer factoren die een rol spelen. Zo groeit de wereldbevolking elke minuut met 150 eenheden. Naar schatting van de Verenigde Naties leven in 2050 negen miljard mensen op onze aardbol, 30 procent meer dan nu.
De vraag naar voeding zal dus gestaag blijven stijgen, maar ook de groei van de welvaart eist zijn tol. Vlees staat steeds vaker op tafel en de veeteelt heeft honger naar graan, veel graan. Het punt is wel dat landbouwgrond in oppervlakte begrensd is en almaar schaarser. Het is dus zaak efficiënt om te gaan met de resterende landbouwgronden, ook al vanwege de opkomst van biobrandstoffen.
Daarnaast stelt de klimaatverandering de agrarische industrie voor nieuwe uitdagingen. Niet alleen vanwege de veranderende weersomstandigheden (neerslag, temperatuur en wind) voor gewassen en veeteelt, maar ook ten aanzien van ziekten en plagen en de behoefte aan andere teelten (biobrandstoffen en welvaart).
Klimaatslimme landbouw
De socio-demografische ontwikkelingen en de veranderende weersomstandigheden verhogen dus de noodzaak tot klimaatslimme landbouw. De uitdaging is om efficiënter op bestaand landbouwgrond te produceren.
Er zijn al bedrijven die zich op de verbetering van grond, veredeling van planten, slimmere bemesting, betere verwerking en vervoer van de oogst of de conversie van zoutwater en het gebruik van zoetwater toeleggen. KWS Saat (D), K+S (D), Syngenta (CH), Vilmorin (F) en Yara (N) zijn actief bij de klimaatslimme landbouw betrokken. Zij produceren meststoffen en zaden en verdienen aan de voedselschaarste.
Prijsschokken
Een voedselcrisis is slecht voor bakkers, brouwerijen en suikerraffinaderijen. Vooral als zij in de strijd om de consument de hogere grondstoffenprijzen niet kunnen doorberekenen. AB Inbev (B), CSM, Danone (F), Heineken, Nestlé (CH) en Unilever hebben zich voor 2012 ingedekt tegen stijgingen van de grondstoffenprijzen. Het effect speelt volgend jaar.
In de regel hebben brouwerijen meer ruimte om prijsschokken op te vangen, net als supermarkten. Zij zijn de machtigste partij in de voedselketen, maar met een sluimerende recessie zijn supermarkten weinig geneigd de prijzen te verhogen. Uiteindelijk komt de prijsdruk terecht op de schouders van boeren. Zij torsen alle risico’s, van slecht weer tot prijsschommelingen op de markt.
Ivan Snurer
Ivan Snurer (1965) studeerde in Brussel autotechnieken aan de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst. Bij Volvo Cars was hij als productingenieur en later als kwaliteitsingenieur nauw betrokken bij de ontwikkeling en de assemblage van de Volvo 400-reeks in Born. Via een omweg in de Europese nucleaire industrie kwam hij medio jaren negentig terecht in de financiële wereld, nadat hij aan Nyenrode Business Universiteit zijn MBA-titel had behaald en zich aan de Erasmus Universiteit Rotterdam had verdiept in quantitative finance. Snurer publiceert sinds eind jaren negentig met enige regelmaat in de Belgische en Nederlandse financiële pers en schrijft sinds 2002 voor Beleggers Belangen. Hij is directeur van Quantalytica, een onafhankelijk adviesbureau dat onderzoek verricht naar de efficiëntie van beleggingsstrategieën en selectiemethodieken.