Gevaarlijke grafieken

Medio januari kwam eindelijk de langverwachte correctie. De koerscorrectie waar iedereen van sprak, kwam zoals zo vaak alsnog onverwacht. Januari is traditioneel een goede beursmaand en op een slechte afloop had vrijwel niemand gerekend.

Experts schreven de slechte beursmaand toe aan een cocktail van zorgen. Zo waren beleggers bezorgd dat Janet Yellen, als nieuwe bestuursvoorzitter van het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de geldkraan te snel zou dichtdraaien. Ook stelden beleggers zich grote vragen bij de economische groei en politieke stabiliteit van enkele richtinggevende opkomende markten en er was de gebruikelijke bezorgdheid over de lage economische groei in Europa.

Hoewel de koersdalingen van de afgelopen weken als een correctie aanvoelen, zijn we er nog niet. Volgens Tom DeMark, een gerespecteerd technisch analist, heeft de huidige koersontwikkeling van de Dow Jones een grote gelijkenis met die van de jaren 1928-1929. Als de index het toenmalige pad zou volgen, dan zou de Dow Jones dit jaar op 14 januari een all-time high neerzetten en vervolgens 35 procent crashen. Inmiddels is echter bekend dat het laatste hoogterecord van de Dow Jones dateert van 31 december 2013. Dat duidt erop dat DeMark zich blindstaarde op de volgende beurskrach, maar het zou ook kunnen zijn dat hij simpelweg een paar weken te vroeg zat met zijn voorspelling.

Ook Ned Davis denkt dat een correctie onvermijdelijk is. Het boegbeeld van de gerespecteerde Ned Davis Research Group houdt rekening met een pijnlijke correctie van 15 à 20 procent. Zijn uitgangspunt hierbij is de bodem van maart 2009. Het dieptepunt van grote correcties is een veelgebruikt referentiepunt om de lengte van herstelperiodes te meten. Daaruit blijkt dat de huidige bullmarkt met zijn monsterwinst van 175 procent overrijp is voor een correctie. Door de bank genomen duren stierenmarkten 50 maanden waarbij de koersen gemiddeld ongeveer 125 procent stijgen.

De huidige bullmarkt wordt graag vergeleken met die van 1982-1987 die destijds gezien werd als de meest gehate beursstijging uit de geschiedenis. De S&P 500 reeg de records aaneen en net als nu liet de langverwachte correctie op zich wachten. Hoe de stier aan zijn einde kwam is welbekend. Het eindigde met Black Monday, de beurskrach van maandag 19 oktober 1987.

Een veelzeggend detail: als je het koersverloop van destijds vergelijkt met dat van nu, dan zijn de gelijkenissen treffend. Een correlatiecoëfficiënt van 0,94 is wel erg hoog. Her en der hoor je dan ook geluiden dat we afstevenen op een beurskrach van tot wel 40 procent. Hoewel het nooit uit te sluiten is, vermoedt Ned Davis van niet. Beurscorrecties van die orde van grootte vinden plaats bij inverse rentestructuren. Dat wil zeggen dat de korte rente hoger is dan de lange en ondanks het feit dat de rentevoeten kunstmatig laag worden gehouden is de lange rente nog altijd duidelijk hoger dan de korte rente, zowel in de Verenigde Staten als in Europa.

Nog belangrijker dan de vraag of het een correctie van 15 of een crash van 35 procent wordt, is de vraag wanneer de echte daling eraan komt. Achteraf hebben beurscorrecties altijd een duidelijke aanleiding, toch beginnen de meeste raadselachtig zonder een directe aanleiding. Of er iets sluimert, kun je aflezen aan de sterkte van de markt. Dit kun je doen aan hand van de Dow-theorie of middels de diepteanalyse van financiële waarden. De Dow-theorie stelt dat de Dow Jones Industrial Average en de Dow Jones Transportation Average samen opgaan. Als belegger moet je op je hoede zijn als de transportindex het voortouw neemt en trendmatig zuidwaarts beweegt, maar ook als de koersen van financiële waarden uit de S&P 500 achterblijven op het marktgemiddelde. Dit laatste is duidelijk het geval, terwijl de positieve trend van de transportindex ogenschijnlijk nog immer intact is.

Je kunt ook kijken naar de MACD, dat is een trendvolgende indicator uit de technische analyse. Wanneer de signaalgever de MACD-lijn neerwaarts kruist, dan is dat vaak een teken aan de wand. Op de maandgrafiek van de S&P 500 is dat nog niet het geval, op weekbasis wel. Het wordt pas echt onheilspellend wanneer beide lijnen onder de nullijn duiken, maar zover zijn we nog niet. Of er gevaar om de hoek loert, kun je ook zien aan de steunlijn van de afgelopen tweeënhalf jaar. De koersdaling die de S&P 500 medio januari inzette, veerde begin februari vlak boven die lijn op. Aangezien die lijn nu al zolang standhoudt, is de kans groot dat een doorbraak ervan het einde van de huidige bullmarkt bezegelt. Er zal te zijner tijd op zijn minst een bearish signaal van uitgaan.  @  Ivan  Snurer

Medio januari kwam eindelijk de langverwachte correctie. De koerscorrectie waar iedereen van sprak, kwam zoals zo vaak alsnog onverwacht. Januari is traditioneel een goede beursmaand en op een slechte afloop had vrijwel niemand gerekend.

