Is de belegger echt de winnaar in 2014?

In de Volkskrant stond vrijdag (2 januari) een artikel over beleggingsjaar 2014, met als titel: ‘En weer kraait de belegger victorie’. De titel van het artikel werd onderbouwd door een opsomming van winsten van diverse beleggingsindices, waaronder de AEX die, nog exclusief dividenden, met 5,6% was gestegen. De Nasdaq steeg met 13,4%, vooral dankzij de koerswinst van Apple.

Saillant was verder een quote uit het artikel, die een verwijzing betrof naar het monumentale boek van Thomas Piketty ‘Capital in the Twenty-first Century’. De quote luidde: ‘De winst van de AEX bewijst dat je veel gemakkelijker geld met geld verdient dan met arbeid.’ Bij zowel de titel als de quote zijn kanttekeningen te plaatsen.

Beleggen kost geld

Ten eerste is het rendement van de indices niet het rendement dat beleggers maken. Er zijn kosten verbonden aan het aanhouden van beleggingen. Zelfs als er zou worden belegd in ETF’s of indextrackers, dus met lage kosten, zijn er toch management- en bewaarkosten, waardoor een index nooit geëvenaard kan worden. Maar zelfs als in een ETF zou zijn belegd maakt het nog uit welke, de Eurostoxx 50 had weinig opgeleverd.

Figuur: Euro stoxx50

Bron: Stockcube research

Verder behalen beleggers bij grote meerderheid nooit het rendement dat de markt biedt omdat ze achter de beleggingen aanlopen die het meest zijn gestegen (en daardoor niet interessant zijn). Dit bleek recent ook uit een poll die Dft.nl onder zijn gebruikers hield. Ruim de helft van de respondenten heeft in 2014 niet of nauwelijks iets gewonnen. Slechts een op de vijf beleggers behaalde een rendement van boven de 10%.  Wetenschappelijk onderzoek toont verder aan dat beleggers zelf hun grootste vijand zijn.

Kapitaal groeit harder dan inkomen

Dan de quote dat het makkelijker is geld te verdienen met vermogen dan met arbeid. Piketty heeft aangetoond dat de groeivoet van kapitaal groter is dan die van arbeid. Dit heeft hem er vervolgens toe aangezet te pleiten voor meer erfbelasting en belasting op vermogen. En dit vond logischerwijs een goed gehoor bij politici, die immers nu op zoek zijn naar meer inkomsten voor de staat.

Een van de centrale stellingen in het boek van Piketty (Foto: Universitat Pompeu Fabra) is dat r>g, ofwel dat het rendement op kapitaal groter is dan de groei van inkomen. Dit zou tot grote ongelijkheid leiden: de bezitters van kapitaal worden steeds rijker, en hoe meer kapitaal hoe rijker. En de situatie is nog prangender, want de verdeling van het inkomen wordt de laatste tientallen jaren in de meeste landen ook steeds ongelijker.

Maar opbrengsten uit kapitaal zijn volatiel

Het boek leidde tot veel ideologische discussies. Zou het niet eerlijker zijn als ‘r’ (gecorrigeerd voor belastingen en kapitaalsverlies) gelijk zou zijn aan ‘g’? En zo ja, welke belastingen zouden we dan kunnen inzetten om dat te bereiken? De discussies werden vooral door macro-economen en ideologen van politieke partijen gevoerd.

Waar echter vaak aan voorbij wordt gegaan is het feit dat in het verleden ‘r’ lang niet altijd groter was dan ‘g’. Piketty toont de hele lange cycli van ‘r’ versus ‘g’ in zijn boek. Zie onderstaand plaatje. Behoudens de hele lange cycli zijn er ook van jaar tot jaar grote verschillen. In de diverse commentaren op het boek komen we dit laatste punt veel minder vaak tegen (en ook in onderstaand plaatje worden de jaarlijkse schommelingen door Piketty weggefilterd).

Bron: Capital in the Twenty-first Century

Kapitaal heeft hogere risicopremie

Die omissie is onterecht. Want in theorie zouden we voor de volatiliteit (beweeglijkheid) in opbrengsten moeten worden gecompenseerd. Meer volatiliteit is immers meer risico en een verstandig mens gaat alleen risico’s aan als daar een potentiële beloning tegenover staat. Opbrengsten van kapitaal hebben gemiddeld genomen een (veel) hogere volatiliteit dan opbrengsten van arbeid, dus is het logischer dat er een hogere beloning wordt genoten.

Dus dat de winst van de AEX in 2014 hét bewijs is voor de stellingen dat de belegger weer victorie kan kraaien en dat met vermogen gemakkelijker geld kan worden verdiend dan met arbeid is veel te kort door de bocht. Als we kapitaal gelijk zouden stellen aan belegd vermogen op de beurs (wat niet eens de precieze definitie van Piketty is) is het namelijk niet gemakkelijk geld verdienen, door kosten, destructieve eigenaardigheden in de aard van beleggers en de hogere risico’s. 
 

