Eurocrisis nog niet voorbij
We doen allemaal alsof we er zijn, maar de eurocrisis is zeker nog niet bezworen. De Europese Unie maakt zich in zijn halfjaarrapport vooral zorgen over de recordwerkloosheid van meer dan 12% en hoge schulden.
Het eurogebied is herstellende van een recessie die wel zes kwartalen heeft geduurd. Het herstel gaat echter uiterst langzaam. De binnenlandse vraag blijft zwak en door een vertraging in opkomende markten wil ook de export niet vlotten. Gevolg is dat de EU voor dit jaar een economische contractie van 0,4% voorziet voor het eurogebied, na een krimp van 0,6% in 2012.
Herstel zal matig zijn
De EU verwacht wel dat het herstel in het eurogebied doorzet en volgend jaar meer vaart zal krijgen. Het is volgens de EU echter nog veel te vroeg om ‘brand meester’ te roepen.
De groei van buiten Europa zal de komende kwartalen verder aantrekken en de export helpen, maar minder uitbundig dan eerder gedacht. De groeivertraging in opkomende markten alsmede de recente appreciatie van de euro speelt het eurogebied parten. De afgelopen week bereikte de euro de hoogste waarde tegenover de dollar in twee jaar tijd.
Schuldafbouw hindert herstel
De EU heeft met name om deze redenen zijn verwachtingen voor de economische groei voor volgend jaar verlaagd van 1,2% naar 1,1%. Overheidsbezuinigingen zullen steeds minder van invloed zijn, maar huishoudens en bedrijven zullen wel geld moeten vrijmaken om schulden terug te brengen. Daardoor zal er minder geld beschikbaar zijn voor investeringen en consumptieve bestedingen. Dat zal het groeipotentieel beperkt houden, zo waarschuwt de EU. Overheden moeten werk blijven maken van economische hervormingen en banen creëren.
Deflatie
Economen in het algemeen hebben de laatste tijd gewezen op het gevaar voor deflatie in het eurogebied. De laatst gemeten geldontwaarding over de maand oktober bedroeg nog maar 0,7%. De Europese Centrale Bank (ECB) wordt opgeroepen de rente verder te verlagen om de groei aan te zwengelen maar ook om het deflatiespook de kop in te drukken. Dat de ECB daar deze week al gehoor aan zal geven lijkt niet aannemelijk, maar in december wellicht wel.
ECB-president Mario Draghi zal het liefst zijn kruid nog even droog houden, maar bij daadwerkelijk deflatiegevaar zal hij toch in actie moeten komen. Deflatie kennen we uit Japan en kan voor een economie funest zijn. Bestedingen kunnen dan nog verder onder druk komen doordat marktpartijen uitgaven uitstellen omdat alles goedkoper wordt.
Extra nadeel van deflatie is dat het de reële waarde van schulden verhoogt. Dat is voor het eurogebied een bijzonder groot probleem gezien de omvangrijke expansie van de overheidsschulden. Naar schatting zal de overheidsschuld van alle eurolanden bij elkaar als percentage van het bruto binnenlands product (BBP) volgend jaar 96% bedragen.
Stresstest banken
Alertheid voor de ECB is dus geboden. Voor de ECB is het lastig manoeuvreren. Volgend jaar wacht de grote Europese stresstest voor banken. Een renteverlaging kan het bankwezen vooruit helpen, net als een volgende LTRO-lening. Nu al het bankwezen kunstmatig ondersteunen kan echter de kritische rol van de ECB als toekomstig toezichthouder ondermijnen.
De stresstesten zullen door de financiële markten nauwgezet worden gevolgd. In 2010 faalde een dergelijke test. Naar later bleek waren grote zwakheden bij een aantal banken in onder meer Spanje en Ierland niet naar voren gekomen, met alle negatieve effecten tot gevolg.
Al met al een bijzonder lastig parket voor de ECB, wat het herstel in het eurogebied verder bemoeilijkt.
Foto: demonstratie tegen werkloosheid in Ierland.
Het eurogebied is herstellende van een recessie die wel zes kwartalen heeft geduurd. Het herstel gaat echter uiterst langzaam. De binnenlandse vraag blijft zwak en door een vertraging in opkomende markten wil ook de export niet vlotten. Gevolg is dat de EU voor dit jaar een economische contractie van 0,4% voorziet voor het eurogebied, na een krimp van 0,6% in 2012.