Experts schreven de slechte beursmaand toe aan een cocktail van zorgen. Zo waren beleggers bezorgd dat Janet Yellen, als nieuwe bestuursvoorzitter van het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de geldkraan te snel zou dichtdraaien. Ook stelden beleggers zich grote vragen bij de economische groei en politieke stabiliteit van enkele richtinggevende opkomende markten en er was de gebruikelijke bezorgdheid over de lage economische groei in Europa.

Hoewel de koersdalingen van de afgelopen weken als een correctie aanvoelen, zijn we er nog niet. Volgens Tom DeMark, een gerespecteerd technisch analist, heeft de huidige koersontwikkeling van de Dow Jones een grote gelijkenis met die van de jaren 1928-1929. Als de index het toenmalige pad zou volgen, dan zou de Dow Jones dit jaar op 14 januari een all-time high neerzetten en vervolgens 35 procent crashen. Inmiddels is echter bekend dat het laatste hoogterecord van de Dow Jones dateert van 31 december 2013. Dat duidt erop dat DeMark zich blindstaarde op de volgende beurskrach, maar het zou ook kunnen zijn dat hij simpelweg een paar weken te vroeg zat met zijn voorspelling.

Ook Ned Davis denkt dat een correctie onvermijdelijk is. Het boegbeeld van de gerespecteerde Ned Davis Research Group houdt rekening met een pijnlijke correctie van 15 à 20 procent. Zijn uitgangspunt hierbij is de bodem van maart 2009. Het dieptepunt van grote correcties is een veelgebruikt referentiepunt om de lengte van herstelperiodes te meten. Daaruit blijkt dat de huidige bullmarkt met zijn monsterwinst van 175 procent overrijp is voor een correctie. Door de bank genomen duren stierenmarkten 50 maanden waarbij de koersen gemiddeld ongeveer 125 procent stijgen.

De huidige bullmarkt wordt graag vergeleken met die van 1982-1987 die destijds gezien werd als de meest gehate beursstijging uit de geschiedenis. De S&P 500 reeg de records aaneen en net als nu liet de langverwachte correctie op zich wachten. Hoe de stier aan zijn einde kwam is welbekend. Het eindigde met Black Monday, de beurskrach van maandag 19 oktober 1987.

Een veelzeggend detail: als je het koersverloop van destijds vergelijkt met dat van nu, dan zijn de gelijkenissen treffend. Een correlatiecoëfficiënt van 0,94 is wel erg hoog. Her en der hoor je dan ook geluiden dat we afstevenen op een beurskrach van tot wel 40 procent. Hoewel het nooit uit te sluiten is, vermoedt Ned Davis van niet. Beurscorrecties van die orde van grootte vinden plaats bij inverse rentestructuren. Dat wil zeggen dat de korte rente hoger is dan de lange en ondanks het feit dat de rentevoeten kunstmatig laag worden gehouden is de lange rente nog altijd duidelijk hoger dan de korte rente, zowel in de Verenigde Staten als in Europa.

Nog belangrijker dan de vraag of het een correctie van 15 of een crash van 35 procent wordt, is de vraag wanneer de echte daling eraan komt. Achteraf hebben beurscorrecties altijd een duidelijke aanleiding, toch beginnen de meeste raadselachtig zonder een directe aanleiding. Of er iets sluimert, kun je aflezen aan de sterkte van de markt. Dit kun je doen aan hand van de Dow-theorie of middels de diepteanalyse van financiële waarden. De Dow-theorie stelt dat de Dow Jones Industrial Average en de Dow Jones Transportation Average samen opgaan. Als belegger moet je op je hoede zijn als de transportindex het voortouw neemt en trendmatig zuidwaarts beweegt, maar ook als de koersen van financiële waarden uit de S&P 500 achterblijven op het marktgemiddelde. Dit laatste is duidelijk het geval, terwijl de positieve trend van de transportindex ogenschijnlijk nog immer intact is.

Je kunt ook kijken naar de MACD, dat is een trendvolgende indicator uit de technische analyse. Wanneer de signaalgever de MACD-lijn neerwaarts kruist, dan is dat vaak een teken aan de wand. Op de maandgrafiek van de S&P 500 is dat nog niet het geval, op weekbasis wel. Het wordt pas echt onheilspellend wanneer beide lijnen onder de nullijn duiken, maar zover zijn we nog niet. Of er gevaar om de hoek loert, kun je ook zien aan de steunlijn van de afgelopen tweeënhalf jaar. De koersdaling die de S&P 500 medio januari inzette, veerde begin februari vlak boven die lijn op. Aangezien die lijn nu al zolang standhoudt, is de kans groot dat een doorbraak ervan het einde van de huidige bullmarkt bezegelt. Er zal te zijner tijd op zijn minst een bearish signaal van uitgaan.  @  Ivan  Snurer