Draghi kan beter niets doen

De meningen zijn sterk verdeeld over de effectiviteit van een kwantitatief verruimingsprogramma, lees het opkopen van staatsobligaties, door de Europese Centrale Bank (ECB). De financiële markten lijken een opkoopprogramma al deels te hebben ingeprijsd, getuige de extreem lage rente op Europese staatsobligaties. Toch zijn er vooral veel argumenten te verzinnen tegen ‘QE-eurozone’.

- Vertrouwen banken zelf laag

Marktrentes mogen dan historisch laag zijn, de tarieven die banken rekenen voor krediet blijven daar flink bij achter. Natuurlijk komen banken wel ruimer bij kas te zitten bij een opkoopprogramma en kunnen zij hun tarieven nog wat verder verlagen, maar het blijft de vraag waarom ze dat niet al gedaan hebben. Ook voor de goedkope kredieten van de ECB met uitleenplicht (TLTRO) is beperkte interesse van banken. Banken voelen zich door alle kapitaalverplichtingen en de economische zwakte niet comfortabel om geld goedkoop beschikbaar te stellen.

- Negatieve depositorente

Indien er geen vraag is bij bepaalde renteniveaus dan zullen de banken hun overtollige middelen bij de ECB moeten stallen waar zij sinds kort een negatieve rente ontvangen. Banken kunnen deze kosten verdisconteren in hun leentarieven en zo wordt dus het omgekeerde van het gewenste effect bereikt.

- Structurele deflatiefactoren

De inflatie aanjagen met meer geld zou moeten werken, ware het niet dat de nodige factoren een rol spelen die de geldontwaarding juist drukken. Wat te denken van de opkomende robotisering waardoor steeds efficiënter kan worden geproduceerd en steeds minder arbeidskrachten nodig zijn. Verder drukt natuurlijk de lage olieprijs het inflatiecijfer. Door de Amerikaanse schaliegasrevolutie lijkt er toch een structureler overaanbod aan olie te zijn.

- Zeepbellen

Het opkopen van staatsobligaties kan zorgen voor zeepbellen in de rest van de economie, zoals de aandelenbeurs en huizenmarkt (Foto: A McLln). Hoe meer geld er in de economie wordt gepompt hoe groter de zeepbellen kunnen worden, met alle risico’s van dien bij het uiteenspatten hiervan.

- Welke leningen op te kopen?

En als de ECB dan toch aan de slag gaat ontstaat het probleem welke leningen dan opgekocht moeten worden. Het eurogebied kent niet zoals de Verenigde Staten een landendekkende schuld. De discussie over de eurobond zal zeker weer oplaaien.

- Pensioentekorten

Een nog lagere marktrente brengt veel institutionele beleggers met een beleggingsplicht in grote problemen. Zij zullen moeten korten op uitkeringen, wat de koopkracht van de steeds grijzer wordende bevolking geen goed zal doen.

Oplossing

De sleutel tot de oplossing ligt in een combinatie van meer hervormingen en meer bereidheid van banken kredieten te verstrekken. Alleen dan kan de economie weer aantrekken en ontstaat bij marktpartijen weer het vertrouwen om te investeren. Het financiële stelsel kan het niet alleen. Regeringen zullen moeten doorpakken met het soepeler maken van de arbeidsmarkten en pensioensystemen. Dat trekt weer nieuwe investeerders aan en creëert banen.

Een beetje deflatie lijkt minder kwaad te doen dan halsoverkop de geldpersen aanzetten. Als door hervormingen het vertrouwen weer terugkeert zal alles mogelijk toch nog goed komen. Hierbij ligt het voor de hand dat overheden iets soepeler beoordeeld worden door Brussel met betrekking tot hun tekorten. Mits zij natuurlijk de juiste maatregelen nemen om Europa op de langere termijn sterker te maken.

De meningen zijn sterk verdeeld over de effectiviteit van een kwantitatief verruimingsprogramma, lees het opkopen van staatsobligaties, door de Europese Centrale Bank (ECB). De financiële markten lijken een opkoopprogramma al deels te hebben ingeprijsd, getuige de extreem lage rente op Europese staatsobligaties. Toch zijn er vooral veel argumenten te verzinnen tegen ‘QE-eurozone’.

– Vertrouwen banken zelf laag

Marktrentes mogen dan historisch laag zijn, de tarieven die banken rekenen voor krediet blijven daar flink bij achter. Natuurlijk komen banken wel ruimer bij kas te zitten bij een opkoopprogramma en kunnen zij hun tarieven nog wat verder verlagen, maar het blijft de vraag waarom ze dat niet al gedaan hebben. Ook voor de goedkope kredieten van de ECB met uitleenplicht (TLTRO) is beperkte interesse van banken. Banken voelen zich door alle kapitaalverplichtingen en de economische zwakte niet comfortabel om geld goedkoop beschikbaar te stellen.

– Negatieve depositorente

Indien er geen vraag is bij bepaalde renteniveaus dan zullen de banken hun overtollige middelen bij de ECB moeten stallen waar zij sinds kort een negatieve rente ontvangen. Banken kunnen deze kosten verdisconteren in hun leentarieven en zo wordt dus het omgekeerde van het gewenste effect bereikt.

– Structurele deflatiefactoren

De inflatie aanjagen met meer geld zou moeten werken, ware het niet dat de nodige factoren een rol spelen die de geldontwaarding juist drukken. Wat te denken van de opkomende robotisering waardoor steeds efficiënter kan worden geproduceerd en steeds minder arbeidskrachten nodig zijn. Verder drukt natuurlijk de lage olieprijs het inflatiecijfer. Door de Amerikaanse schaliegasrevolutie lijkt er toch een structureler overaanbod aan olie te zijn.

– Zeepbellen

Het opkopen van staatsobligaties kan zorgen voor zeepbellen in de rest van de economie, zoals de aandelenbeurs en huizenmarkt (Foto: A McLln). Hoe meer geld er in de economie wordt gepompt hoe groter de zeepbellen kunnen worden, met alle risico’s van dien bij het uiteenspatten hiervan.

– Welke leningen op te kopen?

En als de ECB dan toch aan de slag gaat ontstaat het probleem welke leningen dan opgekocht moeten worden. Het eurogebied kent niet zoals de Verenigde Staten een landendekkende schuld. De discussie over de eurobond zal zeker weer oplaaien.

– Pensioentekorten

Een nog lagere marktrente brengt veel institutionele beleggers met een beleggingsplicht in grote problemen. Zij zullen moeten korten op uitkeringen, wat de koopkracht van de steeds grijzer wordende bevolking geen goed zal doen.

Oplossing

De sleutel tot de oplossing ligt in een combinatie van meer hervormingen en meer bereidheid van banken kredieten te verstrekken. Alleen dan kan de economie weer aantrekken en ontstaat bij marktpartijen weer het vertrouwen om te investeren. Het financiële stelsel kan het niet alleen. Regeringen zullen moeten doorpakken met het soepeler maken van de arbeidsmarkten en pensioensystemen. Dat trekt weer nieuwe investeerders aan en creëert banen.

Een beetje deflatie lijkt minder kwaad te doen dan halsoverkop de geldpersen aanzetten. Als door hervormingen het vertrouwen weer terugkeert zal alles mogelijk toch nog goed komen. Hierbij ligt het voor de hand dat overheden iets soepeler beoordeeld worden door Brussel met betrekking tot hun tekorten. Mits zij natuurlijk de juiste maatregelen nemen om Europa op de langere termijn sterker te maken.