Drs Harry Geels CIP is CIO en partner bij T&E inmaxxa (www.tein.eu ) uit Utrecht. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (www.tradersclub.nl ) en partner/docent bij de ML Finance Academy (www.mfla.eu ). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

In de Volkskrant stond vrijdag (2 januari) een artikel over beleggingsjaar 2014, met als titel: ‘En weer kraait de belegger victorie’. De titel van het artikel werd onderbouwd door een opsomming van winsten van diverse beleggingsindices, waaronder de AEX die, nog exclusief dividenden, met 5,6% was gestegen. De Nasdaq steeg met 13,4%, vooral dankzij de koerswinst van Apple.

Saillant was verder een quote uit het artikel, die een verwijzing betrof naar het monumentale boek van Thomas Piketty ‘Capital in the Twenty-first Century’. De quote luidde: ‘De winst van de AEX bewijst dat je veel gemakkelijker geld met geld verdient dan met arbeid.’ Bij zowel de titel als de quote zijn kanttekeningen te plaatsen.

Beleggen kost geld

Ten eerste is het rendement van de indices niet het rendement dat beleggers maken. Er zijn kosten verbonden aan het aanhouden van beleggingen. Zelfs als er zou worden belegd in ETF’s of indextrackers, dus met lage kosten, zijn er toch management- en bewaarkosten, waardoor een index nooit geëvenaard kan worden. Maar zelfs als in een ETF zou zijn belegd maakt het nog uit welke, de Eurostoxx 50 had weinig opgeleverd.

Figuur: Euro stoxx50

Bron: Stockcube research

Verder behalen beleggers bij grote meerderheid nooit het rendement dat de markt biedt omdat ze achter de beleggingen aanlopen die het meest zijn gestegen (en daardoor niet interessant zijn). Dit bleek recent ook uit een poll die Dft.nl onder zijn gebruikers hield. Ruim de helft van de respondenten heeft in 2014 niet of nauwelijks iets gewonnen. Slechts een op de vijf beleggers behaalde een rendement van boven de 10%.  Wetenschappelijk onderzoek toont verder aan dat beleggers zelf hun grootste vijand zijn.

Kapitaal groeit harder dan inkomen

Dan de quote dat het makkelijker is geld te verdienen met vermogen dan met arbeid. Piketty heeft aangetoond dat de groeivoet van kapitaal groter is dan die van arbeid. Dit heeft hem er vervolgens toe aangezet te pleiten voor meer erfbelasting en belasting op vermogen. En dit vond logischerwijs een goed gehoor bij politici, die immers nu op zoek zijn naar meer inkomsten voor de staat.

Een van de centrale stellingen in het boek van Piketty (Foto: Universitat Pompeu Fabra) is dat r>g, ofwel dat het rendement op kapitaal groter is dan de groei van inkomen. Dit zou tot grote ongelijkheid leiden: de bezitters van kapitaal worden steeds rijker, en hoe meer kapitaal hoe rijker. En de situatie is nog prangender, want de verdeling van het inkomen wordt de laatste tientallen jaren in de meeste landen ook steeds ongelijker.

Maar opbrengsten uit kapitaal zijn volatiel

Het boek leidde tot veel ideologische discussies. Zou het niet eerlijker zijn als ‘r’ (gecorrigeerd voor belastingen en kapitaalsverlies) gelijk zou zijn aan ‘g’? En zo ja, welke belastingen zouden we dan kunnen inzetten om dat te bereiken? De discussies werden vooral door macro-economen en ideologen van politieke partijen gevoerd.

Waar echter vaak aan voorbij wordt gegaan is het feit dat in het verleden ‘r’ lang niet altijd groter was dan ‘g’. Piketty toont de hele lange cycli van ‘r’ versus ‘g’ in zijn boek. Zie onderstaand plaatje. Behoudens de hele lange cycli zijn er ook van jaar tot jaar grote verschillen. In de diverse commentaren op het boek komen we dit laatste punt veel minder vaak tegen (en ook in onderstaand plaatje worden de jaarlijkse schommelingen door Piketty weggefilterd).

Bron: Capital in the Twenty-first Century

Kapitaal heeft hogere risicopremie

Die omissie is onterecht. Want in theorie zouden we voor de volatiliteit (beweeglijkheid) in opbrengsten moeten worden gecompenseerd. Meer volatiliteit is immers meer risico en een verstandig mens gaat alleen risico’s aan als daar een potentiële beloning tegenover staat. Opbrengsten van kapitaal hebben gemiddeld genomen een (veel) hogere volatiliteit dan opbrengsten van arbeid, dus is het logischer dat er een hogere beloning wordt genoten.

Dus dat de winst van de AEX in 2014 hét bewijs is voor de stellingen dat de belegger weer victorie kan kraaien en dat met vermogen gemakkelijker geld kan worden verdiend dan met arbeid is veel te kort door de bocht. Als we kapitaal gelijk zouden stellen aan belegd vermogen op de beurs (wat niet eens de precieze definitie van Piketty is) is het namelijk niet gemakkelijk geld verdienen, door kosten, destructieve eigenaardigheden in de aard van beleggers en de hogere risico’s. 
 

Drs Harry Geels CIP is CIO en partner bij T&E inmaxxa (www.tein.eu ) uit Utrecht. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (www.tradersclub.nl ) en partner/docent bij de ML Finance Academy (www.mfla.eu ). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.