Herstel zal matig zijn
De EU verwacht wel dat het herstel in het eurogebied doorzet en volgend jaar meer vaart zal krijgen. Het is volgens de EU echter nog veel te vroeg om ‘brand meester’ te roepen.
De groei van buiten Europa zal de komende kwartalen verder aantrekken en de export helpen, maar minder uitbundig dan eerder gedacht. De groeivertraging in opkomende markten alsmede de recente appreciatie van de euro speelt het eurogebied parten. De afgelopen week bereikte de euro de hoogste waarde tegenover de dollar in twee jaar tijd.
Schuldafbouw hindert herstel
De EU heeft met name om deze redenen zijn verwachtingen voor de economische groei voor volgend jaar verlaagd van 1,2% naar 1,1%. Overheidsbezuinigingen zullen steeds minder van invloed zijn, maar huishoudens en bedrijven zullen wel geld moeten vrijmaken om schulden terug te brengen. Daardoor zal er minder geld beschikbaar zijn voor investeringen en consumptieve bestedingen. Dat zal het groeipotentieel beperkt houden, zo waarschuwt de EU. Overheden moeten werk blijven maken van economische hervormingen en banen creëren.
Deflatie
Economen in het algemeen hebben de laatste tijd gewezen op het gevaar voor deflatie in het eurogebied. De laatst gemeten geldontwaarding over de maand oktober bedroeg nog maar 0,7%. De Europese Centrale Bank (ECB) wordt opgeroepen de rente verder te verlagen om de groei aan te zwengelen maar ook om het deflatiespook de kop in te drukken. Dat de ECB daar deze week al gehoor aan zal geven lijkt niet aannemelijk, maar in december wellicht wel.
ECB-president Mario Draghi zal het liefst zijn kruid nog even droog houden, maar bij daadwerkelijk deflatiegevaar zal hij toch in actie moeten komen. Deflatie kennen we uit Japan en kan voor een economie funest zijn. Bestedingen kunnen dan nog verder onder druk komen doordat marktpartijen uitgaven uitstellen omdat alles goedkoper wordt.
Extra nadeel van deflatie is dat het de reële waarde van schulden verhoogt. Dat is voor het eurogebied een bijzonder groot probleem gezien de omvangrijke expansie van de overheidsschulden. Naar schatting zal de overheidsschuld van alle eurolanden bij elkaar als percentage van het bruto binnenlands product (BBP) volgend jaar 96% bedragen.
Stresstest banken
Alertheid voor de ECB is dus geboden. Voor de ECB is het lastig manoeuvreren. Volgend jaar wacht de grote Europese stresstest voor banken. Een renteverlaging kan het bankwezen vooruit helpen, net als een volgende LTRO-lening. Nu al het bankwezen kunstmatig ondersteunen kan echter de kritische rol van de ECB als toekomstig toezichthouder ondermijnen.
De stresstesten zullen door de financiële markten nauwgezet worden gevolgd. In 2010 faalde een dergelijke test. Naar later bleek waren grote zwakheden bij een aantal banken in onder meer Spanje en Ierland niet naar voren gekomen, met alle negatieve effecten tot gevolg.
Al met al een bijzonder lastig parket voor de ECB, wat het herstel in het eurogebied verder bemoeilijkt.
Foto: demonstratie tegen werkloosheid in Ierland.
Peter Schutte
Peter Schutte (1969), econoom met afstudeerrichting monetaire economie, is sinds 1996 werkzaam in de financiële journalistiek. In deze hoedanigheid heeft hij zich altijd beziggehouden met het geven van aandelenadviezen. Sinds 2011 werkt hij op freelancebasis voor Beleggers Belangen, waarvoor hij actief bedrijven in de transport- en logistieke sector volgt. Peter is verder gespecialiseerd in Nederlandse small- en midcaps, waarvan hij regelmatig bestuurders interviewt. Daarnaast schrijft hij over macro-economische en monetaire ontwikkelingen. Peter is zelf een actief belegger, iets wat hij als een voorwaarde beschouwt voor het geven van goede beleggingsadviezen. Ook in zijn eigen beleggingen legt hij de nadruk op Nederlandse small- en midcaps.